Een ruimere uitkoopregeling voor varkensboeren in de maak

Teller voorlopig op 175

Eén van de stappen om de Vlaamse varkensstapel met 30 procent te verminderen tegen 2030 is een vrijwillige uitkoopregeling. In totaal telt Vlaanderen 4.155 varkenshouderijen, maar ze komen niet allemaal in aanmerking voor de huidige uitkoopregeling. Enkel kleine en middelgrote bedrijven die meer dan 0,5 procent bijdragen aan de stikstofneerslag in de naburige natuur, hebben recht op een vergoeding. Zo zijn er in Vlaanderen 982. De Vlaamse regering trekt daar 200 miljoen euro voor uit. Volgens Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) stond de teller vrijdag op 175 varkensboeren die interesse hebben getoond om in de regeling te stappen. Al zal dat cijfer wellicht nog stijgen op de deadlinedag.

Onvoldoende aantrekkelijk

Volgens Wouter Wytynck, adviseur varkenshouderij bij Boerenbond, is de regeling onvoldoende aantrekkelijk en zijn er hierdoor weinig aanmeldingen. Zowel de lage vergoedingen voor de stallen alsook de bijkomende voorwaarden zijn niet aantrekkelijk, meent Wytynck. “Er zitten erg veel beperkende voorwaarden aan de regeling”, zei hij daar eerder over in een VILT-artikel. “Zo ontneem je jezelf als boer de mogelijkheid om op je bedrijf of op andere locaties nog uit te breiden en er kunnen ook geen andere dieren in de betrokken stallen worden gehouden.” Hierdoor en door het feit dat de conjunctuur goed zit, schatte Boerenbond op voorhand dat er zich 120 tot 150 bedrijven zouden aanmelden.

Ook Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin (Vlaams-Belang) vindt de opkoopregeling met een aanmelding van 20 procent geen succes. “Het heeft het te lang geduurd vooraleer de Vlaamse regering een definitieve uitkoopregeling afklopte,” geeft Sintobin aan als reden voor het gebrek aan interesse, “maar ook dat Europa de bedragen in de uitkoopregeling fors naar beneden bijgesteld heeft". "De minister begrijpt niet dat dit beroep voor deze mensen een passie is. En een passie kan je niet verkopen voor prijzen die de dagelijkse levenskosten van de landbouwfamilie niet dekken.”

Ruimere uitkoopregeling

Nu wil de regering de uitkoopregeling verruimen en een ook uitnodiging sturen naar de boeren met een impactscore onder de 0,5 procent. Vrijdag werd een principieel besluit goedgekeurd dat de drempel voor de impactscore verlaagd wordt naar 0,025 procent. "Deze aanpassing zal helpen om het beoogde doel van 30 procent minder varkens tegen 2030 te bereiken. Bovendien past dit ook in de doelstellingen die in het nieuwe mestdecreet naar voor worden geschoven", aldus de regering.

Een maatregel waar het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) al langer voor pleitte. “Het was van in het begin duidelijk dat voor deze beperkte opkoopregeling het animo niet bijster groot zou zijn. Daarom hebben we steeds aangedrongen op een voldoende ruime opkoopregeling”, aldus ABS. “Een ruime opkoopregeling die opengesteld wordt voor iedereen die boven de drempel van 0,025 procent impactscore zit. Dit zou de stikstofbelasting generiek doen dalen in Vlaanderen.”

“Iedere bijdrage ter reductie van de stikstofuitstoot helpt ons om sneller zekerheid te kunnen krijgen op vergunningsvlak voor de blijvers en andere veehouders. Wij zijn er ook al langer van overtuigd dat een iets kleinere varkensstapel ook effectief zal bijdragen aan een betere positie van de Vlaamse varkenshouder. Wanneer langs aanbodzijde een stapje teruggezet wordt, volgt een opwaartse prijscorrectie en een beter economisch resultaat”, aldus ABS.

Het voorstel zal eerst nog bekeken worden door de Raad van State. De regering hoopt de verruimde uitkoopuitnodiging in het najaar te kunnen versturen naar de betreffende varkenshouders.