Afslankingsoperatie bij Vion: voorbode voor rest van Europese slachthuissector?
De internationale voedingsproduct Vion Food Group verkoopt drie van haar Duitse vestigingen en sluit een vierde locatie. De herstructurering past in een bredere evolutie van de Europese vleesindustrie. Concreet wil Vion de overcapaciteit in het noorden van Duitsland verlichten. Ook in ons land wordt met argwaan gekeken naar beleidsmatige evoluties zoals de impact van het stikstofdecreet en de uitkoopregeling voor de varkenssector op de slachthuissector.
Overcapaciteit in noorden van Duitsland
Vion Food Group is een belangrijke speler in de productie van vlees en plantaardige alternatieven met vestigingen in België, Nederland en Duitsland. Het bedrijf telt 12.000 werknemers en draaide in 2022 een omzet van 5,3 miljard. Maar nu is er dus nood aan een herziening van de strategie, vooral dan in het noorden van Duitsland. “De Duitse varkenssector ondergaat een strategische herstructurering om overcapaciteit aan te pakken”, klinkt het.
Concreet gaat Vion over tot de verkoop van de runderslachterij met verpakkingslijn in Altenburg en hamproducent Ahlener Fleischhandel aan Tönnies Group. De varkensslachterij in Perleberg wordt verkocht aan Uhlen GmbH. Door deze verkoop zullen zo’n 700 medewerkers van Vion overgaan naar nieuwe werkgevers. Voor de varkensslachterij in Emstek vond Vion geen geschikte koper en kiest men voor een sluiting, wat het ontslag van 750 medewerkers betekent. Het bedrijf ondersteunt de getroffen medewerkers wel in hun zoektocht naar een nieuwe job.
Veelheid aan uitdagingen
Volgens het bedrijf past de reorganisatie in een breder plaatje waar de Europese vleesindustrie mee te maken heeft. Europese bedrijven ervaren op de wereldmarkt stevige concurrentie uit de Verenigde Staten, Zuid-Amerika en China. "De uitbraak van Afrikaanse varkenspest heeft niet alleen geleid tot het verlies van aanzienlijke exportmogelijkheden, maar heeft ook de druk op Duitse vleesbedrijven opgevoerd", luidt de verklaring van Vion.
Conclusie: Vion kiest ervoor om zich meer op de binnenlandse markt te richten en stoot dus productiecapaciteit af. "Deze veranderingen, in combinatie met politieke en regelgevende uitdagingen in de landbouwsector, inflatie, veranderend consumentengedrag en andere factoren, hebben geleid tot afnemende veestapels en hoge dierprijzen", meldt de vleesverwerker.
340 varkensboeren kandidaat voor tweede ronde opkoopregeling
25 januari 2024Vlaanderen: stikstofdecreet en opkoopregeling
Ook in ons land wordt met argwaan gekeken naar de komende evoluties. De diepe crisis in de jaren 2020 en 2021 heeft nu al gezorgd voor een stevige daling van de varkensstapel. Vorig jaar werd volgens KBC al een daling van 7,3 procent genoteerd. Als er puur naar vleesvarkens gekeken wordt, dan is de daling nog groter: een daling van 9,5 procent tot 3,23 miljoen dieren. Een trend die ook waarneembaar is in andere landen. Zo waren er eind 2023 8,5 procent minder slachtingen in Europa in vergelijking met een jaar eerder.
Los van de economische omstandigheden spelen er vandaag ook twee bijkomende beleidsmaatregelen. Zo is Vlaanderen gestart met een opkoopregeling voor de varkenssector. In een eerste ronde hebben zich 236 varkenshouders kandidaat gesteld voor de stoppersregeling en in de tweede ronde, waarvan de oproep eind januari afliep, hebben zich nog eens 340 varkenshouders aangemeld. Of die allemaal ook effectief hun bedrijf zullen stopzetten, is nog af te wachten. Van zodra ze een financieel voorstel ontvangen van de Vlaamse Landmaatschappij hebben de varkenshouders nog één jaar om effectief hun activiteiten stop te zetten.
Daarnaast werd een paar weken geleden ook het stikstofdecreet goedgekeurd. Dat verplicht varkenshouders om hun uitstoot met 60 procent te doen dalen. Dat kan zowel door ammoniakemissiereducerende technieken toe te passen of door de varkensstapel te verkleinen. Welke impact dit tegen 2030 zal hebben is moeilijk in te schatten. Het is alleszins zo dat in het decreet ook een krimp van de varkensstapel van 30 procent als doelstelling staat ingeschreven.
De rundveehouderij kreeg minder strenge reductiemaatregelen opgelegd in het stikstofdecreet: een daling van 15 procent tegen 2030 op sectorniveau. Op bedrijfsniveau geldt een globale verplichting tot uitstootdaling met vijf procent, al zit er variatie in de subsectoren. Zo moeten de kalverhouderij en melkveehouderij een grotere inspanning leveren van de vleesveehouderij.
Impact op Belgische slachthuissector
In maart vorig jaar, kort nadat het eerste stikstofakkoord werd afgeklopt, maakte FEBEV, de federatie van het Belgisch vlees, een berekening over de mogelijke impact van het stikstofakkoord voor de slachthuizen en uitsnijderijen. Het kostenplaatje zou volgens FEBEV vlot kunnen oplopen tot ruim een half miljard euro. “Maatregelen die genomen worden in één segment van de keten zijn niet zonder gevolgen voor de rest van de keten”, waarschuwde gedelegeerd bestuurder Michael Gore toen.
De grootste impact is volgens FEBEV te verwachten in de varkenssector. “Als de varkensstapel met tien procent krimpt, dan verwachten we dat er één miljoen minder slachtingen zullen zijn”, aldus Gore. Dat kost de sector volgens hem tussen de 187 en 237 miljoen euro als gevolg van een omzetdaling, werkloosheidsvergoedingen die betaald moeten worden, inkomstenderving bij sluiting en leegstand van de infrastructuur. “Willen we nu naar een daling van 30 procent zoals in het decreet is ingeschreven, dan gaat het om een kostenplaatje van 560 tot 710 miljoen euro als we de berekening lineair doortrekken.”
Daalt de rundveestapel met tien procent, dan zal dat de slachthuizen en uitsnijderijen naar verwachting tussen de 83 en 128 miljoen euro kosten. “Deze cijfers lijken hoog te liggen, maar we hebben geen rekening gehouden met de impact op de verdere vleesverwerking tot vleeswaren, noch op de toeleveranciers van allerhande bijproducten die slachthuizen gebruiken”, beweert Gore.
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Noordvlees Van Gool
