7 bedrijven in Turnhouts Vennengebied uitgekocht, 17 nog in procedure
nieuwsZeven bedrijven in het Turnhouts Vennengebied stapten al in op het flankerend beleid van de Vlaamse overheid. Daarnaast zijn nog 17 bedrijven in gesprek over een mogelijke uitkoop. Als ook zij ingaan op het aanbod, wordt een aanzienlijk deel van de bijkomende stikstofreductiedoelstellingen voor 2030 gerealiseerd. Dat lichtte de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) toe aan de leden van de commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement, tijdens hun werkbezoek aan het maatwerkgebied vorige week.
Deze zomer maakte Bart Dickens, voorzitter van Farmers Defense Force België en melkveehouder in het Turnhouts Vennengebied, bekend dat hij zich door de Vlaamse overheid liet uitkopen. Naar eigen zeggen was hij de eerste veehouder in het Turnhouts Vennengebied die instapte in het flankerend beleid. Tijdens het bezoek van de commissie Leefmilieu bleek dat intussen nog twee bedrijven een uitkoopbod hebben aanvaard.

Wachten op een intendant
Zo’n 15 commissieleden trokken naar de Antwerpse Noorderkempen om zich ter plaatse te informeren over de stikstofproblematiek en de bezorgdheden in de regio.Boeren leven er al sinds het eerste stikstofakkoord van februari 2022 in onzekerheid. Toen kreeg het gebied bijkomende reductiedoelstellingen opgelegd. Aanvankelijk was het Turnhouts Vennengebied het enige maatwerkgebied, maar in het definitieve stikstofdecreet werd het één van vijf.
Een intendant moet er een ontwikkelingsplan uitwerken dat meer duidelijkheid moet brengen over de toekomst van de landbouw. Sinds het vertrek vorig jaar van Piet Vanthemsche is die functie echter niet ingevuld.
In diverse stadia van procedure
Intussen kunnen bedrijven beroep doen op flankerende maatregelen. Zo geldt er sinds de vorige legislatuur onder meer de algemene stoppersregeling voor varkensbedrijven. In de eerste twee rondes maakten vier bedrijven uit het Turnhouts Vennengebied daarvan gebruik. Daarnaast geldt er sinds deze legislatuur ook de opkoopregeling voor oranje bedrijven en bedrijven in maatwerkgebieden. Via die regeling zijn dus al drie bedrijven gestopt.
Volgens VLM, die een stand van zaken gaf aan de commissieleden, hebben nog eens 17 boeren zich aangemeld voor de uitkoopregeling. Die procedure verloopt in fases: na de indiening van een aanvraagdossier volgt eerst een analyse, waarna de landcommissie een berekening maakt en een bod uitbrengt. De 17 betrokken bedrijven zitten elk in een andere fase, klonk het bij VLM. “Eén bedrijf heeft een bod ontvangen, voor tien bedrijven is een berekening gemaakt en wordt een officieel bod voorbereid. Zes bedrijven zitten in het begin van de procedure."
"70 procent van extra reductiedoelstellingen gerealiseerd"
Als ook deze bedrijven instappen, zou het totaal op 24 komen. “Daarmee zou 70 procent van de extra reductiedoelstelling van het maatwerkgebied tegen 2030 gehaald worden”, antwoordde VLM op een vraag van N-VA-parlementslid Arnout Coel. Het maatwerkgebied, dat 128 landbouwzetels telt, moet in totaal 100 ton extra stikstofreductie realiseren. “Dit gaat om een richtwaarde in de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof, red.) en is dus indicatief”, nuanceert VLM.
Toch blijft het onzeker of de 17 bedrijven effectief zullen instappen. “Het gaat om een vrijwillige procedure, landbouwers kunnen zich op elk moment terugtrekken,” benadrukt VLM.
70 procent klinkt mooi, maar wat is de echte waarde? Na 2030 worden er aanvullende stikstofdoelstellingen opgelegd voor 2045. Voor ons boeren blijft het onzekerheid troef
Leden van de stuurgroep Turnhouts Vennengebied zijn sceptisch. “Veel bedrijven schrijven zich in om de waarde van hun bedrijf te kennen, maar ze zullen zeker niet allemaal ingaan op het bod,” zegt Jos Bols, bestuurslid van de stuurgroep. Hij wijst er bovendien op dat bedrijfswoningen zonevreemd worden zodra veebedrijven hun vergunning verliezen.
De stuurgroep is evenmin onder de indruk van de mogelijke resultaten. “70 procent klinkt mooi, maar wat is de echte waarde? Na 2030 worden er aanvullende stikstofdoelstellingen opgelegd voor 2045. Voor ons boeren blijft het onzekerheid troef,” aldus Bols.
"Interesse in vergoeding nulbemesting is lauw"
Binnen de flankerende instrumenten van het stikstofdecreet valt ook de vergoeding voor nulbemesting. Eigenaars van percelen waar in 2028 een bemestingsverbod geldt, hebben recht op zo'n vergoeding. Die stijgt naarmate een bedrijf vroeger instapt. In het Turnhouts Vennengebied blijkt de interesse echter beperkt: voor slechts vijf van de 64 getroffen percelen werd een aanvraag ingediend, meldt VLM.
