Brouns voor eerste keer onder de boeren na stikstofakkoord

“Wij werken buitenhuis en zouden graag het melkveebedrijf van onze ouders overnemen, maar met de huidige onzekerheden durven we de stap niet te zetten", zeggen twee jonge broers van rond de 20 jaar uit Sinaai. De broers zijn samen met 20 andere landbouwers aanwezig op het werkbezoek van minister Brouns in Sint-Niklaas. “Bij een overname is een nieuwe stal en een uitbouw van de veestapel van 100 naar 150 of 200 koeien vereist om een leefbaar bedrijf te houden", leggen ze uit. "Daar zijn grote investeringen voor nodig en het is de vraag of deze uitbreiding realistisch is met de huidige stikstofplannen."

Op bezoek in Sint-Niklaas

Het gastbedrijf waar Brouns dinsdag op bezoek was, is het melkveebedrijf De Kletterboshoeve. Johan Van Goethem (45) houdt er samen met zijn vrouw, die nog deeltijds gaat werken, 100 koeien en opfokvarkens. Van Goethem is de vierde generatie en naast het melkvee heeft hij ook een educatief project lopen waar hij scholen ontvangt. “We ontvangen jaarlijks zo’n 700 leerlingen en willen hiermee vooral ook een brug maken tussen de landbouw en de burger”, vertelt de boer. Brouns loofde deze maatschappelijk rol en noemde het bedrijf een voorbeeld voor de land- en tuinbouw, een sector waar hardwerkende families de kost mee verdienen. “Deze familiebedrijven, die verankerd zijn in de Vlaamse ziel, verdienen een toekomst. Hier hebben wij bij de stikstofonderhandelingen voor gevochten", aldus de landbouwminister.

De minister was al maanden geleden uitgenodigd om op het bedrijf te komen spreken met lokale land- en tuinbouwers over de toekomst. Door de timing, kort na het bereiken van het stikstofakkoord in de regering, stond dit onderwerp centraal bij het bezoek. "Wij wilden met de open dialoog met minister Jo Brouns de land- en tuinbouwers in de stad een riem onder het hart steken, want ze verdienen meer respect voor hun dagdagelijkse inzet", vertelt initiatiefnemer Jos De Meyer, fractieleider van CD&V afdeling Sint-Niklaas en ere-Vlaams Volksvertegenwoordiger en gewezen voorzitter van de Commissie voor Landbouw.

Ontwikkelingsruimte voor jonge boeren

De Vlaamse coalitie bereikte vorige week een akkoord waarbij tegemoet gekomen werd aan twee belangrijke eisen van cd&v. Zo zou vanaf 2025 de vergunningsdrempel van industrie en landbouw gelijkwaardig behandeld worden en zou ook extern salderen mogelijk worden, als het nieuwe openbaar onderzoek en milieueffectenrapport dat toelaten tenminste. Hierdoor ontstaat er in de ogen van Brouns weer de nodige ontwikkelingsruimte voor boeren. Hij herhaalde dat de landbouwsector eveneens een maatschappelijke plicht heeft om de stikstofuitstoot te reduceren. “Maar om dit te realiseren zijn wel investeringen nodig en is het belangrijk dat er ontwikkelingsruimte is voor bedrijven", aldus Brouns. "Het bieden van ontwikkelingsruimte was een belangrijk kompas voor mij in de onderhandelingen.”

Wat betreft de andere landen lijkt Vlaanderen nu al wijze lessen getrokken te hebben. Zo is de kritische depositie waarde (KDW) niet langer decretaal verankerd. Dit naar voorbeeld van de situatie in Nederland waar deze verankering tot diverse rechtszaken heeft geleid. Wanneer het gaat over de wetenschappelijke inzichten wijst een aanwezige boerenzoon op een technische uitvinding die hij eerder dit jaar aantrof op Agriflanders op de beursstand van Lely. De stallenbouwer ontwierp een systeem waarmee hij naar eigen zeggen de stikstofemissie met 70 procent kan reduceren.

Bij deze technologie worden roostervloeren van stallen voorzien van stalen strips met gaatjes erin. Via deze gaatjes loopt de urine van het vee naar de mestput waar een apparaat de lucht constant aanzuigt en wast. De dikke factie wordt door een robot opgezogen en naar een afzonderlijke mestput gereden. “Een mooie uitvinding, maar niet erkend op de PAS-lijst. Wie zal bovendien betalen voor deze investering”, zegt hij met een mengeling van hoop en twijfel.