Ook boerderij van de Abdij van Averbode moet dicht

Met de melk van de 130 koeien op het domein wordt de abdijkaas van Averbode ­gemaakt. De boerderij wordt beheerd door een gezin, en er zijn ook enkele paters bij betrokken. “We zijn er echt van geschrokken”, zegt abt Marc Fierens. “Het baart ons enorme zorgen, want in 2016 deden we nog extra investeringen om de uitstoot van stikstof te verminderen. We hebben een volledig nieuwe stal gebouwd.” Net als minstens twee andere boeren in de regio deed de abdij dus inspanningen om de emissies te verminderen, maar op basis van het "politiek akkoord" kijkt de Vlaamse overheid dus naar de situatie in 2015. Het is maar de vraag of die aanpak juridische enige kans maakt.

In Leuvenactueel vult abt Marc Fierens aan: “Onze uitstoot zou te hoog zijn. Nochtans zitten wij op een uitstoot van 30% waar dat bij de meeste bedrijven 50% is. Het nieuwe stikstofdecreet gaat over bedrijven die in 2014 code rood kregen en nu zullen moeten stoppen. Zelf hebben we nooit deze code gekregen noch andere aanbevelingen. In 2015 kregen we zelfs nog een nieuwe milieuvergunning.”

“Ook de akkerbouw is hier heel belangrijk. De boerderij is al sinds 1134 verweven met de abdij en maakt deel uit van het erfgoed. Het zou erg jammer zijn indien we die moeten sluiten”, zegt de abt.

Heel wat investeringen gedaan

De voorbije jaren investeerden de paters nog in een aantal verbeteringen. “Zo hebben we bijvoorbeeld de verluchting in de stallen verhoogd, extra isolatie in de stallen aangebracht en het rantsoen van de dieren aangepast. Daarnaast werd er een speciale inko-vloer gelegd en werd er een bedruppeling aangebracht zodat de mest niet blijft liggen maar sneller in de put valt. We hebben een groenscherm geplaatst en we hebben een wei die voor 50% uit grasklaver bestaat waardoor je minder mest moet gebruiken.”

De paters schreven zich ook in voor het korte keten project, waar ze het vlees van de geslachte dieren verkopen. “Het is best schrikken, zeker omdat we er al veel hebben in geïnvesteerd. Anderzijds zullen we ons toch moeten plooien naar de beslissingen van de overheid maar het zou heel jammer zijn en komt hard aan.”

Begrip voor verbazing

Woordvoerster Leen Vandenberg van de Vlaamse Landmaatschappij begrijpt de reactie van de paters maar nuanceert toch een en ander. “Zij kregen inderdaad een brief van ons, zo’n twee weken geleden, omdat ze piekbelasters zijn. In 2014 stuurden we hen een brief om te zeggen dat ze onderverdeeld waren in de code oranje maar in 2015, de overheid besliste om dat jaar te gebruiken als referentie, stootten ze wel degelijk meer dan 50% stikstof uit en belanden ze dus in code rood, sindsdien is de uitstoot nog gestegen. Het openbaar onderzoek is nu lopende en ze kunnen altijd een bezwaar indienen. Wanneer het openbaar onderzoek afgerond is, zal pas de uiteindelijke wettekst worden uitgewerkt. Wat betreft de vergunning die ze nog kregen in 2015 kan ik alleen zeggen dat dit de bevoegdheid van een ander beleid is.” Het is de gemeente Diest die de vergunning uitreikte.