Natuurpunt: “Soortbeschermingsplan hamster heeft zijn doel volledig gemist”

Het symposium staat in het teken van kennisoverdracht tussen experten op vlak van ecologie van de hamster en het uitwisselen van ervaring in de pogingen tot behoud van deze soort in verschillende Europese lidstaten. Oorspronkelijk zou de bijeenkomst plaatsvinden in Oekraïne. Als alternatief werd ervoor gekozen om de bijeenkomst in Brussel te laten doorgaan, met op dag twee van het symposium een bezoek aan Widooie, gelegen in Haspengouw en het laatst overgebleven stukje leefgebied van de hamster in Vlaanderen.

In het kader van het soortbeschermingsplan (SBP) werden sinds 2019 gekweekte hamsters uitgezet in de hamsterpopulatie van Widooie. “Monitoring van de uitgezette dieren heeft geleerd dat het gebrek aan geschikt, voldoende groot en aaneengesloten leefgebied nog steeds problematisch is en een duurzame instandhouding van de populatie in de weg staat. Ongeschikte gewasteelten en oogsttijden die niet aangepast zijn aan de voortplantingsperiode van de hamster kunnen een negatief effect hebben op het aantal worpen, wat op zijn beurt de populatiegrootte zal beperken en dus ook het duurzaam voortbestaan van de hamsterpopulatie zal hypothekeren”, meldt Natuurpunt in een persbericht.

Tot nu toe werd vooral gewerkt via vrijwillige beheerovereenkomsten met landbouwers. De natuurorganisatie wil nu dat Vlaanderen het tweede soortenbeschermingsprogramma minder vrijblijvend maakt: “De hamster zal zich maar zelfstandig kunnen vestigen in haar historisch leefgebied en een gunstige staat van instandhouding weten te bereiken wanneer men aan heilige huisjes durft raken. Waar nu nog steeds verwacht wordt dat de hamster zich moet aanpassen aan de agrarische bedrijfsvoering, zal de omgekeerde beweging noodzakelijk zijn: een bedrijfsvoering aangepast aan de hamster.”

Grond opkopen voor hamsterbeleid

“Het verwerven van gronden door de overheid, die dan tegen een billijke vergoeding beheerd worden door landbouwers in functie van de hamsterpopulatie, kan een oplossing bieden. In Nederland wordt dergelijk systeem toegepast. Deze manier van werken kan kansen bieden aan jonge landbouwers om aan natuurinclusieve landbouw te doen zonder zelf grote investeringen te moeten doen in de aankoop van gronden”, klinkt het verder, “Een win-winsituatie voor natuur én landbouw. Temeer daar met hamstervriendelijk beheer kansen gecreëerd kunnen worden voor andere bedreigde akkersoorten. In die zin is de hamster een paraplusoort voor akkerbiodiversiteit: maatregelen genomen in functie van duurzaam voortbestaan van de hamster zullen ook andere bedreigde soorten ten goede komen.”

Daarnaast roept Natuurpunt minister Demir op om de goedkeuring van de Europese natuurherstelwet te steunen. Een wet die juridisch bindende doelstellingen met herstelverplichtingen voor aangetaste ecosystemen in de Europese Unie omvat. “Hoewel verwacht kan worden dat vanuit allerlei hoeken getracht zal worden om dit wetsvoorstel af te zwakken, is goedkeuring ervan noodzakelijk in tijden van grote biodiversiteitscrisis”, besluit Natuurpunt.