Stikstof: Moet het van Europa?
nieuws“Het moet van Europa”. Dat is zowat het meest gehoorde argument, zowel in Vlaanderen als in Nederland, om de voor landbouw bijzonder verregaande stikstofplannen te verdedigen. Het Nederlands EU-parlementslid Annie Schreijer-Pierik (CDA) stelde deze vraag dan ook in de Commissie Landbouw van het Europees Parlement: Moet het echt van Europa?
CD-parlementslid in tranen
“Er is op dit ogenblik een drama aan de gang in mijn thuisland Nederland”, zo stak Schreijer-Pierik van wal in de Commissie die onder meer over de evaluatie van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid ging. Ze legde uit dat de Nederlandse regering een plan heeft voorgelegd om de stikstofuitstoot aan te pakken in het land dat bijzonder zware restricties oplegt aan veehouders nabij Natura 2000-gebieden. “U moet eens weten wat er vandaag gebeurt aan de keukentafel bij vele boerenfamilies in Nederland”, zei het CDA-parlementslid waarbij ze vervolgens haar tranen niet kon inhouden.
De plannen die voorliggen, hebben volgens haar verregaande repercussies. “Landbouwgrond is in Nederland zo’n 90.000 euro per hectare waard. Door de plannen halveert die waarde, zomaar, van de ene dag op de andere. We hebben de mond vol over innovatie in het kader van het GLB, maar als zoiets gebeurt, dan krijg je van de bank geen geld meer voor innovatie”, sprak ze duidelijk geëmotioneerd. “Wij doen alles wat Europa ons vraagt in Nederland, wij lopen gigantisch voorop en dan krijg je dit.”
Ze wees erop dat er vaak gezegd naar Europa wordt verwezen. “Europa vraagt tegen 2030 een forse stikstofreductie en dan wordt verwezen naar berekeningsmodellen. Maar dat verhaal horen we in onze buurlanden Frankrijk en Duitsland niet”, aldus Schreijer-Pierik. “Dus mijn vraag is duidelijk: moet dit echt van Europa? Wij hebben in de Unie toch een gelijk speelveld”, vroeg ze zich af. Het CDA-parlementslid stelde ook dat het niet de eerste keer is dat ze hierover een vraag stelt. “Maar vandaag ga ik niet weg voor ik een antwoord krijg op mijn vraag.”
"Nationale keuze en nationale besluitvorming"
Ook de Oostenrijker Norbert Lins, voorzitter van de Commissie Landbouw, kreeg het zowaar even moeilijk na het betoog van Schreijer-Pierik, net als een aantal andere parlementsleden. Hij vroeg aan de vertegenwoordiger van de EU-Commissie Tassos Haniotis (DG Agri) om een antwoord op de vraag te geven.
Volgens Haniotis zijn de stikstofplannen een nationale keuze en nationale besluitvorming. “Er is flexibiliteit voor lidstaten binnen het Europese juridische kader om te kiezen voor de ene of andere soort maatregelen.” De topambtenaar stelt dat er vooral behoefte is aan harde geverifieerde data en metingen voorafgaand aan beleid. “Die data moeten beter beschikbaar en beter gebruikt worden door de lidstaten”, klonk het.
Opinie: Stikstof is politieke springstof
14 juni 2022Productiviteit en milieu verzoenbaar"
Haniotis zei dat hij de Nederlandse situatie die ochtend nog met zijn directeur heeft besproken. “We zien dat de regio’s met de meest competitieve landbouw in Europa, zoals Nederland en Denemarken, de lidstaten zijn met de meest acute milieuproblemen. We moeten beseffen dat het spanningsveld tussen economische en milieukundige prestaties bestaat.”
Het advies van de Commissie luidt dan ook om te stoppen met het polariseren tussen economie en milieu. We moeten kijken naar innovatie en technologie (best beschikbare technieken) om beiden met elkaar te verzoenen.” Volgens de DG AGRI-ambtenaar is het geen mythe, maar de realiteit dat beiden kunnen verzoend worden. “Vandaag tonen al heel wat landbouwers dat ze duurzaam productief kunnen zijn. Het zijn de niet-landbouwers die vaak allergisch zijn aan het woord productiviteit”, meent hij.
Herbekijk het debat in de EU-commissie Landbouw (vanaf 17:33:00). Lees verder onder de video.
Risico op stikstoftoerisme
In een artikel in De Standaard doet milieujurist en Groen-mandataris een aantal vaststellingen over de verschillen tussen het Vlaamse en het Nederlandse stikstofplan. Zo stelt hij dat het plan van Nederland meerdere problemen tegelijk aanpakt en dat Vlaanderen minder doortastend te werk gaat. Daarnaast ziet hij ook dat de rechter in Nederland meer druk zet dan in Vlaanderen.
Dat verschil in juridische druk zorgt volgens hem voor een ongelijk speelveld binnen Europa. “Landen die strikt de Europese milieuwetgeving afdwingen, ondervinden een concurrentieel nadeel”, meent Schoukens. “Er bestaat een risico op stikstoftoerisme. Nederlandse veeboeren zullen naar Vlaanderen trekken, zoals ze nu al doen, of Vlaamse naar Wallonië of Frankrijk, waar men minder streng is. Vanuit Europees perspectief is dat problematisch. Eigenlijk is die laksheid een vorm van oneigenlijke staatssteun, waartegen de Europese milieuwetgeving net een dam wilde opwerpen.”
Bron: Eigen berichtgeving / De Standaard
