Vlaams Parlement keurt stikstofdecreet goed
Het Vlaams Parlement heeft woensdagavond het stikstofdecreet goedgekeurd. Volgens de meerderheidspartijen ging het om het "hoogst haalbare" decreet en worden hiermee andere keuzes genomen dan wat de Raad van State adviseert. Volgens de meerderheidspartijen kon er niet teruggegaan worden naar de tekentafel. “Dat is de opdracht voor de volgende regering. Zij zullen een ander plan voor na 2030 moeten schrijven”, aldus Vlaams parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld).
De meerderheidspartijen stelden dat het ontwerp van het stikstofdecreet een weloverwogen antwoord is op de opmerkingen van de Raad van State. “Wat nu voorligt is momenteel het hoogst haalbare. Het is niet plezierig voor de betrokken sectoren, maar het is onvermijdelijk en is in onze inschatting verdedigbaar en uitvoerbaar”, aldus N-VA-fractieleider Wilfried Vandaele, die in het begin van de bespreking in het parlement de vlucht vooruit nam en “de voorspelde kritiek van de oppositie” trachtte te weerleggen. Tevergeefs, want de bespreking mondde uit in vijf uur durend debat.
Terug naar de tekentafel, dat is te gek voor woorden
Meerderheid vs Raad van State
Vlaams parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld) gaf grif toe dat het decreet de Raad van State vrij fundamenteel tegenspreekt: “Wij maken gewoon een andere politieke keuze en volgen de legitieme redenering van de Raad niet dat Vlaanderen op slot gaat. De Raad gaat er volgens mij ook verkeerdelijk van uit dat een optelsom van alle maatregelen niet mogelijk is om op individueel niveau vergunningen af te kunnen leveren. De Raad gaat er bijkomend van uit dat wij vandaag onze natuurgebieden in een goede staat van instandhouding moeten brengen. Dat is niet waar. De enige deadline die op Europees niveau relevant is, is 2050. Wat vandaag voorligt, is de eerste stap van een wetenschappelijk onderbouwd traject om in 2050 te raken waar we moeten zijn.” Ook Vandaele treedt Coenegrachts hierin bij: “We konden niet tegemoetkomen aan alle opmerkingen van de Raad van State omdat ze simpelweg de uitgangspunten van het decreet op de helling zetten.”
Coenegrachts laat ook weten dat het decreet zodanig onderbouwd is om in een juridisch geschil bij het Grondwettelijk Hof de argumenten voor te leggen en het Hof daarvan te kunnen overtuigen.
Wit blad
Opnieuw naar de tekentafel trekken was volgens de meerderheidspartijen geen optie. “We zijn hier drie jaar mee bezig. Terug naar de tekentafel, dat is te gek voor woorden”, aldus Vandaele. Als er opnieuw begonnen moet worden met een wit blad zou volgens Coenegrachts eerst wetenschappelijke methodes moeten gevonden worden om erna een nieuwe MER-studie te laten opmaken, een nieuw openbaar onderzoek te laten uitvoeren om vervolgens de politieke discussie zijn gang te laten gaan. “Dat betekent minstens drie tot vijf jaar stilstand”, aldus Coenegrachts. “Dat is onwerkbaar, kost enorm veel geld, zal investeerders wegjagen uit Vlaanderen en er zal nog altijd geen gram minder stikstof zijn uitgestoten.” In een tussenkomst liet Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin van Vlaams Belang weten dat men al veel vroeger moest begonnen zijn met een nieuw wit blad te nemen.
Tijdelijk decreet
De uitspraak in Villa Politica van Vlaams parlementslid Bart Dochy (cd&v) dat dit decreet eerder een tijdelijke overbrugging is voor mensen die geen zekerheid hebben over hun vergunning, deed tijdens de bespreking in het parlement veel stof opwaaien. “Wat is het decreet volgens cd&v nu?”, vraagt Sintobin zich af. “Is het een decreet dat juridisch robuust is, dat een toekomst heeft en perspectief biedt, of is het wat oplapwerk waarbij er in de volgende legislatuur een nieuw decreet gemaakt moet worden?”
