Welles-nietes-spel over garantie op soepelere vergunningsregels vanaf 2025

Hoe zeker is het dat er in 2025 soepelere vergunningsregels komen voor de landbouw? Een openbaar onderzoek dat tegen eind dit jaar afgerond moet zijn, moet daar uitsluitsel over geven. Waar cd&v ervan overtuigd is dat het voorstel dat ze op tafel heeft gelegd groen licht zal krijgen, plaatst N-VA daar grote vraagtekens bij. Maar wat gebeurt er als die soepelere regels er niet komen? Is er dan nog een akkoord?

14 maart 2023  – Laatste update 15 maart 2023 20:20
Lees meer over:
tractorprotest slogan 15

Het extern salderen en het optrekken van de vergunningsdrempels voor landbouw waren twee breekpunten voor cd&v in het stikstofoverleg. “Zij moeten voor perspectief zorgen voor jonge boeren zodat zij in de toekomst de kans krijgen om hun bedrijf verder te ontwikkelen”, zo luidde de uitleg van Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) tijdens de slepende onderhandelingen. Volgens N-VA kon er op die twee punten niet toegegeven worden omdat dat het stikstofakkoord juridisch onderuit zou halen. Cd&v was ervan overtuigd dat dit niet het geval zou zijn.

Na een regeringscrisis kwam er vorige week vrijdag een compromis uit de bus: de twee principes waar cd&v op hamerde, zouden eerst aan een openbaar onderzoek met milieueffectenrapport (MER) worden onderworpen. Als uit dat openbaar onderzoek blijkt dat de doelstellingen van het stikstofakkoord niet in gevaar komen, zouden zowel het extern salderen als het verhogen van de vergunningsdrempel voor landbouw ingang kunnen vinden vanaf 1 januari 2025.

N-VA: “MER is geen showstopper”

In De Afspraak op vrijdag plaatste N-VA-voorzitter Bart De Wever meteen vraagtekens bij de kans dat deze twee principes ook effectief zullen opgenomen worden in het definitieve stikstofdecreet. “Deze MER zal geen showstopper worden, die zal de tekst niet veranderen. De tekst die is neergelegd, is de tekst die zal goedgekeurd worden.” Volgens De Wever zeggen alle onafhankelijke juristen dat als op die twee punten wordt toegegeven, het akkoord juridisch kaduuk zal worden. “Enkel de juristen van cd&v, die ook bestuurder zijn bij Boerenbond, zien dit anders. Maar als toch blijkt dat er extra toegevingen kunnen gedaan worden, dan zullen we die aan de boeren ook geven.”

Eenzelfde geluid was te horen bij Vlaams omgevingsminister Zuhal Demir (N-VA) op maandagavond in ‘De tafel van vier’ op Play4. “Dit plan is goedgekeurd. Er zijn extra voorstellen van de cd&v-collega’s, maar daar hebben wij onze bedenkingen bij”, zo stelde ze. De minister verwees naar de studie die zal worden uitgevoerd om te kijken wat de impact op het milieu is. “Als dat gunstig is, dan kunnen we de versoepelingen doorvoeren”, zo klonk het.

Cd&v: “Akkoord is één en ondeelbaar”

Bij cd&v is de lezing anders. Op vrijdagavond stelde cd&v-voorzitter Sammy Mahdi al dat zo’n onderzoek de normale gang van zaken is en dat de twee knelpunten wel degelijk zijn binnengehaald door zijn partij. “Na de MER zal het in orde komen. Dat moet wel, het zou schuldig verzuim zijn, mocht dat niet zo zijn”, sprak hij. Volgens De Standaard herhaalde Mahdi die woorden na het partijbureau op maandag. Hij benadrukte dat het akkoord één en ondeelbaar is.

Op het kabinet van Brouns is hetzelfde te horen. “Deze twee principes zijn opgenomen in een afsprakennota die als meerderheidsamendement zal worden ingediend op het stikstofdecreet”, klinkt het. Dat is geen absolute garantie, maar de partij heeft naar eigen zeggen wel vertrouwen in het voorstel dat ze heeft gedaan.

