Eerste pocketvergister met stikstofstripper vergund bij melkveehouder uit Poeke

Net voor het stikstofarrest

In februari 2021 verkreeg melkvee- en varkenshouder Dries Maenhout een vergunning voor de bouw van een tweede melkveestal waarmee een groei van de melkveestapel van 100 naar 165 dieren mogelijk is. “Een week later volgde het stikstofarrest en zijn we gaan denken over alternatieve stalinrichtingen omdat de klassieke stallen met roosters en mestopslag niet houdbaar lijken binnen het nieuwe stikstofakkoord”, vertelt Maenhout die vervolgens besloot zijn stalvloeren dicht te leggen en de mest meerdere keren per dag naar een centrale opslag vooraan de stal te schuiven.

Door deze nieuwe manier van mestinzameling heeft Maenhout dagdagelijks verse meststromen beschikbaar. “Ideaal voor een pocketvergister”, vertelt Peter Fopma van Biolectric, het bedrijf dat in de zomer van dit jaar de pocketvergister zal plaatsen op het landbouwbedrijf. We spreken Fopma als hij in de auto zit, terug van de oplevering van een Biolectric-installatie in het Nederlandse Hollandscheveld.

Alhoewel de vergunningverlening voor pocketvergisters in Nederland makkelijker verloopt, zit er ook bij onze Noorderburen een rem op de uitrol van de groene energieopwekkers. De verklaring zit hem juist in de gesloten vloeren, verklaart Fopma. “Er zijn in Nederland geen vloeren die aan de emissienormen voldoen waardoor melkveehouders hun vloeren voorlopig niet sluiten.” Toch blijft Nederland het grootste groeiland voor het bedrijf en steeg het aantal installatie de voorbije vierjaar van 0,5 naar 2 installaties per week.

"Geschiedenis geschreven"

In Vlaanderen verloopt de vergunningverlening voor de kleinschalige mestvergisters an sich moeilijker, alhoewel er sporadisch wel een project wordt vergund volgens Fopma. Het meest recente voorbeeld hiervan is dat van Maenhout die de vergunning drie weken geleden in de bus kreeg. “De familie Maenhout-Dewinter in Poeke, nabij Aalter, heeft geschiedenis geschreven door de eerste vergunning te verkrijgen voor het installeren van een pocketvergister in combinatie met een mestscheider, stikstofstripper en hygiënisatie-unit”, klinkt het met ronkende woorden in een recent persbericht van Biolectric.

Maenhout was voor de eerste keer met de combinatie pocketvergister-stikstofstrippe in contact gekomen tijdens een bedrijfsbezoek in Nederland, bij een FrieslandCampina-boer. “Friesland Campina heeft het Jumpstart-project lopen met monomestvergisters op melkveebedrijven. Het doel is om zo methaan en stikstofuitstoot te verminderen”, legt hij uit.

Pilootinstallatie?

Biolectric wijst al langer op het potentieel van pocketvergisters in combinatie met een mestscheider en stikstofstripper. De producent verwijst naar een onderzoek van de Universiteit van Wageningen waarin een reductie van de methaanuitstoot wordt vastgesteld van 82 procent. Door de stikstofstripper wordt de uitstoot van stikstof met 65 procent verminderd. Als deze technologie erkend wordt en aan de PAS-maatregelenlijst wordt toegevoegd, kan dat boeren enorm helpen in het realiseren van de reductiedoelstellingen van de Vlaamse overheid. Maenhout en Fopma hopen dan ook dat de opstelling als pilootinstallatie zal fungeren in ons land.

Naast de klimaat- en milieuvoordelen mikt Maenhout met de installatie evenzeer op een besparing van de energiekosten door de groene energieopwekking “Het is de bedoeling dat alle machines en installaties van het bedrijf, zowel de varkenshouderij als de melkveehouderij, dan op mest draaien”, vertelt de boer die tijdens de zomermaanden zijn elektriciteitsbehoefte ziet pieken op 22.000 kWh. Daarmee zit hij onder het potentieel van de pocketvergister die 30.000 kWh per maand opwekt.

Er zit een beperking aan zijn rekensom, erkent hij zelf ook: de kunstmestvervanger (Renure) wordt momenteel door de overheid nog gezien als dierlijke mest, niet als kunstmest. Weliswaar gaan er in Europa stemmen op om voor Renure een uitzondering te maken. “Deze wet zal er toch wel ooit door gaan komen, als men naar een verduurzaming van de landbouw wil”, aldus Maenhout.

Naast een vervanging van kunstmest, wil hij ook de hoge mestafzetkosten reduceren. De boer heeft te weinig land om het mest van 165 koeien op af te zetten en is daardoor aangewezen op de afvoer van mest. Door middel van de stikstofstripper kan ongeveer de helft van de stikstof uit de mest gehaald worden, waardoor meer mest op eigen grond gebruikt kan worden en zijn mestafzetkosten aanzienlijk dalen.

Ook de droge fractie uit de mestscheider kan een functioneel doel dienen, laat Biolectric weten. Deze kan dienen als beddingsmateriaal voor de dieren. Maenhout heeft met de dikke fractie nog andere plannen. Hij wil dit na een proces van hygiënisatie (elimineren van pathogene organismen in de mest door een warmtebehandeling, red.) omzetten in een meststof die als bodemverrijker gebruikt kan worden door tuinaanlegbedrijven of boomkwekerijen in de buurt. “Op deze manier kan ik de landbouwkringloop op mijn bedrijf zo optimaal mogelijk sluiten”, vertelt Maenhout die verwacht dat de pocketvergister deze zomer geïnstalleerd wordt en tegen het einde van het jaar volledig operationeel zal zijn.

De vergunningsaanvraag heeft in totaal een half jaar in beslag genomen. Maenhout werd hierbij begeleid door DLV en Biolectric.