Van meetlint naar hightech: 700 sensoren volgen live grondwaterpeil in Vlaanderen
nieuwsDe meting van de grondwaterstanden die de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) maandelijks uitvoert, gebeuren voortaan live en automatisch. Vroeger gebeurden deze manueel met een meetlint dat in de peilbuis werd gestoken, maar met behulp van sensoren ontvangt de VMM nu elke vier uur een automatische update van de standen.
De VMM heeft een 600-tal meetputten verspreid over Vlaanderen. In die putten zijn in totaal 900 peilbuizen geplaatst. In 700 van die 900 buizen zijn nu sensoren geplaatst voor live monitoring. Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v) kwam woensdag een kijkje nemen bij de één van de putten in Meise. Hij is lovend over het nieuwe systeem. “Zo kunnen we het gedrag van ons grondwater nog nauwkeuriger in beeld brengen en cruciale kennis vergaren voor de Blue Deal sponsdoelen”, zegt de minister.
De sensoren sturen standaard elke vier uur een meting door, maar op sommige plaatsen, bijvoorbeeld kortbij een getijdenrivier, gebeurt de meting zelfs elk uur.
Ook voorspellingsmodellen worden beter
Dat we er echt wel baat bij hebben dat de grondwaterstanden meer dan eens per maand gemeten te worden, beaamt Jan Corluy, specialist grondwaterbeheer bij VMM. "De maandelijkse metingen gaven soms een vertekend beeld van de situatie. Het blijft een momentopname: soms gebeurde de meting vlak na een plensbui, terwijl het de rest van de maand droog was", vertelt hij. "Dat gaf niet altijd de meest juiste weergave van de situatie. Door de waterstanden bijna live op te meten, krijgen we een veel accurater beeld."
Planten en dieren, landbouwgewassen, industriële processen, drinkwaterproductie… allemaal zijn ze afhankelijk van voldoende grondwater. Maandelijks publiceert de VMM daarom een grondwaterstandsindicator op basis van de meetresultaten in de bovenste (freatische) grondwaterlagen. De situatie van 3 december werd zonet gepubliceerd. Een uitgebreide analyse is publiek raadpleegbaar in de Databank Ondergrond Vlaanderen.
De extra, live grondwaterdata helpen niet alleen om de huidige grondwaterstanden beter in beeld te brengen. Ook voorspellingen worden accurater door de modellen te voeden met nog meer data. Deze voorspellingen zijn bijvoorbeeld belangrijk in het geven van advies rond preventieve droogtemaatregelen.
Data moet leidraad zijn voor waterbeleid
De automatisatie van het grondwatermeetnet kwam tot stand met Europese middelen van de Blue Deal. “Hoeveel extra water moet infiltreren? Waar moet drainage worden aangepast? En hoeveel buffercapaciteit is nodig om droogte en overstromingen op te vangen? Sponsdoelen geven per gebied een helder antwoord op deze vragen. Daarvoor is terreinkennis nodig die berust op accurate data”, zegt minister Brouns.
Door de klimaatverandering krijgen we vaker met langere periodes van veel regenval en grote droogte te maken. "Door al de data over grondwaterstanden automatisch te verzamelen, zijn we beter in staat om voorspellingen te doen over het waterpeil en preventieve maatregelen te nemen om het peil op te krikken", zegt de minister. "Dat is erg belangrijk in het kader van de klimaatverandering. Het grondwater moet op een voldoende hoog peil blijven staan, voor de kwaliteit van het bodemleven, industriële processen, de landbouw en ons drinkwater."
Er wordt echter niet blindelings vertrouwd op deze technologie. Om de drie maanden wordt er nog steeds een manuele meting uitgevoerd. Dat is nodig om de resultaten te vergelijken en de sensoren, indien nodig, te kalibreren.
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
