“Nieuwe GLB betekent einde van Green Deal”

Op dinsdag 20 oktober buigen de Europarlementairen zich over het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) voor de komende 7 jaar. Het wordt een belangrijke stemming, want het bedrag dat aan het GLB gespendeerd wordt, komt overeen met ongeveer een derde van de volledige Europese begroting.

De voorbije jaren heeft het GLB gezorgd voor een efficiëntere landbouw met intensivering en schaalvergroting. “Maar het model van de intensieve landbouw leidt rechtstreeks tot biodiversiteitsverlies, water- en luchtvervuiling, overmatig watergebruik en draagt bij aan de klimaatcrisis”, stelt BirdLife Europe, een cluster van 48 nationale milieuorganisaties, in een persbericht.

Dat besef groeide ook binnen Europa. Het nieuwe voorstel kwam nog uit de koker van de vorige Commissie, onder leiding van Jean-Claude Juncker. Voor veel milieuorganisaties gingen de nieuwe voorstellen echter niet ver genoeg. Zij hekelen het feit dat Europa er niet maar in slaagt het biodiversiteitsverlies terug te draaien.

Uit uitgelekte documenten met voorstellen van amendementen, die BirdLife kon inkijken, blijkt nu dat de drie grootste fracties in het parlement, de Europese Volkspartij (EVP), de sociaaldemocraten (S&D) en de liberalen (Renew), het voorstel nog verder willen afzwakken. Volgens de ngo zal het nieuwe GLB vooral ten goede komen aan de grote bedrijven en rampzalig zijn voor het klimaat en de biodiversiteit. 

Op Twitter haalt Harriet Bradley van BirdLife Europe er enkele passages bij uit de amendementen. Zo zouden de fracties de verplichte ‘bescherming’ van veengebieden willen veranderen naar een verplicht ‘onderhoud’. Daarnaast wordt ook geen ruimte geboden aan natuur op boerderijen. “De wetenschap toont nochtans aan dat als minstens 10 procent van elke boerderij een natuurlijke habitat was, met hagen, bloemstroken of vijvers, de natuur hersteld wordt”, klinkt het.

Verder wordt het verbod op ploegen en omvormen van blijvend grasland in beschermde Natura 2000-gebieden opgeheven en wordt er geen budget uitgetrokken voor biodiversiteit. “Er is nochtans 15 miljard euro per jaar nodig uit de GLB-begroting om soorten te redden die met uitsterven bedreigd zijn.”

Ook de subsidies per koe of voor de aankoop van machines blijven overeind. Dat leidde volgens de organisatie net tot de schaalvergroting en de ecologische wantoestanden. “Vooral onze biodiversiteit heeft nu een omslag in het landbouwbeleid nodig”, zegt Bradley. “Sinds 1980 zijn negen op de tien patrijzen uit Europa verdwenen. Als we dit beleid zeven jaar verlengen, zal het te laat zijn om ze nog te redden.”

Green Deal op voorhand onmogelijk gemaakt

De ambitieuze Green Deal van de Commissie-von der Leyen komt volgens BirdLife door de amendementen in het gedrang. "Dit voorstel is een verklaring van overgave aan intensieve landbouwlobby's en oligarchen”, stelt Bradley. “De leden van het Europees Parlement die actie hebben beloofd op het gebied van de klimaat- en biodiversiteitsnoodtoestand, kunnen niet zo onverantwoordelijk zijn. Als ze willen dat hun erfenis soorten van uitsterving redt en de toekomst van onze kinderen veiligstelt, mogen ze hun naam niet onder dit gevaarlijke pakket maatregelen zetten".