Boerenbond wil alle globale kaders in natuurbeheerplannen geschrapt zien
nieuwsBoerenbond pleit ervoor om in alle natuurbeheerplannen het globaal kader te schrappen. “Vandaag leggen globale kaders een eenzijdige claim op gronden zonder grondige advies- en inspraakprocedure die normaal bij een ruimtelijk afbakeningsproces horen”, klinkt het. Eind 2022 bevond zich maar liefst 27.000 hectare agrarisch gebied binnen globale kaders van natuurbeheerplannen.
Visiegebied voor natuurontwikkeling
Sinds het natuurdecreet eind 2017 werd gewijzigd moeten alle beheerplannen omgezet worden in een natuurbeheerplan. Voortaan moet een natuurbeheerplan een langetermijnvisie vastleggen voor de komende 24 jaar. Dat gebeurt in het globaal kader: een zogenaamd visiegebied waar in de toekomst eventueel natuurontwikkeling kan plaatsvinden. “Vaak gaat het om een ruime perimeter die de eigenaar of beheerder van een natuurgebied eenzijdig kan afbakenen binnen het goedkeuringsproces van een natuurbeheerplan”, verduidelijkt Nick François, adviseur natuur- en biodiversiteitsbeleid bij Boerenbond.
Natuurpunt liet eerder al weten dat het in een globaal kader enkel gebieden opneemt die voor natuur “een grote potentie” hebben. Het verwijst daarbij naar gronden die in een natte vallei liggen of die net heel schraal zijn en dus minder interessant zijn voor landbouw. Volgens Boerenbond gaat het vaak om percelen in landbouwgebied die in gebruik zijn door professionele land- en tuinbouwers. “Dit betekent een aanzienlijke impact op de landbouwsector aangezien deze gronden worden geïdentificeerd voor mogelijke toekomstige uitbreiding van natuurgebieden”, stelt François. Op die manier ervaren land- en tuinbouwers onzekerheid over de toekomst van hun landbouwactiviteiten.
Impact op termijn
Als zo’n natuurbeheerplan met globaal kader wordt goedgekeurd, brengt dit niet onmiddellijk veranderingen met zich mee. “Er worden morgen geen bemestingsbeperkingen opgelegd aan de landbouwers in het gebied en er is geen voorkooprecht voor de Vlaamse natuuradministratie of natuurverenigingen”, aldus François. “Wat wel direct van kracht wordt, is dat natuurorganisaties bij een natuurbeheerplan type 4 aankoopsubsidies tot 90 procent van het aankoopbedrag kunnen krijgen voor percelen binnen de perimeter van het globaal kader, inclusief landbouwpercelen. Daarnaast kunnen eigenaars binnen deze perimeter gemakkelijker beheersubsidies verkrijgen als ze hun beheer afstemmen op de doelstellingen van het natuurgebied.”
Volgens Boerenbond streeft de Vlaamse overheid er op deze manier naar om het bestaande natuurgebied op lange termijn uit te breiden tot de volledige perimeter of natuurgebieden ten koste van het huidige landbouwgebruik binnen de globale kaders. “Het is dan ook begrijpelijk dat land- en tuinbouwers zich hier tegen verzetten want hun gronden worden geïdentificeerd voor mogelijke natuuruitbreiding”, klinkt het.
Ruimtelijke afbakeningsprocessen
De landbouworganisatie noemt deze claim eenzijdig als je vanuit het perspectief kijkt van de landbouwers die op die grond soms al generaties lang voedsel produceren. “De realisatie van een globaal kader (door aankopen) zal op lange termijn zorgen voor een verdere versnippering van een nu nog vaak aaneengesloten landbouwgebied. Dit staat vaak haaks op visie- en beleidsdocumenten zoals ruimtelijke structuurplannen of herbevestigde agrarisch gebieden waar de Vlaamse overheid besliste om deze gebieden te voorzien voor de land- en tuinbouwsector”, meent Boerenbond.
“Als deze visie er (nog) niet is, is een globaal kader eveneens een voorafname op een ruimtelijk proces, zoals een RUP, waarbij met alle administraties en lokale besturen gekeken wordt wat de beste manier is om bepaalde beleidsdoelstellingen te realiseren én waarbij er een grondige advies- en inspraakprocedure loopt.” Daarom is Boerenbond van mening dat een globaal kader absoluut niet thuishoort in het agrarisch gebied.
Natuurbeheerplan Centraal Haspengouw
De landbouworganisatie put moed uit de recente afspraken die er met het Agentschap Natuur en Bos (ANB) werden gemaakt over het natuurbeheerplan Centraal Haspengouw. Het globale kader van dat plan werd volledig geschrapt. Het gaat om een oppervlakte van maar liefst 1.493 hectare die uit het oorspronkelijk beheerplan werd gehaald, waarvan 100 hectare in herbevestigd agrarisch gebied. “Deze schrapping zorgt ervoor dat er geen voorafname plaatsvindt op toekomstige uitbreidingen van de al aanwezige natuurgebieden. Deze kunnen enkel als ze in onderling overleg worden overeengekomen tussen alle actoren in het kader van het landschapspark Hart van Haspengouw”, aldus François.
Het natuurbeheerplan van Centraal Haspengouw is één van de vele dossiers die het laatste jaar in publieke consultatie gingen. “Ook in andere provincies werden er zowel door Natuurpunt als door ANB zeer ruime globale kaders ingetekend die voor heel wat ongerustheid zorgden bij onze leden”, stelt Boerenbond. “We vragen dan ook uitdrukkelijk dat de correcte redenering wordt doorgetrokken bij goedkeuring van de andere natuurbeheerplannen. We verwachten dan ook dat alle andere globale kaders in het agrarisch gebied worden geschrapt. Dit geldt bovendien niet enkel voor dossiers die nog moeten goedgekeurd worden, maar eveneens voor dossiers die de afgelopen jaren al werden goedgekeurd”, besluit Nick François.
Bron: Boer & Tuinder
