Landbouworganisaties blijven bezorgd
Boerenbond en Groene Kring schieten het stikstofakkoord van de Vlaamse regering niet af, maar blijven bezorgd over een aantal aspecten van de deal. "Dit kan vanaf 1 januari 2025 zuurstof geven aan veehouderijen", luidt het in een reactie. Ook ABS ziet enkele lichtpuntjes maar is duidelijk: "Voor menig gepassioneerd veehouder blijft dit dossier een zwaard van Damocles en is dit ondanks alles een zwarte dag."
Boerenbond haalt aan dat er in het akkoord zowel een gelijkschakeling lijkt te zijn van de vergunbaarheidsdrempels tussen landbouw en industrie, alsook een overeenkomst rond extern salderen tegen 1 januari 2025. “Dit zijn twee cruciale bijsturingen die de Vlaamse landbouwers toekomstperspectief kunnen bieden”, aldus Boerenbond. “Belangrijk is wel dat dit ook onverkort verder vertaald wordt in het decreet en er een duidelijk afgelijnd kader komt voor de passende beoordeling die dit mogelijk moet maken. Dit kan vanaf 1 januari 2025 zuurstof geven aan veehouderijen.”
Ook Groene Kring, de organisatie voor jonge land- en tuinbouwers in Vlaanderen, is tevreden dat er een akkoord is. Ze duidt dat het integrale akkoord niet integraal positief is, maar dat er wel stappen in de goede richting zijn gezet inzake het perspectief voor jonge boeren. “We zijn tevreden dat er duidelijkheid komt over welke richting de Vlaamse regering wil uitgaan met de landbouwsector”, aldus Groene Kring. “Extern salderen en de gelijkschakeling van de vergunningsdrempels met de industrie zijn de twee cruciale elementen om jonge boeren toekomstperspectief te geven.” Toch blijft de organisatie sceptisch over bepaalde elementen in het akkoord. “Dit is geen akkoord om louter van te juichen. De bijsturingen zijn wel een stap in de goede richting”, aldus voorzitter Bram Van Hecke.
Het laatste woord is nog niet gezegd
Onzekerheid blijft
Groene Kring duidt dat de twee cruciale aanpassingen jonge boeren perspectief geven maar er nog steeds onzekerheid blijft op het terrein. “Beide maatregelen zijn voorwerp van verder onderzoek en kennen hun ingang pas ten vroegste vanaf 2025. Dat betekent dat de landbouwsector nog minstens twee jaar een stilstand zal kennen”, stelt de landbouworganisatie voor jonge boeren. Ondervoorzitter Maarten Moermans vult aan: “Twee jaar is lang voor een jonge boer. Dat we nog zo lang zullen moeten stilstaan zal de instroom niet ten goede komen. Al is het wel goed dat er eindelijk een plan is.”
Boerenbond zegt ook bezorgd te zijn over het ontwikkelplan van het Turnhouts Vennengebied en een aantal andere aspecten uit het stikstofakkoord. “We wachten op de concrete teksten en zullen deze samen met onze bestuursleden en landbouwers minutieus bekijken, waarna we uitgebreider zullen reageren.” De landbouworganisatie laat weten dat ze de volgende fase waarin diverse wetgevende initiatieven zullen genomen worden over het akkoord, nauwgezet zullen opvolgen.
Dit plan blijft nog steeds zware inspanningen vragen van onze landbouwers
Boerenbond geeft ook aan dat ze betrokken willen worden bij de uitvoering en vraagt aan het Vlaams parlement of ze hun visie op het akkoord mogen geven tijdens de hoorzittingen. “Boerenbond zal, samen met zijn leden, dit plan verder blijven opvolgen, ook binnen de parlementaire besprekingen. Kritisch, maar steeds zoekend naar oplossingen en perspectief voor onze jonge landbouwers”, aldus de landbouworganisatie. Ook Groene Kring kijkt uit naar de definitieve teksten om na te gaan in welke mate het perspectief voor jonge boeren concreet opgenomen is.
