Redelijk uienjaar, maar veel problemen in de bewaring
duidingDe uienteelt zit al jaren in de lift in Vlaanderen. Ook dit jaar werden er meer uien geteeld dan in voorgaande jaren. Hoewel de productie per streek sterk varieert, was de gemiddelde opbrengst redelijk en is ook de prijs intussen niet verlieslatend. Wel lag de ziektedruk dit jaar hoog en worden er veel problemen in de bewaring gemeld. Desondanks verwachten experts volgend jaar een verdere groei van het uienareaal. “Akkerbouwers en groentetelers zijn op zoek naar alternatieven.”
Het uienareaal in Vlaanderen bedroeg dit jaar 4.530 hectare, een stijging van 2,7 procent ten opzichte van vorig jaar. “In vergelijking met tien jaar geleden is dat meer dan een verdubbeling. En 20 jaar geleden werden er nog nauwelijks uien geteeld in ons land”, vertelt Jonas Bodyn, die bij onderzoeksinstelling Viaverda actief is in de uienteelt.
Vorig jaar werden de uientelers geplaagd door het natte voorjaar, waardoor de inzaai van uien fors vertraagd was. Dit jaar verliep de inzaai volgens planning, maar moest er door de droogte veel beregend worden. De opbrengst varieerde sterk van streek tot streek en liep uiteen van 25 tot 50 ton per hectare.
“Over het algemeen was de opbrengst niet slecht en was ook de prijsvorming redelijk, waardoor telers dit seizoen geen verlies gemaakt hebben”, aldus Bodyn. De in ons land geteelde uien zijn bestemd voor de lokale versmarkt, de industrie of Nederlandse exporteurs. Al deze afzetkanalen zaten volgens Bodyn de voorbije jaren in de lift. Dit verklaart volgens hem de areaaluitbreiding.
Doorgaans succesvolle uienteelt valt dit jaar in het water
20 november 2024Ziektedruk en problemen met bewaring
Tegenover de redelijke opbrengsten stond volgens Bodyn een hoge ziektedruk. “Er zijn dit jaar veel problemen met onder meer fusarium gemeld. Uien zijn hierdoor aangetast, wat zich vooral laat voelen in de bewaring.”
Dat wordt bevestigd door teler-verwerker Joeri Ongena uit Moerbeke-Waas. De akkerbouwer investeerde twee jaar geleden in een nieuwe verwerkingsloods waar eigen geteelde en aangekochte uien worden geschild, versneden en verpakt voor de versmarkt.
Experts tasten voorlopig in het duister over de oorzaak van de hoge ziektedruk. Zo werd er fusarium aangetroffen in percelen waar nooit eerder uien geteeld werden. “Uien groeien het best bij een gelijkmatig groeiseizoen. Dit jaar was er eerder sprake van groeistoten en dat verklaart mogelijk de ziektedruk, maar we kunnen dat niet met zekerheid stellen”, aldus Bodyn.
Akkerbouwers zoeken alternatieve gewassen
Ondanks de ziektedruk en de bewaarproblemen verwachten experts dat er volgend jaar meer uien uitgezaaid worden en dat het record van dit jaar verbroken zal worden. Ook de uitdagingen op het gebied van gewasbescherming zullen de telers mogelijk niet afschrikken. “Uien zijn een groente die in Vlaanderen in een stijgende trend zit, hoewel er heel wat uitdagingen zijn op het vlak van gewasbescherming. Toch verwacht ik dat er meer telers zullen proberen om uien te telen in 2026, met mogelijk een areaalstijging”, aldus Pieter Van Oost van Boerenbond.
Ook Bodyn verwacht zeker geen daling van het areaal. “Veel akkerbouwteelten draaien slecht, zoals aardappelen, suikerbieten, industriegewassen en ook graan. De kans bestaat dat er daardoor meer boeren instappen in de uienteelt. Het is opletten dat dit niet leidt tot een overaanbod, want dat komt de prijs niet ten goede.”
Ongena wijst nog op de complexiteit van de teelt. “Het is geen eenvoudige teelt. De grond moet eigenlijk enkele jaren voorbereid worden.” Zelf denkt de akkerbouwer-verwerker er in ieder geval niet aan om contracten aan te gaan met eventueel nieuwe boeren. “Ik heb schrik voor de kwaliteit”, legt hij uit.