Van "verpletterende verantwoordelijkheid" tot "dit helpt de boer niet vooruit"

Demir: “Boerenbond moet 800 miljoen in fonds steken”

Terwijl de uitzending nog niet goed en wel gestart is, verschijnt er een reactie van minister Demir op de website van VRT met als titel ‘Vlaams minister Demir roept Boerenbond op om winsten in fonds te steken om landbouwers te ondersteunen’. Daarin stelt de minister dat Boerenbond “een verpletterende verantwoordelijkheid” draagt “voor de pijnlijke situatie waarin boeren zich vandaag bevinden”. “En in plaats van hun verantwoordelijkheid te nemen, vragen ze het stikstofbeleid aan te passen. Net omdat dat past in hun businessmodel: meer geld voor de Boerenbondholding, terwijl onze boeren vechten voor een eerlijke prijs”, klinkt het.

Daarop roept Demir Boerenbond om op zijn winsten van de voorbije twee jaar – 800 miljoen euro volgens de minister – te steken in een fonds om de boeren te helpen. “Nu we op een keerpunt staan met ons stikstofbeleid en de verantwoordelijkheden duidelijk zijn, is mijn vraag bovenal: wat doet Boerenbond voor de boer?”, aldus de minister.

Zij stelt verder nog: “Deze reportage sterkt me verder in de overtuiging dat het besliste stikstofakkoord van collega Crevits en mezelf bovenal uitgevoerd moet worden, zonder pardon. Doen we dat niet, dan maken we de landbouwer blaasjes wijs.”

Brouns: “Ondernemers maken zelf keuze”

Op Radio 1 mocht Vlaams landbouwminister Jo Brouns (cd&v) donderdagochtend reageren op de Pano-reportage. Daar benadrukte hij dat Vlaanderen vandaag de meest kwaliteitsvolle land- en tuinbouw van Europa heeft. Volgens hem is dat voor een stuk ook de verdienste van de belangenorganisaties. “Landbouw is een volwaardige economische sector die op zoek is naar voldoende rendement. Een te lage prijs is vaak het probleem waarop schaalvergroting vaak het antwoord is.”

De minister erkent dat schaalvergroting niet voor alle sectoren altijd het juiste antwoord is. “Daarom juist is het belangrijk om de verdienmodellen anders te bekijken: meer diversifiëren, andere afzetmarkten zoeken, meer aan risicospreiding doen, minder afhankelijk worden van de prijs, enz. Dat zijn de uitdagingen waar we met de sector voor staan”, aldus Brouns.

Gevraagd naar de rol van de Boerenbond, zei Brouns dat die een van de belangenorganisaties is "die werken voor hun leden". "Dat we vandaag staan waar we staan en in Vlaanderen de meest kwaliteitsvolle land- en tuinbouw van Europa hebben, dan is dat voor een stuk ook hun verdienste. Zij adviseren hun landbouwers, maar het is de ondernemer zelf die de keuzes moet maken. En als die keuze in het verleden niet de juiste is geweest, dan moet dat in de toekomst anders kunnen." De Boerenbond is een heel belangrijke belangenorganisatie, aldus nog Brouns.

Groen: “Steunen oproep van Demir”

Mieke Schauvliege, Vlaams parlementslid voor Groen, vindt dat de "woekerwinsten" van Boerenbond geïnvesteerd moeten worden in natuurherstel en in een duurzame toekomst voor de landbouwsector. Zij steunt dus de oproep van Demir, maar ze stelt daarbij wel een voorwaarde. “Het is voor ons vanzelfsprekend dat Boerenbond, die zich jarenlang verrijkte op kap van onze boeren, moet bijdragen aan natuurherstel en het uitkopen van boeren die nu gedwongen worden tot sluiting. Tegelijk moet er eindelijk ingezet worden op een échte omslag van de landbouwsector. Meer van hetzelfde is géén optie meer”, klinkt het.

Schauvliege wil dat er ingezet wordt op een “grote systeemverandering die onze boeren toekomst geeft én die rekening houdt met wat onze natuur aankan”. “De fetisj dat nieuwe technologieën grootschalige industrialisatie volledig compenseren, moet losgelaten worden. De huidige crisis toont aan dat dit recept niet werkt. Technologie zal altijd een bondgenoot zijn, maar is geen heilige graal.”

Vooruit: “Nood aan doorlichting van subidies aan agro-industrie”

Ook Vooruit komt met een reactie naar aanleiding van de reportage. “Pano toont aan hoezeer onze boeren de speelbal zijn geworden van een machtige lobby, één die vooral haar eigen financiële belangen dient in plaats van die van de hardwerkende boer”, zeggen parlementsleden Bruno Tobback en Ludwig Vandenhove.

Tobback zegt dat Vlaamse ministers met directe linken met de Boerenbond jarenlang vergunningen verleenden aan landbouwbedrijven die te veel uitstoten. "De industriële belangen kregen voorrang op het algemeen belang én het belang van landbouwgezinnen. En ondertussen draait de lobby van Boerenbond voor bijkomende financiële ondersteuning op volle toeren verder", verwijst hij naar de stikstofproblematiek.

Daarom willen Tobback en Vandenhove een onmiddellijke doorlichting van alle subsidies van de agro-industrie, in het bijzonder van de middelen die naar Boerenbond en aanverwante organisaties doorstromen. "Laat ons nagaan hoe Boerenbond Vlaamse subsidies inzet om haar greep op de Vlaamse boeren te versterken", zegt Vandenhove. Daarenboven vraagt Vooruit in afwachting van het stikstofakkoord dat alle steunmaatregelen die tot een uitbreiding van de veestapel kunnen leiden, worden stopgezet

Open Vld: “Overheid moet stikstofprobleem oplossen”

Op Twitter reageert ook Open Vld-parlementslid Steven Coenegrachts. Volgens hem is het stikstofdebacle van vandaag het resultaat van non-beslissingen door de overheid in het verleden. “Het is dus aan de overheid om dat op te lossen en te financieren. Politici die graag het geld van Boerenbond uitgeven, kunnen misschien beter voor de organisatie gaan werken.”

Hij stelt verder nog dat altijd nieuwe vijanden vinden, de oplossingen niet vooruithelpt. “Alleen door overleg en samenwerking komt er een stabiel, rechtszeker kader dat toekomst geeft aan moderne landbouwondernemers”, besluit Coenegrachts.

Vlaams Belang: “We bewijzen boeren hier geen dienst mee”

Eveneens op Twitter laat Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin weten wat hij vindt van de Pano-reportage. “Ik ben niet veel wijzer geworden van deze reportage en de boeren werden er geen dienst mee bewezen. Een clinch tussen minister Demir en Boerenbond interesseert mij niet, wel een leefbare toekomst voor onze landbouwersgezinnen”, stelt hij. Om er nadien aan toe te voegen: “Over de absurde en onrealistische Europese natuurrichtlijnen heeft men het gisteren in Pano natuurlijk niet gehad. Logisch als je zag wie de ‘experten’ waren.”