Ketenpartners vragen dringend kader om stikstofuitstoot te kunnen reduceren

De landbouwsector wil zijn ammoniakuitstoot verminderen, maar krijgt daar vandaag de kans niet toe. Dat is de boodschap die zes organisaties uit de agrovoedingsketen brengen aan de Vlaamse regering. Concreet vragen ze dat het Wetenschappelijk Comité dat stikstofreducerende technieken moet erkennen, versneld aan de slag gaat. Daarnaast willen ze een proefstalregeling en regelluwe zones en tot slot moet er ook een oplossing komen voor natuurlijk geventileerde stallen.

27 februari 2023  – Laatste update 27 februari 2023 22:09
Lees meer over:
pocketvergister-stikstofstripper-biogasinstallatie-biolectric-1250

Breed spectrum aan veebedrijven getroffen

Waar de aandacht in de stikstofdiscussie vaak gaat naar de zogenaamde rode bedrijven die hun activiteit tegen 2025 moeten stopzetten, worden ook heel veel andere veebedrijven getroffen. Varkens- en pluimveebedrijven die nog geen ammoniakemissiearme stallen hebben, moeten hun uitstoot tegen 2030 met 60 procent reduceren. De melkvee- en vleesveesector moeten een ammoniakemissiedaling van 15 procent realiseren en voor de kalversector ligt de doelstelling op een reductie van 20 procent.

Een hele uitdaging, zo stellen Fedagrim (federatie van onder meer stallenbouwers), de Belgische Confederatie Zuivel (BCZ), de Belgian Feed Association (BFA), de Federatie van het Belgisch Vlees (FEBEV), Boerenbond en ABS vast. “De huidige toepassingen om de ammoniakuitstoot te verminderen zijn immers beperkt en zijn niet op elk landbouwbedrijf toepasbaar. Bovendien zijn ze vaak duur en zorgen ze niet voor een meerwaardecreatie. Er is nood aan nieuwe technieken, zowel technologische als voedermaatregelen, voor het behalen van de vooropgestelde doelen”, klinkt het.

Doelstellingen realistisch zonder innovatie?

Bijkomende moeilijkheid is de goedkeuring van dergelijke emissiereducerende technieken. “Er is een gebrek aan een proefstalregeling en aan een kader om nieuwe technieken en innovaties te erkennen. Ook correcte meetprotocollen voor geventileerde stallen en een Wetenschappelijk Comité luchtemissies Veeteelt (WeComV) dat de nieuwe technieken moet beoordelen, zijn nog steeds afwezig”, zeggen de organisaties. Dat is volgens hen problematisch, want bijvoorbeeld voor de rundveehouderij is begin 2026 al een eerste evaluatie voorzien waarbij de helft van de doelstelling moet gehaald worden.

“Maar als nieuwe reductiemaatregelen niet gevalideerd kunnen worden, hoe realistisch is het dan te denken dat al tegen 2026 de helft van de inspanningen geleverd zullen zijn?”, vragen de zes organisaties zich af. Nochtans zijn ze ervan overtuigd dat de sector oplossingen voorhanden heeft. “Een heleboel technieken zijn, ondanks de grote rechtsonzekerheid, in ontwikkeling, andere bestaan al”, luidt het.

Bestaande en nieuwe technologie

Daarbij sommen ze een aantal bestaande technieken op, zoals luchtwassers die vermijden dat de ammoniak de stal kan verlaten en zo zorgen voor een hoogwaardig product ter vervanging van kunstmest. Geavanceerde stalvloeren beperken de vorming van ammoniak en verbeteren ook het dierenwelzijn. Gespecialiseerde toepassingen zorgen voor een optimaal en gezond stalbeheer waarbij een hygiënische stal zorgt voor een verhoogt dierenwelzijn en een reductie van emissies.

Technieken voor de toekomst zijn onder meer stikstofstrippers, stikstofkrakers of verwerking met plasma-technologie die de stikstofuitstoot beperken en de boer een alternatief geven voor kunstmest op basis van fossiele brandstoffen. Pocketvergisters geven de boer de mogelijkheid om zijn eigen biobrandstof te produceren, eigen vervangers van kunstmest uit mengmest te produceren en fossiele brandstoffen achter zich te laten.

