"Europese natuurherstelwet moet stevige ambitie tonen"
Samen met een hele reeks Europese milieu- en natuurorganisaties heeft de Belgische Biodiversiteitscoalitie een open brief geschreven naar Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie en de commissaris voor Milieu Virginijus Sinkevicius. Daarin roepen ze op om de ambities van de Europese natuurherstelwet in verhouding te plaatsen “tot de enorme uitdagingen van de biodiversiteits- en klimaatcrisis”.
De Belgische Biodiversiteitscoalitie, een partnerschap tussen WWF, BOS+, Greenpeace, Natagora, Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu en Inter-Environnement Wallonië, vraagt samen met de Europese collega’s om harde en bindende percentuele natuurhersteldoelen op te nemen in de natuurherstelwet. “Tegen 2030 moet minstens 15 procent van de volledige Europese land- en zeeoppervlakte en rivierlengte hersteld zijn en hun ecosystemen terug intact en functioneel. Concreet betekent dit het herstel van 650.000 vierkante kilometer land, 1 miljoen vierkante kilometer zee en 178.000 kilometer rivieren.”
Dat herstel is volgens de natuur- en milieuorganisaties nodig om de natuur als dragend ecosysteem te herstellen zodat het kan bijdragen aan de opvang van CO2, bestuiving en het bufferen tegen overstroming of droogte. “Op die manier kan er een veilige thuishaven gecreëerd worden voor de vele bedreigde natuurtypes, planten en dieren die al beschermd worden door andere wetgeving, zoals de Vogel- of Habitatrichtlijn, maar het biedt ook een garantie voor onze eigen gezondheid en welzijn in een veranderend klimaat”, zo stelt de Belgische Biodiversiteitscoalitie.
Ecosystemen ook in Vlaanderen zwaar onder druk
Die wijst er ook op dat de ecosystemen in België zwaar onder druk staan. “Er is nood aan wettelijk bindende doelen om de veerkracht van de ecosystemen te herstellen”, klinkt het. Daarbij verwijst de coalitie naar het laatste Natuurrapport 2020. Daaruit blijkt dat in Vlaanderen slechts 3 van de 44 Europees beschermde habitats in goede staat zijn. “De voorbije eeuw ging maar liefst 75 procent van de Vlaamse wetlands verloren. Dat zijn natte gebieden met waardevolle natuur die een belangrijke buffer vormen tegen droogte en overstromingen.”
Ook in natuurgebieden op de Noordzee, hoewel op papier beschermd, gaan zandwinning, aquacultuur, bodemberoerende visserij en andere destructieve economische activiteiten onverminderd verder, zo stelt de Belgische Biodiversiteitscoalitie. “Beschermde habitats, zoals grindbedden, zijn er daardoor erg slecht aan toe. Zeldzame soorten, zoals bepaalde haaien en roggen, kunnen zich niet herstellen. Actief natuurherstel, gekoppeld aan een daadwerkelijk beschermd marien reservaat, is daarom ook hier noodzakelijk.”
Nood aan sturende rol van overheden
Om aan 15 procent herstelde gebieden te raken tegen 2030 is er nood aan grootschalige actie, zo stellen de milieu- en natuurorganisaties. "Daarom kan werken aan natuurherstel niet afhankelijk zijn van vrijwillige initiatieven. Het is de taak van overheden om middelen vrij te maken en een coördinerende en sturende rol op te nemen zodat natuurherstel projecten vanwege overheidsinstanties én niet gouvernementele initiatieven hun plaats kunnen krijgen in een planmatige aanpak", luidt het.
"De aanstaande EU-herstelwet kan een vliegwiel zijn voor onze bestrijding van de klimaatverandering, een boost voor onze biodiversiteit en voor mensen, maar het voorstel van de Commissie moet echt ambitieus zijn. We kunnen het ons niet veroorloven om deze kans te laten liggen", stelt Koen Stuyck, woordvoerder van WWF Belgium.
Begin 2022 zal de Europese Commissie haar voorstel voor een bindende Europese natuurherstelwet publiceren. Vervolgens buigen de Europese Raad en het Parlement zich hierover, om in de loop van 2022 te landen. Hierna is het aan de respectievelijke lidstaten en regio’s om dit in eigen beleid om te zetten.
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
Beeld: Natuurpunt_Jeroen Mertens