Is er dan geen vrees dat we opnieuw in een scenario gaan terechtkomen zoals bij het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) waarbij ANB, na een initieel gunstige passende beoordeling, een veel groener GLB-voorstel ongunstig beoordeelde? Cd&v zag daar toen de hand van minister Demir in om druk te kunnen zetten in het stikstofdossier. Ook hier blijft het kabinet van Brouns op de vlakte: “Wij hebben vertrouwen in ons voorstel en gaan uit van een goede afloop”, herhaalt het.

Wie heeft nu gelijk?

Maar wie heeft nu gelijk? We polsten bij Open Vld, de derde partij in de regering, die ook met het compromisvoorstel over het nieuw openbaar onderzoek voor de resterende knelpunten op de proppen kwam. Het kabinet van viceminister-president Bart Somers verwijst naar minister-president Jan Jambon (N-VA). “Zijn woord is wet. Als minister-president moet hij buiten het partijpolitieke spel staan”, klinkt het daar.

Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van Jambon, verwijst op zijn beurt naar de woorden van de minister-president in De Zevende Dag. “We hebben elkaar in de ogen gekeken en hebben gezegd: dit gaan we doen”, zei Jambon daar. “Het algoritme is geschreven. Na het MER en het openbaar onderzoek zijn er drie scenario’s: groen licht, rood licht of oranje licht. Groen en rood licht zijn makkelijk: het gaat of het gaat niet. Bij oranje zou kunnen dat het gaat, maar dat er nog een paar zaken moeten bijgestuurd worden. We hebben voor de drie scenario’s gezegd dat we het zullen uitvoeren volgens het resultaat van het onderzoek.”

De woordvoerder van de minister-president expliciteert die woorden: “Wanneer uit het openbaar onderzoek blijkt dat de principes van extern salderen en de aangepaste vergunningsdrempels de stikstofdoelstellingen voor 2030 in gevaar brengen, zullen ze dus niet worden meegenomen in de uitvoering van het stikstofakkoord.”

Houdt cd&v slag om de arm?

Volgens De Standaard houdt cd&v nog een slag om de arm. “Komt er toch rood licht, dan stokt het hele proces”, zo laten een aantal cd&v’ers aan de krant weten. Vlaams parlementslid Bart Dochy verwoordt de partijvisie zelfs nog steviger: “Het decreet wordt pas goedgekeurd met het voorstel-Brouns voor 2025 erin. Of het wordt niet goedgekeurd.” Woorden die hij ook herhaalde voor de camera van Villa Politica. Hij merkt op dat ook de rest van het stikstofakkoord nog naar de Raad van State moet. Dat oordeel zal door alle partijen uitgevlooid worden om te kijken of het akkoord voldoende juridisch robuust is, vooral wat de uitkoop van piekbelasters aangaat.

Dat een goedgekeurd stikstofdecreet nog niet voor de eerste maanden is, wordt ook bevestigd op het kabinet van Brouns. De stikstofnota moet eerst worden omgezet in ontwerpen van decreet. Daar moet vervolgens de Raad van State een oordeel over vellen en nadien moeten die ontwerpen naar het Vlaams parlement dat nog amendementen kan indienen. Volgens cd&v moet ten laatste eind dit jaar het openbaar onderzoek rond de twee knelpunten afgerond zijn. De uiteindelijke stemming in het Vlaams parlement zal na de uitkomst van het openbaar onderzoek gebeuren, zo is te horen.

Omzendbrief vervangt ministeriële instructie

In tussentijd zou minister Demir de aangepaste vergunningsprincipes uit het stikstofakkoord, behalve wat nog aan openbaar onderzoek wordt onderworpen, via een omzendbrief al ingang laten vinden. Die omzendbrief moet de ministeriële instructie vervangen die nu van kracht is.

Bron: Eigen berichtgeving / De Standaard / VRT

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek