Al 175 varkensbedrijven gingen in op Vlaamse uitstapregeling

Nog geen definitieve cijfers

Bij de eerste oproep hebben zo'n 240 landbouwers een aanvraag ingediend, en uiteindelijk beslisten 156 bedrijven om ook effectief op het aanbod in te gaan en hun exploitatie stop te zetten. Bij de tweede oproep gaat het om 19 bedrijven van de 340 varkenshouders die zich kandidaat hadden gesteld. Bij dat laatste cijfer moet een kanttekening geplaatst worden, want de varkenshouders van de laatste oproep hebben nog tot mei 2025 om in te stappen. “Pas dan zullen we een compleet plaatje hebben over het succes van de tweede oproep”, is te horen op het kabinet-Brouns.

Dat betekent dat dus in totaal 175 varkensbedrijven hebben beslist om hun activiteiten stop te zetten, zowel 156 bedrijven van de eerste oproep als de 19 van de tweede oproep. Voor de bedrijven uit de eerste run gaat het volgens een ruwe schatting om zo'n 182.000 varkens. In een latere fase kunnen ze ook een vergoeding krijgen voor de afbraak van de oude gebouwen. Tot nu toe was er zo'n 22 miljoen euro nodig om de stoppende boeren te vergoeden, wat volgens de minister Brouns ruim binnen het budget is.

De varkensstapel in Vlaanderen daalde van 6,3 miljoen varkens naar 5,4 miljoen in 2022, een daling met 14 procent. "We hebben altijd gezegd dat de varkensstapel door de demografie in de sector op natuurlijke wijze zou teruglopen. Dat blijkt nu ook het geval te zijn. Met deze regeling, die samen met de sector is tot stand gekomen, kunnen we een aantal mensen toch een zachte landing bieden en tegelijk extra stikstof reduceren", zegt minister Brouns.

Geen zachte landing voor slachthuizen en uitsnijderijen

Een zachte landing is er niet voor de hele keten rond de varkenshouders. Eind september besliste de slachthuisgroep Noordvlees Group zijn slachtactiviteiten in Kalmthout stop te zetten en alle varkens te laten slachten bij Sus Campiniae in Oevel. Het bedrijf behoudt enkel de vleesverwerkende activiteiten. Het bedrijf wees naar de opeenvolging van Afrikaanse varkenspest, de coronapandemie, de oorlog in Oekraïne en de nieuwe stikstofregels als verklaring.

Op basis van het eerste stikstofakkoord van 2022 maakte FEBEV, de federatie van Belgisch vlees, een raming van wat het stikstofplan de vleessector zou kosten als het onverwijld zou worden doorgevoerd. Omdat de contouren van dat plan nog niet in detail gekend waren, werd rekening gehouden met een daling van de varkensstapel van tien procent. Zou het zover komen, dan zou de totale kost van de slachthuizen en uitsnijderijen oplopen van 186,9 tot 236,9 miljoen euro. “Drie slachthuizen dreigen te moeten stoppen”, stelde Michael Gore, gedelegeerd bestuurder van FEBEV, in 2022. Vandaag, nog maar twee jaar later, zien we al dat zonder dat het stikstofdecreet al in volle uitvoering is, de varkensstapel al gedaald is met 14 procent.