Vijf voor twaalf: Tractorprotest op site van Ineos tegen stikstofplannen

“Om vijf voor twaalf voor de site van Ineos in de Antwerpse haven”, luidde maandag de uitnodiging voor de protestactie van Farmers Defence Force Belgium. Zowel het uur als de locatie zijn symbolisch gekozen. “Het is 5 voor twaalf voor de Vlaamse landbouw. Met de huidige stikstofplannen is over tien jaar de landbouw verdwenen”, stelde FDF-voorzitter Bart Dickens tijdens de protestactie dinsdag.

Een kleine 100 boeren heeft gehoor gegeven aan de oproep van FDF. Het gros van de landbouwers kwam uit de Kempen waar de nieuwe belangenorganisatie is ontstaan en waar ze de meeste leden telt. Maar er waren ook demonstranten uit Oost- en West-Vlaanderen. Onder hen bijvoorbeeld schapenboer Gert De Brandt uit Aalst. “Ik zou in de komende jaren mijn bedrijf verder willen uitbreiden, maar met de huidige stikstofplannen is dat onmogelijk”, verklaart hij zijn aanwezigheid.

In zijn geval zou het een oplossing zijn als de vergunningsdrempels van de landbouw gelijk getrokken wordt met die van de industrie: één procent. “Onze impactscore is nu 0,03 procent. Mochten we net als industrie tot één procent kunnen gaan, dan zouden er wel mogelijkheden zijn.” Een melkveehouder uit regio Aalst sluit zich bij De Brandt aan. “Wij hebben 170 koeien, maar onze stal zou een grotere bezetting toelaten. Met onze impactsore van 0,3 procent zijn we momenteel echter kansloos om daarvoor een vergunning te ontvangen.”

"Landbouw geslachtofferd voor prestigeproject van De Wever"

Het feit dat voor de industrie andere drempelwaarden gelden, stuit de boeren al langer tegen de borst en was voor FDF ook aanleiding de actie in de haven van Antwerpen te organiseren, voor de site van Ineos, waar kranen al opgesteld zijn om verder te bouwen aan ethaankraker Project One. “Het is niet zo dat ik iets tegen de industrie heb, maar de landbouw moet dezelfde kansen krijgen”, zegt de melkveehouder uit Arendonk die FDF eerder dit jaar oprichtte.

Volgens Dickens wordt de industrie voorgetrokken en wordt het huidige stikstofakkoord – “dat op foute rekenmodellen is gebaseerd" – er in allerijl doorgedrukt om Project One te laten doorgaan. “Het is een prestigeproject van N-VA en de Antwerpse burgemeester waarvoor de landbouw nu wordt geslachtofferd.”

Volgens hem verkwanselt de Vlaamse overheid op deze manier de landbouw en de voedsel(verwerkende) industrie die een lokale verankering heeft en het strategische element van voedselzekerheid herbergt. “En waarom? Om natuurdoelstellingen te realiseren die 25 jaar geleden zijn bepaald. Alsof de natuur, het klimaat en ook de landbouw in 25 jaar niet geëvolueerd zijn.”

Om aan te tonen dat de toekomst van de landbouwers op het spel staat, had FDF een galg meegenomen naar de site van Ineos. Aan deze galg hingen drie poppen en aan de bovenkant waren de namen van de drie Vlaamse coalitiepartijen geschilderd. Ook cd&v is kop van Jut voor de FDF-boeren. “Minister Brouns heeft mij kort voor het derde stikstofakkoord nog gebeld om te zeggen dat hij nooit akkoord zou gaan met een verschillende beoordeling van landbouw en natuur in het stikstofdecreet”, zegt Dickens.

Boeren hebben nog hoop

Alhoewel het volgens de boeren vijf voor twaalf is, heeft Bart Dickens nog steeds vertrouwen in een goede afloop. Het feit dat de Raad van State afziet van een spoedadvies over het stikstofdecreet alvorens dat mogelijk op donderdag in stemming gebracht wordt in het Vlaams parlement, stemt hem optimistisch. “Men ruikt blijkbaar onraad.” Het stemmen zou nog uitgesteld kunnen worden als de oppositie één derde van de stemmen vindt om een advies te vragen bij de Raad van State.

Zowel FDF als ABS willen donderdag afreizen naar het Vlaams parlement waar het stikstofdecreet in de namiddag ter stemming wordt gebracht. “Start om 13 uur. Wel tijdig aanwezig zijn en geen vlaggen of andere uiterlijke tekenen van actie meenemen. Een zakdoek, trui of t-shirt kan wel. Eenmaal binnen kan de jas uit”, klinkt het kledingadvies.