Volgens de meerderheidspartijen is dit een tijdelijk decreet in de zin dat de beoordelingskaders meegaan tot 2030. “Alles wat wij in het voorstel van decreet schreven, moesten wij wetenschappelijk onderbouwen, met een milieueffectenrapport (MER). Die gaat tot 2030, en het voorstel van decreet gaat dus ook tot 2030”, luidt het. “Dit decreet heeft een einddatum: 2030”, bevestigt Peter Van Rompuy. “In de tussenperiode willen we natuurlijk dat landbouwers en ondernemers die wensen te investeren, die vooruit willen, dat ook kunnen doen. Je kunt dit decreet dus een tijdelijk decreet noemen.”
“Dit decreet brengt ons dus tot 2030, waar de tekentafel uitgestald staat met het witte blad erop”, aldus Coenegrachts. “Dan komt voor de volgende regering de opdracht om de omslag te maken naar een nieuw soort beleid dat van depositie naar emissie gaat en van stikstof naar goede staat van instandhouding.” Volgens PVDA-fractieleider Jos D’Haese getuigt het doorschuiven naar de volgende legislatuur van weinig respect voor de boeren.
De vergunningenstop is hiermee niet voorkomen, hij is vermeden tot aan de verkiezingen
Advies van Raad van State zet AEA en PAS-lijst op de helling
12 oktober 2023Innovatie
De meerderheidspartijen lieten tijdens de bespreking van het decreet ook meermaals vallen dat zowel het decreet wetenschappelijk onderbouwd is via de MER en de technieken wetenschappelijk onderbouwd zijn via het WeComV. Dat trok Groen-fractieleider Mieke Schauvliege in twijfel. “Het is gewoon dom om een decreet op te maken dat voornamelijk stoelt op het invoeren van innovatieve technieken waarvan we nu al weten dat de ingeschreven reducties niet gehaald zullen worden. Nederlandse studies hebben dit aangetoond. Dit zorgt ervoor dat je een theoretische bubbel opmaakt, die in de praktijk niet gerealiseerd wordt.”
Oppositiecollega Bruno Tobback (Vooruit) steunt Schauvliege hierin. “Ik heb de nieuwe innovaties niet gezien op Agribex, maar ik ben al veel naar autosalons geweest waar ik prototypes heb gezien die nooit van hun leven gereden hebben. Ik zie vandaag in de wetenschap dat deze stikstofinnovaties allemaal veel geld kosten en bijzonder weinig rendement opleveren naar uitstootbeperking"
Geen winnaars
Volgens Schauvliege zijn er met dit decreet geen winnaars. “De regering had drie opdrachten met dit decreet: de natuur veiligstellen, de boeren een toekomst geven en de ondernemingen vergunningen geven. Maar aan geen van die opdrachten is voldaan”, aldus Schauvliege. “Dit decreet gaat onze natuur niet gezond maken. Dit was een belangrijke voorwaarde voor Groen om hierin te kunnen meegaan. Dit decreet pusht daarnaast landbouwers naar schaalvergroting en stimuleert hen niet tot circulaire landbouw en de korte keten.”
Volgens Tobback is het decreet geen oplossing op lange termijn en zal het niemand vooruithelpen, “zelfs niet de ondernemingen die de meerderheid een vergunning cadeau wil doen.” “Dit decreet is een noodoplossing om het over de verkiezingen te helpen. De vergunningenstop is hiermee niet voorkomen, hij is vermeden tot aan de verkiezingen”, besloot Tobback.
Afwezigen en onthoudingen
Uiteindelijk, het was al na 23 uur, werd het decreetvoorstel goedgekeurd met 61 stemmen voor, 34 stemmen tegen en 10 onthoudingen. Eén van die onthoudingsstemmen was van Vlaams parlementslid Tinne Rombouts (cd&v) "Het voelt voor mij als kiezen tussen de pest en de cholera", zei de politica die reeds eerder bekend maakte uit de nationale politiek te stappen. "De weg was al niet fraai en nu staan er vraagtekens bij de juridische robuustheid van het decreet, hoewel er gigantische inspanningen worden verwacht van mensen op het terrein. Dat alles maakt dat ik na overleg met mijn fractie dit decreet niet zal goedkeuren."
Opmerkelijke afwezigen waren Bart Dochy en Bart Van Hulle van Open Vld die zich eerder ook al kritisch opstelde over het decreet. Zij waren niet aanwezig bij de stemming.