Reductie via veevoeder

Maar niet alleen technologie kan een bijdrage leveren. Ook via het voeder kan er nog extra reductie gehaald worden, zo stellen ze. “Het beperken van het ruweiwitgehalte is een gekende en erkende toepassing bij de varkens en het pluimvee. Voor runderen ontbreekt deze maatregel nog op de PAS-lijst. Nochtans ligt er een voorstel voor de vleesveesector klaar, maar wacht deze al een tijdje op een evaluatie door een Wetenschappelijk Comité. Ook voederadditieven zoals enzymen, etherische oliën of organische zuren kunnen bijdragen aan de stikstofreductie.”

Die laatsten werken als volgt: Dieren gebruiken enzymen voor de spijsvertering, om eiwitten af te breken tot kleine moleculen zoals peptiden en aminozuren. Als er voederadditieven aan hun rantsoen toegevoegd worden, zijn dieren beter in staat om meer van deze bouwstenen, inclusief stikstof, te verteren en op te nemen. Dit verbetert het spijsverteringsproces, met als gevolg minder stikstofuitscheiding.

23 technieken op wachtlijst

Deze nieuwe technieken leiden volgens de ketenpartners niet alleen tot minder ammoniakuitstoot, maar ze zorgen er ook voor dat landbouwers duurzamer en meer circulair kunnen werken op hun bedrijf. “De toeleveringssector werkt dag na dag aan technieken en innovaties om dit mogelijk te maken. De huidige stilstand zorgt niet alleen voor een rem op de reductie van ammoniak, maar vooral voor een rem op innovatie. Ze beperkt de boer ook om technieken uit te rollen die zijn gehele bedrijfsvoering duurzamer en toekomstbestendiger maken. Indien er niet snel een oplossing wordt geboden om nieuwe technieken te erkennen, zal de aanwezige expertise in de sector om innovaties te ontwikkelen verdwijnen”, zo is onder meer te horen bij Fedagrim.

De sectororganisaties beseffen dat de uitstoot van ammoniak in de veehouderij omlaag moet. “Wij zijn ook bereid onze verantwoordelijkheid op te nemen, maar we moeten wel de kans krijgen. Melkveehouders, vleesveehouders, geitenhouders, schapenhouders en kalkoenenhouders kunnen vandaag niets ondernemen omdat de maatregelenlijst te beperkt of afwezig is”, benadrukken ze. “En dat terwijl er 23 technieken op de wachtlijst staan om beoordeeld te worden door het Wetenschappelijk Comité.”

Het beleid moet volgens de organisaties zijn rol spelen en moet een wettelijk kader uitzetten dat bedrijven toelaat om verdere stappen te zetten in de ontwikkeling van innovaties. “Er moet daarbij de nodige urgentie aan de dag gelegd worden. Op korte termijn moet het mogelijk zijn om nieuwe technieken goedgekeurd te krijgen en in de praktijk te brengen”, klinkt het.

Drieledig eisenpakket

Concreet bevat het eisenpakket van de zes sectororganisaties aan de beleidsmakers drie zaken:

1)     We vragen het beleid om de procedure voor nieuwe technieken op de PAS-lijst te brengen te activeren. Hiervoor moet het Wetenschappelijk comité luchtemissies Veeteelt en het Administratief Team dringend aan de slag. Zij moeten op zijn minst al kunnen starten om hun adviezen uit te werken, zowel voor AEA- als voor PAS-technieken. Ook de gehele procedure om technieken uiteindelijk goed te keuren, moet uitgewerkt en toegepast worden.

2)     We vragen tevens om innovatie mogelijk te maken door een proefstalregeling uit te werken en regelluwe zones te erkennen. We herhalen hierbij een bijna twee jaar oude oproep van VEMIS2 die alleen maar urgenter is geworden.

3)     Ten slotte vragen we een oplossing voor natuurlijk geventileerde stalsystemen. De innovatie wordt geremd door het gebrek aan een meetprotocol. Diersoorten zoals melkvee, vleesvee, geiten, schapen hebben hierdoor geen perspectief op nieuwe technieken.

Bron: Eigen berichtgeving

Beeld: Biolectric

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek