BioForum vraagt gebiedsgericht maatwerk in stikstofdossier
Omdat de signalen die momenteel de buitenwereld bereiken over het definitieve PAS-kader (Programmatorische Aanpak Stikstof) BioForum sterk verontrusten, besloot de sectorfederatie in de pen te kruipen. “Wij vrezen voor de toekomst van de biologische veeteelt en van de kleinere familiale bedrijven in het algemeen. Zij mogen niet geslachtofferd worden opdat de grootste vervuilers zouden kunnen blijven verder doen”, zo stelt de organisatie. Eerder lanceerde het al een oproep, samen met ABS, om de sterkste schouders de zwaarste lasten te laten dragen.
“In de voorstellen die we zagen, ligt een zwaar accent op het generieke niveau. Dat wil zeggen: ammoniakreducties die op alle Vlaamse landbouwbedrijven moeten gerealiseerd worden. Daarnaast wil het beleid maatwerk voorzien in een zeer beperkt aantal gebieden”, stelt BioForum. Die generieke aanpak legt volgens de organisatie een heel zwaar accent op technologie, in de vorm van ammoniakemissiearme stallen of luchtwassers. Enkel de stallen die met deze technieken zijn uitgerust zullen weerhouden worden als uitzondering.
“Dat betekent dat kleine of diversifiërende bedrijven ook reducties moeten realiseren, zelfs indien hun stikstofimpact op natuurgebieden afwezig of verwaarloosbaar is”, aldus BioForum. “Bovendien is het in de meeste gevallen niet mogelijk of niet effectief om deze ammoniakemissiearme technieken toe te passen op biologische bedrijven, waardoor de hele biosector in het gedrang komt.”
Om die reden pleit de organisatie voor een veel grotere focus op gebiedsgericht maatwerk. “Dit moet ook op een andere manier bekeken worden: meer participatief, met de betrokken landbouwers én met een ruimere visie. Het maatwerk van het ene gebied hoeft niet hetzelfde te zijn als het maatwerk van een ander gebied.” In de brief naar Demir wordt gesteld dat dit zal leiden tot hogere reductiepercentages in bepaalde gebieden, maar ook tot lagere reducties in de rest van Vlaanderen.
Bovendien vraagt BioForum om een systeemaanpak. “Nitraat, ammoniak, enterische emissies en andere omgevingsproblemen moeten samen aangepakt worden. Verschillende beleids- en financieringsinstrumenten kunnen dan ingezet worden voor een participatief traject met een bepaalde, gezamenlijke, geïntegreerde visie op de aanpak van de relatie tussen natuur, milieu, klimaat en landbouw”, zo besluit de organisatie.
Andere, meer concrete eisen die in de brief van BioForum staan, zijn de volgende:
De reductiepercentages moeten gerealiseerd worden op sectorniveau en niet op bedrijfsniveau omdat het ene bedrijf gemakkelijker reducties kan realiseren dan het andere. Bovendien zullen er ook bedrijven stoppen: zij realiseren 100 procent emissiereductie.
Uitzonderingen voor bedrijven met een lage stikstofimpact moeten mogelijk zijn. Per sector vraagt dit een aparte definitie. In de vleesveehouderij kan er bijvoorbeeld een koppeling komen met de duurzaamheidspremie, de nieuwe invulling van de zoogkoeienpremie. Voor melkveehouderij kan er een uitzondering voorzien worden voor bedrijven met een natuurinclusieve bedrijfsvoering.
Er mag geen uitzondering komen voor bedrijven met een hoge stikstofimpact, ook al hebben zij al geïnvesteerd in ammoniakemissiearme stallen.
Behalve omgevingsvergunningen zijn er ook andere manieren om ammoniakreductie te realiseren. Is die koppeling met de omgevingsvergunning er wel, dan ligt de aandacht vooral op het stalsysteem. Ook buiten de stal kunnen reducties gerealiseerd worden, denk bijvoorbeeld aan de natuurinclusieve veehouderij. Het is vreemd dat er op de PAS-lijst wel voedertechnieken staan, maar agroforestry of kleine landschapselementen niet.
Het flankerend beleid moet voorzien in een transitiefonds dat erop gericht is om de landbouw in overeenstemming te krijgen met andere Europese strategieën zoals Farm-to-Fork, biodiversiteit en bodem. Het is beter om de financiële middelen in te zetten voor een transitie naar een natuurinclusieve en biodiverse landbouw dan naar grotere en duurdere ammoniakemissiearme stallen. Dat is efficiënter: het leidt tot meer resultaat met minder geld en een toekomst voor meer boeren.
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Bio Mijn Natuur
