Landbouwers hekelen onzekerheid over PAS-referentie 2030

“Er is heel veel onduidelijkheid over de PAS-referentie 2030”, reageert Boerenbond op het gebrek aan een PAS-referentietool. “We krijgen veel vragen van landbouwers die willen weten wat hun PAS-referentie 2030 is. Landbouwers begrijpen ook niet waarom ze niet door de overheid in kennis worden gesteld van het emissieplafond dat zij krijgen opgelegd en dat ze de berekening zelf moeten maken aan de hand van een tool.” Een tool die er zelf voorlopig nog niet is. In een reactie laat het departement Omgeving weten dat de tool geen decretale verplichting is, maar ze er wel aan het werken. “Voor het aanbieden van die service is er nog geen exacte timing. Ondertussen kan de PAS-referentie 2030 manueel berekend worden”, aldus het departement Omgeving.

Manuele berekening

De landbouwers kunnen inderdaad zelf de berekening maken, de definitie van de PAS-referentie staat in het decreet. “De referentiesituatie voor de berekening wordt bepaald door de gemiddelde veebezetting in productiejaar 2021, overeenkomstig met de gegevens van de Mestbankaangifte 2021, te vermenigvuldigen met de ammoniakemissiefactoren in functie van het stalsysteem dat op het bedrijf aanwezig is, en in een voorkomend geval te verhogen met de leegstandspercentages. De emissies per stal binnen eenzelfde bedrijf worden samengeteld. Zo wordt een PAS-referentie 2030 op bedrijfsniveau bekomen”, aldus departement Omgeving.

Daarnaast is er ook nog een knelpunt over dieren die niet eenduidig aan één welbepaalde diercategorie toegewezen kunnen worden. De onderverdelingen in diercategorieën, zoals toegepast in het Mestdecreet, komen niet altijd exact overeen met de onderverdelingen van diercategorieën en overeenkomstige ammoniakemissiefactoren zoals vermeld in de lijst die bij het stikstofdecreet is gevoegd.” Deze ammoniakemissiefactoren zijn nodig om de berekening te maken. Dieren die nog geen toegewezen ammoniakemissiefactoren hebben zijn onder meer biggen en jonge zeugen.

Net zoals het eerste knelpunt zijn voor het tweede knelpunt in het stikstofdecreet delegaties opgenomen aan de Vlaamse regering, deze delegaties geven de regering de mogelijkheid om hierover uitvoeringsbesluiten te nemen. De regering zou dus via een uitvoeringsbesluit nadere regels kunnen bepalen voor de twee knelpunten.

Nieuwe discussies

“We zijn geen voorstander van het ontwikkelen van een tool waarvan de parameters niet op voorhand zijn vastgelegd in het stikstofdecreet of minstens een uitvoeringsbesluit”, aldus Boerenbond. "Als deze parameters niet zijn vastgelegd, geeft het enorm veel ruimte aan de administraties om een eigen invulling aan deze tool te geven. De kwestie rond de overeenstemming van de diercategorieën dient minstens eerst te worden uitgeklaard alvorens de tool kan worden ontwikkeld.” Te veel ruimte zou kunnen leiden tot nieuwe discussies in de vergunningsverlening en het aanvechten van beslissingen die administraties nemen.

“Normaal zal GOP Milieu (GOP: Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten, red.) de beoordeling doen van de berekende PAS-referentie, op basis van de gegevens van VLM", aldus Carl De Braeckeleer, gedelegeerd bestuurder bij landbouwadviesbureau DLV (United Experts). “Het zal dan afhangen van de eerste interpretaties om te weten hoe de overheid zal omgaan met een aantal van de genoemde knelpunten. In de eerste dossiers zal er waarschijnlijk een standpunt ingenomen worden waardoor mogelijk een juridisch precedent ontstaat. Alsnog hopen wij dat er wel een duidelijke, met de sector afgesproken, instructie komt zodat niet iedere PAS-referentie bediscussieerd moet worden in een lopende vergunningsaanvraag."