Interesse in opkoopregeling varkenshouderij blijkt beperkt

De varkensstapel met 30 procent verkleinen tegen 2030. Dat is het doel dat de Vlaamse overheid in het stikstofakkoord vastgelegd. In absolute cijfers: vandaag zijn er 5,86 miljoen varkens in Vlaanderen. Dat moeten er dus over zeven jaar 1,8 miljoen minder zijn. Eén van de ondernomen stappen om die doelstelling te halen, is een vrijwillige uitkoopregeling. De Vlaamse regering trekt daar 200 miljoen euro voor uit.

In de loop van maart werden 982 bedrijven aangeschreven om in te tekenen op de opkoopregeling. Het gaat om bedrijven met een impactsore van 0,5 procent of meer op nabijgelegen natuur. Gematigde interesse om in te stappen in de regeling, was in mei al aanleiding voor Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) om de inschrijvingsperiode, die liep van 3 april tot 17 mei, te verlengen tot 17 juni.

Met nog een week tot de deadline, loopt het nog steeds niet storm. Vrijdag had VLM 120 dossiers ontvangen. “Mogelijk volgen er in de laatste week nog meer aanmeldingen. Wij willen pas na de sluiting van de deadline conclusies trekken”, vertelt de woordvoerder van VLM.

Gevraagd naar zijn mening zegt landbouwminister Jo Brouns niet op te kijken van de tegenvallende cijfers. “Anderhalf jaar geleden zaten de varkensprijzen aan de grond en kwam de vraag voor een uitstapregeling vanuit de sector zelf. Maar daarna heeft de Europese Commissie er zeer lang over gedaan om groen licht te geven en werden de bedragen die boeren konden krijgen ook naar beneden herzien. Ondertussen zijn de varkensprijzen fors verbeterd en zitten we in een totaal andere marktsituatie. Deze cijfers waren dus te verwachten. Landbouwers zijn ondernemers die op basis van hun eigen bedrijfssituatie een beslissing nemen.”

Eén van de aanpassingen die op aandringen van Europa tot stand was gekomen, was de vergoeding voor oude stallen. “Er was eerst een algemene regeling, maar daarbij heeft de commissie opgemerkt dat het niet kan dat er voor oude of nieuw stallen evenveel betaald werd. In het voorstel dat VLM dan gedaan heeft, zijn de bedragen voor de oudste stallen zo’n twee derde lager geworden”, vertelt Bram Bombeek, woordvoerder van Brouns.

Meeste animo onder Limburgse varkenshouders

In Limburg is er verhoudingsgewijs iets meer animo voor de stoppersregeling. Van de 167 varkensboeren die in aanmerking komen, hadden 29 tot vrijdag een dossier ingediend, oftewel 17 procent. In West-Vlaanderen komen de meeste varkenshouders in aanmerking voor de stoppersregeling (362). Hier hebben zich alvast 40 bedrijven aangemeld (11%).

Eén van Limburgse varkensboeren die een dossier heeft ingediend, is Nadine Vanvinckenroye uit Nerem. "We liggen te dicht bij natuurgebied De Kevie in Tongeren. Onze stal is vanbinnen nog volledig vernieuwd in 2008. Toch stoten we nog te veel uit. Het bedrijf aanpassen aan de huidige milieunormen is een te grote investering", vertelt de boerin, die 880 vleesvarkens heeft, aan VRT.

Ondanks haar kandidatuur blijft de boerin haar bedenkingen houden. "Je krijgt ook de mogelijkheid om je hele boerderij af te breken. Maar de vergoeding die je voor die werken krijgt, is maar de helft van wat ze zou moeten zijn. Bovendien moet je door een hele administratieve rompslomp. Er zijn vergunningen nodig voor de afbraak zelf, voor al je installaties en waar die heen gaan. Ook moet je met documenten kunnen bewijzen dat je de werf met goede grond opvult. Als je dat allemaal hoort, heb je dan nog zin om dat te doen?"