Zowel Boerenbond als Groene Kring zeggen klaar te staan om verder na te denken over toekomstgerichte oplossingen. “We blijven ook, net als in het verleden, vragende partij om constructief mee te mogen werken aan het zoeken naar bijkomende oplossingen voor uitdagingen die vandaag in de sector aanwezig zijn”, aldus Boerenbond. “Hierbij zullen we ten allen tijde de belangen van onze boeren blijven verdedigen.”
De bijsturingen zijn een stap in de goede richting, maar dit is geen akkoord om louter van te juichen
Lauwe ontvangst door ABS
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) blijkt het akkoord zeer lauw te ontvangen en is zeer duidelijk in hun reactie. “Voor menig gepassioneerd veehouder blijft dit dossier een zwaard van Damocles en is dit ondanks alles een zwarte dag”, aldus ABS. “De gevolgen van dit besluit zullen finaal groot zijn en het laatste woord is nog niet gezegd. Er volgt immers nog een openbaar onderzoek naar de impact van het (bijna) gelijkschakelen van de beoordelingsdrempel voor landbouw en industrie en voor het mogelijk extern salderen van emissierechten.” ABS zegt dat zijn bezorgdheden over rechtsonzekerheid onveranderd blijven zolang er geen juridisch robuust decretaal kader is. “De blokkering van de complete Vlaamse landbouw moest stoppen. Daarvoor hebben we een herzien stikstofakkoord nodig”, zodus ABS.
Al zijn er wel enkele lichtpuntjes, merkt de landbouworganisatie, zoals de drempel van 0,028 procent die sneller opgetrokken zal worden naar 0,8 mits passende beoordeling. “Dat is dicht bij de 1 procent die de industrie toegewezen krijgt”, klinkt het. “Daarnaast is het ook goed dat er mogelijk (beperkte) ontwikkelingsruimte komt door extern salderen. We weten nog niet hoe dit concreet gemaakt zal worden, maar voor ons moet dit op een landbouwsociale manier kunnen. Het kan niet de bedoeling zijn dat enkel de kapitaalkrachtige alle mogelijkheden naar zich toe trekt. Het is goed dat dit onderzocht wordt.”
“Een groot aantal bedrijven zullen de boodschap gekregen hebben dat ze moeten stoppen”, reageert ABS nog. “Elk bedrijf staat voor een boerenfamilie, voor mensen. Voor hen en hun omgeving zal passende begeleiding moeten voorzien worden. Er is dan wel financiële compensatie voorzien, maar er zal meer nodig zijn.”
Tot op heden heeft verhandelbaarheid van welke rechten dan ook op geen enkele manier geleid tot een betere financiële situatie voor de landbouwers of tot een beter milieu
VAC bezorgd over de creatie van stikstofemissierechten
Ook landbouworganisatie Vlaams Agrarisch Centrum (VAC) is blij dat er eindelijk een doorbraak is in het PAS-dossier. “We zullen alle details nog verder bekijken, maar er is één element is waar we ons zorgen over maken”, aldus VAC. “Na de verhandelbaarheid van betalingsrechten, nutriëntenemissierechten en andere productierechten zou nu ook de creatie van stikstofemissierechten bekeken worden.” VAC zegt dat het zich altijd verzet heeft tegen de verhandelbaarheid van allerhande rechten. “Dit zorgt enerzijds voor verhoogde investeringslasten voor landbouwbedrijven en anderzijds voor drainage van kapitalen uit de landbouw. Tot op heden heeft deze verhandelbaarheid op geen enkele manier geleid tot een betere financiële situatie voor de landbouwers, tot een beter milieu of tot betere andere factoren. Integendeel.”
De landbouworganisatie hoopt dat de Vlaamse regering niet dezelfde fout zal maken als in het verleden. Het beleid moet volgens VAC gebaseerd zijn op objectieve en duidelijke gegevens. “En niet op basis van één of andere vorm van verhandelbaarheid. Hiermee is noch de landbouwer, noch het milieu en de natuur geholpen.”
Bron: Belga / eigen berichtgeving
