Luchthaven Zaventem krijgt nieuwe omgevingsvergunning dankzij stikstofdecreet
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft de nieuwe omgevingsvergunning voor Brussels Airport goedgekeurd. In de vergunning van onbepaalde duur worden volgens de minister voorwaarden opgelegd "om het evenwicht tussen de economische belangen van de luchthaven en de leefbaarheid voor de omgeving te garanderen". Lang leek de stikstofuitstoot van de luchthaven een groot struikelblok te worden, maar dankzij het stikstofdecreet kan er nu toch een vergunning verleend worden, meent Demir.
Met dank aan stikstofdecreet
Toen de discussie over stikstof in alle hevigheid woedde, bleek dat ook de vernieuwing van de omgevingsvergunning van onze nationale luchthaven in gevaar was. De huidige vergunning, die in 2004 werd verleend, zou aflopen op 8 juli. Minister Demir benadrukte toen dat het uitblijven van een stikstofdecreet ervoor zou kunnen zorgen dat Brussels Airport zonder vergunning zou komen te vallen. Een reeks natuurgebieden in de buurt kampen immers met een overdosis stikstof door de nabijheid van de luchthaven, de E19 en de E40. En uit meerdere milieuonderzoeken is gebleken dat de uitstoot van de luchthaven tegen 2030 nog met tientallen tonnen stikstofoxiden zou toenemen, zo stelt De Tijd.
Het is dankzij het stikstofdecreet dat er nu toch een vergunning kan verleend worden, laat de minister vrijdag weten. “Het recent goedgekeurde akkoord heeft een bepalende rol gespeeld”, klinkt het. “Zonder decreet hadden we de aanvraag moeten weigeren.” Uit het aanvraagdossier blijkt dat de stikstofimpact van de luchthaven op de omgeving aanvaardbaar is, ook rekening houdend met de extra groei die de minister heeft vergund. De extra uitstoot zou onder de drempels blijven die in het stikstofdecreet zijn voorzien.
Opbod van politieke waarschuwingen over landbouwdossiers
1 februari 2023Niet zonder risico
Volgens VUB-professor Omgevingsrecht Aube Wirtgen is het niet zonder risico om de vergunning toe te kennen op basis van het stikstofdecreet. Ze wijst erop dat de Raad van State tot twee keer toe erg kritisch was over het stikstofdecreet en dat het decreet bij een procedure voor het Grondwettelijk Hof mogelijk onderuit kan worden gehaald. “Dat betekent niet dat alle vergunningen die op het stikstofdecreet zijn gebaseerd automatisch vernietigd zullen worden”, zegt ze in De Tijd. “Maar op die manier maak je de juridische basis van zo’n vergunning wel kwetsbaar en stel je ze bloot aan procedures voor de burgerlijke rechtbank.”
Wirtgen is van mening dat het zinvoller zou geweest zijn om de uitzonderingsregels van Europa te gebruiken als juridische basis voor de vergunning. “Die regels staan lidstaten toe projecten met schadelijke effecten vlotter te vergunnen als die van groot maatschappelijk belang zijn”, stelt ze. De professor verwijst daarbij naar de bouw van het Deurganckdok in Antwerpen. “Daar werd die procedure toegepast. Het lijkt veiliger dan alle eieren in de mand van het stikstofdecreet te leggen.”
Extra voorwaarden
Minister Demir koos er toch voor om terug te grijpen naar het stikstofdecreet. Toch komt de nieuwe omgevingsvergunning met een aantal extra voorwaarden. Een verbod op nachtvluchten komt er niet, maar er moet wel rekening worden gehouden met de geluidshinder voor de omwonenden en het aantal ernstig slaapverstoorden moet tegen 2030 met 30 procent omlaag. Ook komen er stapsgewijs stille weekendnachten en vanaf 2032 is er een plafond van 240.000 vluchten, wat nog een groei van 13 procent mogelijk moet maken.
De minister stelt dat ze gezocht heeft naar een evenwicht tussen de economische baten van de luchthaven en de bekommernissen rond leefbaarheid en geluidshinder. "Er werken direct en indirect 64.000 mensen in de luchthavengemeenschap. De koopkracht van al deze gezinnen en de welvaartscreatie voor Vlaanderen fnuiken we hier uitdrukkelijk niet, al vragen we wel inspanningen van de sector. Het evenwicht bewaken tussen de economische belangen en de leefbaarheid is immers de beste garantie op rechtszekerheid", aldus Demir.
Geen groei meer mogelijk na 2032
Brussels Airport is niet tevreden over die extra exploitatievoorwaarden. "Op basis van een eerste analyse bevat de vergunning verregaande beperkingen", aldus de luchthaven. "De beperking van het aantal vliegbewegingen die de vergunning oplegt, treft de toekomst van het hele ecosysteem op de luchthaven. 240.000 vliegbewegingen per jaar geeft een groeimarge tot 2032, maar er zal een bijstelling nodig zijn om daarna verder te groeien. Daarnaast bevat de vergunning ook strenge reductiedoelstellingen op vlak van geluid."
Dergelijke exploitatiebeperkingen mogen volgens Brussels Airport slechts worden ingevoerd na het volgen van de Europese "Evenwichtige Aanpak"-verordening. "Het resultaat van deze procedure zal moeten aantonen of de voorliggende maatregelen effectief opgelegd kunnen worden, of bijgestuurd moeten worden. Indien deze beperkingen zo worden geïmplementeerd, zou dit leiden tot een krimp in de activiteiten van de luchthaven, wat een zware impact zou hebben op de connectiviteit van ons land en de sociaal-economische rol van de luchthaven", waarschuwt Brussels Airport.
Omwonenden voelen zich in de steek gelaten
De bewoners van de omliggende gemeenten rond de luchthaven voelen zich dan weer in de steek gelaten door de Vlaamse regering. Volgens Henk Cuypers, voorzitter van Burgerforum Luchthavenregio, zijn de extra voorwaarden “gerommel in de marge”. "Een klein positief puntje is de beperking van het aantal vluchten per jaar", zegt Cuypers. "Het is de eerste keer dat dat gebeurt, dat is een goede zaak. Maar los daarvan krijgt de vergunning een zware onvoldoende: ze is op maat geschreven van de luchthavenuitbater, en houdt geen rekening met wetenschappelijke studies die de gezondheidseffecten op de omwonenden in kaart brengen."
Burgerforum Luchthavenregio gaat nu bekijken of het eventuele juridische stappen tegen de vergunning wil nemen, en dus naar de Raad voor Vergunningenbetwistingen wil trekken.
Bron: De Tijd / Belga / eigen berichtgeving
