800 pagina's tellende passende beoordeling van Ineos volstaat niet voor ANB

“Meest gedetailleerde passende beoordeling ooit”

Op 4 oktober van dit jaar liet Ineos weten dat het een uitgebreide passende beoordeling klaar heeft die de impact van de stikstofuitstoot van zijn nieuw te bouwen ethaankraker op de nabijgelegen natuur in kaart brengt. Dat uitgebreid milieuonderzoek kwam er nadat de Raad voor Vergunningsbetwistingen op 20 juli de vergunning voor de ethaankraker vernietigde. Volgens de Raad werd de impact van de stikstofdepositie op de natuur onvoldoende onderzocht en leverde bevoegd minister Zuhal Demir (N-VA) de vergunning “routinematig en achteloos” af.

Deze 800 pagina’s tellende passende beoordeling noemde het bedrijf zelf “pionierswerk” en “de tot dusver meest gedetailleerde passende beoordeling die ooit is opgemaakt voor een industrieel project”. Het milieuonderzoek werd opgesteld door een team van ervaren MER-deskundigen en biodiversiteitsexperten van de Belgische en Nederlandse afdeling van studiebureau Arcadis. "We vertrouwen erop dat dit zal resulteren in de goedkeuring van de vergunning en kijken uit naar een spoedige realisatie van Project One", zei het chemiebedrijf er toen nog over.

Volgens Tom Cochez, onderzoeksjournalist bij Apache die het rapport van ANB bestudeerde, haalde Ineos in zijn passende beoordeling tal van studies aan die aantonen dat er geen wetenschappelijke studies bestaan die (negatieve) effecten tonen van beperkte deposities van stikstof op een bepaalde habitat. Volgens de experten die de passende beoordeling opstelden, zouden de effecten op het terrein niet meetbaar en/of aantoonbaar kunnen worden gemaakt door gangbaar analytisch en ecologisch onderzoek.

Daar is ANB het niet mee eens en het verwijst daarvoor naar een studie van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). “Die studie zegt dat er niet zoiets bestaat als hoeveelheden die zo beperkt zijn dat ze geen impact hebben”, citeert Apache. “Het ANB-advies stelt de relatie tussen de omvang van de stikstofdepositie en de soortenrijkdom en samenstelling van de habitatwaardige vegetatie, het niet toelaten om een ondergrens aan te duiden van bijkomende stikstofdepositie, waaronder ecologische effecten uitgesloten kunnen worden.”

“Gelet op het voorzorgsbeginsel van het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu kan de ontwerptekst niet gunstig geadviseerd worden. Deze dient aangevuld te worden op basis van bovenstaande opmerkingen”, zo luidt de conclusie van het advies van ANB.

Gunstig, niet gunstig of gunstig onder voorwaarden?

De publicatie van het artikel van Apache zorgde op X meteen voor discussie. Daar stelde Jeroen Denaeghel, woordvoerder van ANB, dat er geen sprake is van een negatief advies, maar van een advies met opmerkingen/werkpunten. “Er is een essentieel verschil in de vergunningsverlening tussen ‘niet gunstig’ en ‘negatief’. Een niet gunstig advies impliceert extra nood aan informatie en werkpunten waardoor de vergunning nog kan worden gegeven. Bij een negatief advies is de deur toe, hier staat hij nog open”, verduidelijkt Denaeghel.

De Apache-journalist noemt deze reactie van de ANB-woordvoerder “een discussie over het geslacht van de engelen”. “Negatieve en positieve adviezen bestaan niet. Formeel kan een advies gunstig, ongunstig of gunstig onder voorwaarden zijn. Dus niet negatief of positief en ook niet ‘niet gunstig onder voorwaarden’ zoals de woordvoerder het formuleert. De conclusie van het advies stelt “niet gunstig” en geeft voorwaarden. Wie die voorwaarden bekijkt, weet één zaak zeker: het advies is (zeer) negatief voor Ineos.”