Boeren Turnhouts Vennengebied sturen bede aan de Vlaamse regering

Sinds vorig jaar zijn de boeren uit het Turnhouts Vennengebied het meest actief in het publieke debat over de stikstofplannen. Het stikstofakkoord van de Vlaamse regering, dat vandaag opnieuw op de onderhandelingstafel ligt als gevolg van de 20.000 bezwaren die er kwamen, raakt de boeren in het Turnhouts Vennengebied "onevenredig". Waar er elders in Vlaanderen generieke maatregelen gelden, zijn in de gemeenten Ravels, Arendonk, Turnhout, Oud-Turnhout, Merksplas en Baarle-Hertog gebiedsgerichte maatregelen van kracht. Deze maatregelen leiden volgens de stuurgroep Turnhouts Vennengebied tot het grotendeels verdwijnen van de landbouw in de regio.

De stikstofplannen brengen bij de betrokken boeren in het gebied “bijna onhoudbare stress met zich mee”, aldus raadsman Stijn Verbist, die de stuurgroep Turnhouts Vennengebied vertegenwoordigt en woensdag een brief heeft gestuurd aan alle Vlaamse ministers. “Die spanningen wegen op onze gezondheid, op ons werk, op onze gezinnen en op onze innigste relaties.”

Speelbal van de politiek

Danny Hereijgers, voorzitter van de stuurgroep Turnhouts vennengebied, laat in een begeleidend schrijven bij de officiële brief gericht aan de Vlaamse overheid weten dat de landbouwers zich een schietschijf voelen in een politiek spel waarbij de agrarische sector tegen de industrie wordt opgezet. De sector zou hierbij het verwijt krijgen de economie te blokkeren. “Maar niets is minder waar. De agrarische sector wil ook een akkoord en een oplossing voor de ganse samenleving en economie. Maar wel een fair akkoord en niet één waar ze enkel één sector aanpakken om bijna een staatsgreep te doen op het platteland.”

De stuurgroep zegt vele pogingen te hebben gedaan tot overleg met de betrokken instanties om tot een oplossing te komen. Ook probeert het al maanden de onderliggende metingen en tabellen voor het PAS-akkoord te achterhalen, maar stuit steeds op een 'njet' van het Department Omgeving. “Waarom mogen de analyses en metingen niet bekeken worden? Kloppen deze niet?”, vraagt de vereniging zich af. Volgens hem zijn er genoeg onderzoeken, ook van INBO, waarin gesteld wordt dat zelfs zonder land- en tuinbouw de doelstellingen niet gehaald worden in het Turnhouts Vennengebied.

Ook de vertraging bij de installatie van de wetenschappelijke erkenningscommissie voor nieuwe PAS-technieken zijn een pijnpunt voor de boeren. Zij hebben hierdoor niet de mogelijkheid om duurzaamheidsinspanningen te doen. “Het is dan nog extra pijnlijk dat de sector verweten wordt dat hij al jaren geen inspanningen doet.”

Met de brief aan de Vlaamse regering hoopt de belangenvertegenwoordiging dat het gezonde boerenverstand zal zegevieren. De stuurgroep roept uitdrukkelijk op tot een dialoog met de sector om gezamenlijk duurzaam beleid uit te stippelen. “Enkel daarbij heeft de bevolking en onze economie baat. Zij mogen niet de dupe worden”, klinkt het.

Mededogen, medemenselijkheid en voorzichtigheid

Raadsman Stijn Verbist heeft woensdag een brief gestuurd naar de Vlaams regering, gericht aan de negen ministers. Hierin vraagt Verbist namens de boeren in het Turnhouts Vennengebied om "mededogen, medemenselijkheid en voorzichtigheid". De bede vormt een neerslag van de opmerkingen en bezorgdheden die Verbist de voorbije maanden heeft opgetekend in de gesprekken met de betrokkenen uit de regio.

Onder de titel 'voorzichtigheid' haalt Verbist een aantal recente voorbeelden van beleid naar voren waaruit volgens hem blijkt dat overheden zich ook kunnen vergissen. Zo heeft het beleid en de besluitvorming rond het polderdorp Doel geleid tot dramatische en onherstelbare gevolgen voor het dorp, de inwoners en het erfgoed. “Het punt dat we willen maken is dat overheden ook maar mensen zijn, en dat mensen zich kunnen vergissen.”

Daarom verzoekt de raadsman de overheid ook zeer voorzichtig om te gaan met het stikstofdossier. “Het is een bijzonder complex dossier. Wij zijn ervan overtuigd dat de inzichten in dat dossier nog steeds voortschrijden. Er zijn studies die leiden tot bepaalde besluiten, maar nadere studies spreken die besluiten dan weer tegen. De maatregelen die de Vlaamse Regering mogelijk zal vooropstellen, zullen voor ons zeer ingrijpend zijn alsook definitief. Dat betekent dat de gevolgen voor ons mogelijk onomkeerbaar zullen zijn.”

Boeren zijn juridisch machteloos

Onder de titel 'mededogen' haalt Verbist aan dat dat het moeilijk het is om tegen de overheid te procederen. “Wij weten ook zeer goed dat als we nu een procedure starten, de rechtbank mogelijk pas een uitspraak doet na de volgende Vlaamse verkiezingen. De gerechtelijke achterstand bij het Hof van Beroep van Brussel is zo groot dat er tussen vandaag en een definitieve uitspraak mogelijk meerdere Vlaamse legislaturen vallen. Wij hopen oprecht dat u zich daardoor niet onaantastbaar voelt, zonder te willen insinueren dat u dat zou doen.”

Tot besluit vraag Verbist onder de noemer 'medemenselijkheid' om de gevolgen van het stikstofbeleid op menselijk niveau te bekijken. ”Wij willen u beleefd vragen ons te zien als mensen, individuen, personen met een naam, met een geschiedenis, met een bestaan, met een gezin, met een leven. Wij durven u te verzoeken om ons ook als mensen te behandelen. Met wat er op de agenda van de Vlaamse Regering staat, raakt u ons tot in de diepste kern van ons bestaan, van onze menselijkheid en van onze menselijke waardigheid.”

De boeren vragen daarom om transparantie. “Geeft u ons alstublieft alle informatie, cijfers, modellen, berekeningen en studies waarop uw beleid is gebaseerd. Houdt u alstublieft rekening met andere inzichten, andere studies, andere berekeningen. Neemt u alstublieft geen nodeloos verregaande maatregelen, geen maatregelen waarvan het op vandaag niet zeker is dat ze het door u beoogde doel bereiken. En als het niet anders kan, biedt ons dan een correct en billijk perspectief, een correcte vergoeding, en zo snel mogelijk duidelijkheid en zekerheid op dat vlak.”

Lees hier de volledige brief van raadsman Stijn Verbist namens de stuurgroep Turnhouts Vennengebied.