Reeks impact stikstofakkoord: Jonge kalverhoudster ziet vier groene locaties oranje worden
Vleeskalverhoudster Emelie Laeremans (35) uit Herselt voegde de voorbije jaren drie landbouwbedrijven toe aan het ouderlijke bedrijf, waarvan één volledige verbouwing en twee kleinere bestaande bedrijven. “Tot aan de verschijning van de conceptnota PAS waren dat alle vier groene bedrijven die we gekocht hadden als investering om onze capaciteit te kunnen behouden. Door het stikstofakkoord zijn het plotseling vier oranje bedrijven”, vertelt ze. Samenvoeging lijkt onmogelijk en er duikt ook een probleem op met slapende nutriëntenemissierechten.
Welk bedrijf baat je uit?
Emelie Laeremans: "Ik ben zestien jaar geleden ingestapt in het kalverbedrijf van mijn ouders in Herselt waar we vandaag 1.200 kalveren houden. We hebben toen verschillende mogelijkheden bekeken voor de uitbouw van ons bedrijf, waaronder ook greenfeld (nieuwbouw). Provincie Antwerpen rolde op dat moment een project uit in het teken van hergebruik van bestaande landbouwbedrijven waardoor we uiteindelijk gekozen hebben voor die optie.
In 2018 hebben we een tweede bedrijf in Herstelt gekocht, een kippenbedrijf. Dit bedrijf hebben we omgebouwd tot een kalverbedrijf met ruimte voor 850 dieren. De investeringen hiervan lagen op hetzelfde niveau als voor de bouw van een nieuwe stal. In 2019 hebben we nog twee bedrijven overgenomen in Tongerlo en Noorderwijk met het plan om ook deze om te bouwen. Met deze overname wilden we ons verzekeren van voldoende staanplaatsen om later door bedrijfssamenvoegingen op één of twee locaties te gaan boeren. Deze plannen kunnen nu in de prullenmand."
Welke impact heeft het stikstofakkoord op je bedrijf?
Emelie Laeremans: "Extern salderen is niet mogelijk en door een wijziging van de impactscore naar 0.025 hebben we ineens 4 oranje bedrijven. Dit terwijl we bij de aanschaf juist gezocht hebben naar groene bedrijven met het oog op bedrijfsontwikkeling. Onze sector moet 20 procent stikstofreductie realiseren, hetgeen alleen kan door de veestapel te verkleinen of door een luchtwasser te installeren. Deze maatregelen zullen tot gevolg hebben dat deze vier afzonderlijke bedrijven niet langer rendabel zijn. Luchtwassers kosten tussen de 150.000 en 200.000 euro. Voor oude bedrijven is het bovendien maar de vraag wat de impact is. De installatie van luchtwassers in oude stallen leidt helemaal niet tot bewezen minder stikstofuitstoot. Wat als men hier tegen 2030 achter komt?"
"Wat betreft die reductie: In 2026 volgt een eerste evaluatie van de uitstootvermindering en als er nog geen tien procent vermindering gerealiseerd is, gaat men op bedrijfsniveau korten in de nutriëntenemissierechten (NER's). In deze termijn wordt ervan uitgegaan dat veel boeren zullen stoppen, maar hier is helemaal geen cijfermatige onderbouwing van. Dit betekent dat ik op bedrijfsniveau afhankelijk ben van mogelijke stoppers."
"De kalverhouderij behoort tot één van de meest getroffen sectoren doordat ze zowel op sector- als bedrijfsniveau 20 procent moet krimpen. Een bijkomend probleem zijn de slapende NER’s. Die wil de overheid sowieso afnemen waarbij 2019, 2020 en 2021 als referentiejaren gelden. Dat zijn juist de coronajaren waarin de verkoop van kalvervlees slecht draaide en wij gedwongen waren onze stallen korte tijd leeg te laten. Hierdoor hadden we in de referentieperiode zo’n 10 tot 15 procent slapende NER’s. Als deze afgenomen worden, betekent dat een daling van onze productiecapaciteit. Bij een goede afzet, zullen wij alle NER’s inzetten. Niet alleen wordt onze productie zo geremd, tevens worden we oneerlijk gecompenseerd. We hebben NER’s aangekocht aan 3 tot 5 euro en krijgen een compensatie tussen 0 en 1 euro. Dat is pure broodroof."
Hoe kijk je naar de toekomst?
Emelie Laeremans: "De hoop sterft als laatste. Ergens heb ik er nog vertrouwen in dat het boerenverstand uiteindelijk ook in de politiek zal zegevieren. We werken hier in Vlaanderen met extreem hoge eisen op het gebied van kwaliteit, milieu en dierenwelzijn en nu lopen we de kans voor voedselvoorziening afhankelijk te worden van landen waar de lat mogelijk lager ligt. Dit en het feit dat we door de oorlog in Oekraïne bovendien al erg onzekere tijden meemaken. Dan wil je toch niet de voedselveiligheid in het gedrang brengen?"
Bron: Eigen berichtgeving
