Demir: "Alles ligt klaar om knopen in stikstofdossier door te hakken"

Meer dan 4.000 landbouwers hebben woensdag, verspreid over de verschillende Vlaamse provincies, deelgenomen aan protestacties. De boeren protesteerden met hun actie tegen het uitblijven van een stikstofkader door de Vlaamse regering, waardoor onzekerheid over vergunningen voor landbouwers bestaat. De Vlaamse regering beloofde eerder al dat ze tegen het einde van het jaar met een definitief stikstofkader zou komen.

Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits reageert tevreden op de "rustige en respectvolle manier" waarop de landbouwsector heeft geprotesteerd. Ook Vlaams parlementslid Tinne Rombouts (CD&V) loofde de serene wijze waarop actie werd gevoerd op Twitter.

Minister Crevits erkent dat de discussie wat langer duurt dan gedacht. "Maar we willen vemijden dat we nu een beslissing nemen en dat we binnen twee of drie jaar moeten vaststellen dat het niet de juiste was", zo antwoordde Crevits op vragen van Stefaan Sintobin (Vlaams Belang), Chris Steenwegen (Groen) en Bart Dochy (CD&V). 

Crevits herinnerde eraan dat de Vlaamse regering in het verleden met vier instrumenten werkte in het stikstofbeleid: "Eén, hoe kunnen we de bedrijven die de impact ondervinden, versterken? Dat kan zijn via technologische innovaties of via iets anders. Twee, er zijn bedrijven die sowieso moeten veranderen van verdienmodel, die nu misschien dieren houden en die in de sector willen blijven, maar die naar iets anders willen overstappen, bijvoorbeeld naar plantaardige eiwitten – ik zeg maar wat. Drie, sommige bedrijven moeten sowieso worden verplaatst. We hebben er nu al een aantal gedetecteerd waarvan we weten dat het niet meer kan op die plaats. Vier, als dat ook niet lukt, dan zal er niets anders opzitten dan dat sommige bedrijven echt moeten vertrekken of zullen worden stopgezet."

Minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) hoopt "eerstdaags" knopen te kunnen doorhakken in het dossier. Volgens de N-VA-minister zijn er allerlei scenario's doorgerekend door onderzoeksinstelling VITO en "ligt alles klaar" om te beslissen. "We moeten dat doen voor de landbouwsector, voor de gezondheid van de mensen en voor de natuur", aldus Demir.

Bart Dochy (CD&V) vroeg minister Demir om maatregelen om ervoor te zorgen dat landbouwbedrijven die hervergund moeten worden niet in een juridisch vagevuur terecht komen: "Kunt u ervoor zorgen dat individuele landbouwbedrijven niet het slachtoffer worden van het niet kunnen hervergunnen van hun dossier, en dat ze als zodanig in een onzekere en onwettige situatie terecht zouden komen?"

Chris Steenwegen (Groen) vroeg om een holistische benadering: "We moeten wel opletten dat we niet van de regen in de drop geraken. We hebben kunnen horen wat er op tafel ligt, namelijk een heel sterke inzet op technologische vernieuwing, waarvan we weten dat die niet in staat zal zijn om die sterke doelstellingen te halen en dat ze zal leiden tot schaalvergroting, waardoor we dreigen onze jonge boeren opnieuw verder in de schulden te steken en afhankelijk te maken."

Vanuit Vooruit deed Bruno Tobback een oproep om de "vicieuze cirkel" van intensivering te stoppen: "Bouw op een sociale en goed begeleide manier de veestapel af, stop met belastinggeld te dragen naar louter industriële activiteiten die vervuiling creëren en die we vervolgens met nog meer belastinggeld moeten opruimen, en investeer de vrijgekomen middelen – en dat zijn er veel – in solide steun en zekerheid voor mensen, gezinnen en ondernemers die op een verantwoorde en duurzame manier willen boeren."

Voor Open VLD'er Steven Coenegrachts is het belangrijkste dat de rechtszekerheid hersteld wordt: "Onzekerheid verlamt investeringen. Dat zet een rem op groei. Dat is een gevaar voor de werkgelegenheid. Dat is zo in alle economische sectoren, en in dit geval in het bijzonder in de landbouw, die wel degelijk ook een verantwoordelijkheid te nemen heeft. Ik ben blij dat dat ook erkend wordt, ook door de sector zelf, en dat we daar als regering ook op zullen inzetten."

In haar slotbeschouwing temperde Minister Crevits het voluntarisme van haar collega Demir: "Voor mij is de kwaliteit van wat we beslissen van belang, dus ik kan zeker niet beloven dat we morgen al tot een oplossing zullen komen, maar ik wil wel in het belang van onze boeren dat we snel tot een oplossing komen. Dit dossier verdraagt geen uitstel, absoluut niet, maar het heeft wel kwaliteitsvolle beslissingen nodig, die ook een goede begeleiding van de boeren betekenen."

Ze benadrukte daarbij dat ook de sociaal-economische impact op de landbouw en op de hele keten moet worden meegenomen: "Ik was blij, collega’s – en het is de eerste keer dat ik ze vandaag zo duidelijk hoorde – dat de sectoren die van onze boeren afhangen, zich ook eens geroerd hebben. Ze zeggen dat ze bereid zijn om mee te helpen zoeken naar oplossingen. Want als we naar de sector kijken, vind ik niet dat we alleen naar de boeren mogen kijken, maar wel naar de hele keten. We moeten kijken welke schakel zijn bijdrage tot het geheel kan leveren."

Bekijk hieronder het volledige debat in de plenaire vergadering vanaf 03:46:00: