Genbewerking met CRISPR-Cas maakt varkens resistent tegen pestvirussen

Voordat onderzoekers van de Duitse universiteit Lübeck en het Engelse Edinburgh de specifieke varkens ontwikkelden, plozen ze uit hoe pestivirussen zich gedragen met varkenscellen. Het team focuste zich voornamelijk op DNACJ14, een belangrijk eiwit bij varkens dat een grote rol speelt bij virusvermenigvuldiging. Uit labo-onderzoek bleek dat een aanpassing aan het gen dat dit eiwit aanmaakt, de virusreproductie stopt.

En zo geschiedde. Via de CRISPR-Cas-technologie brachten onderzoekers een nauwkeurige verandering aan in een deel van het DNAJC14-gen in varkensembryo's. CRISPR-Cas is nieuwe genomische techniek (NGT) waarbij wetenschappers heel gericht stukjes DNA kunnen aanpassen, vervangen of verwijderen.

Toen de varkens volwassen waren, werden ze uiteindelijk blootgesteld aan het klassieke varkenspestvirus. De genetisch aangepaste varkens vertoonden geen enkel teken van infectie, terwijl niet-aangepaste varkens wel typische symptomen ontwikkelden. Door de genetische modificatie kon het virus niet langer de varkenscellen gebruiken om al zijn eigen virale eiwitten te produceren.

Volgens onderzoeker Simon Lillico toont dit onderzoek het groeiende potentieel van genbewerking om de gezondheid van vee te verbeteren en duurzame landbouw te ondersteunen.

Mogelijkheden voor andere diersoorten

Dezelfde genetische bewerking zou in theorie ook op andere veesoorten kunnen worden toegepast, waardoor een bredere bescherming tegen ziekten wordt geboden, legt het onderzoeksteam uit. De onderzochte pestivirusfamilie omvat bijvoorbeeld ook virale ziektes zoals boviene diarree (BVD) bij runderen en border disease (BDV) bij schapen. Hoewel er vaccins bestaan, blijft bestrijding lastig door viruspersistentie en overdracht tussen soorten.

Doorbraak

Dit is pas de tweede keer dat wetenschappers een complete weerstand tegen een dodelijk virus hebben bereikt bij vee via gerichte genbewerking, de eerste was resistentie tegen het PRRS-virus bij varkens.

Genetisch bewerkte varkens zijn in sommige landen, waaronder Colombia, Brazilië, de Dominicaanse Republiek en de VS, al goedgekeurd voor gebruik in de voedselketen. In de EU kan dit enkel onder strenge voorwaarden en na uitgebreide tests.