Hittestress bij koeien leidt tot lagere melkaanvoer: “Zo erg is het nog nooit geweest”

Volgens Tom Schiettecat, directeur Milk & Farms bij Milcobel, houdt men op de productiesites rekening met een terugval in melkproductie, al is de precieze impact nog moeilijk te voorspellen. "Het is te verwachten dat de productie onder invloed van de hitte zal dalen", zegt hij. Datzelfde horen we bij Royal A-Ware: "In de warme periodes is het standaard dat er minder melk is. We spelen hierop in met onze productieplanningen."

Melkveehouder Sabina Vandeweyer uit Wuustwezel stelt dat de melkgift bij aanhoudende warmte met wel vier liter per dag kan dalen, bij een gemiddelde productie van dertig liter. “Vooral koeien die aan het einde van hun lactatie zitten, herstellen vaak niet meer van zo’n dip.” Ook de vruchtbaarheid in het najaar lijdt eronder. “Door de hitte wordt de eicelvorming verstoord, wat het later in het jaar moeilijk maakt om koeien drachtig te krijgen.”

Op haar bedrijf bleef de hittestress tot nu toe binnen de perken, mede doordat het ’s avonds afkoelde. “Maar afgelopen nacht (maandag op dinsdag, red.) bleef de temperatuur hoog”, zegt ze. “Dat maakt het moeilijker om de stal voldoende te koelen.” De boerin stelde de vaccinatie tegen serotype 8 uit om de koeien niet extra te belasten.

Investeren loont: tot 35 euro per koe extra winst

Hoewel extreme hitte niet volledig op te vangen is, blijkt uit onderzoek dat hittewerende maatregelen zich wel degelijk terugbetalen. Binnen het Vlaamse project Eerste Hulp bij Hittestress bij Koe (EHBHKoe) van Inagro, ILVO, Hooibeekhoeve en Boerenbond werd aangetoond dat dergelijke investeringen kunnen leiden tot een hogere jaarlijkse winst van 5 tot meer dan 35 euro per koe.

Beste resultaten bij combinatie van ventilatie en verneveling

De onderzoekers verrekenden hierbij de investeringskosten met de verminderde productieval tegen een melkprijs van 40 cent per liter. Ze vergeleken bedrijven mét en zonder hittemaatregelen, en hielden rekening met temperatuur, luchtvochtigheid, luchtsnelheid en melkopbrengst.

De combinatie van ventilatoren en verneveling van water bleek het meest effectief. Hierbij wordt onder hoge druk water verneveld, dat via ventilatoren als gekoelde lucht de stal circuleert. Dit indirecte verkoelingseffect reduceerde het aantal hittestressdagen in 2022 van 80 naar 20.

Extra tips om hittestress te beperken

Naast een goed stalklimaat adviseren experts ook om meerdere keren per dag vers water en vers voer aan te bieden. Dit stimuleert de eetlust van de koeien, die bij hitte vaak vermindert.