Invasieve exoot koploper bij Insectenzomer van Natuurpunt
nieuwsDrie weken na de start van de campagne Insectenzomer van Natuurpunt zijn al bijna 400.000 insecten geregistreerd in Vlaanderen. Met de slogan ‘Niet meppen, wel appen’ wil de natuurorganisatie burgers aanzetten om zoveel mogelijk insecten digitaal te vangen via de soortenherkenningsapp ObsIdentify. Meer dan 22.000 Vlamingen registreerden al ruim 5.000 verschillende soorten insecten, waarvan enkele uiterst zeldzame. Opvallend: het beestje dat het vaakst wordt geregistreerd is een uitheemse invasieve soort.
In totaal leven er zo’n 20.000 insectensoorten in Vlaanderen. “Insecten zijn cruciaal voor ons ecosysteem”, zegt Natuurpunt. “Zonder hen geen bestuiving, geen voedsel, geen gezonde bodem.” Volgens de natuurorganisatie is de insectenpopulatie in de afgelopen vijftig jaar gehalveerd in Vlaanderen. “De achteruitgang van insecten in Vlaanderen is zorgwekkend”, vertelt Wim Veraghtert van Natuurpunt. “Vooral vliegende insecten zoals bestuivers nemen sterk in aantal af. Eén derde van de dagvlinders die ooit in Vlaanderen voorkwamen is intussen uitgestorven.” De Insectenzomer wil aandacht vragen voor de achteruitgang én actie uitlokken.
Insectenzomer verzamelt cruciale natuurdata
Met de campagne roept Natuurpunt burgers op om deze zomer zoveel mogelijk insecten in kaart te brengen via de app ObsIdentify om zo waardevolle natuurdata te verzamelen. “De waarnemingen die we tijdens de Insectenzomer ontvangen, leren ons meer over de verspreiding van insecten: waar komt welke soort voor? Het zijn geen tellingen, maar dankzij bepaalde statistische methoden kan je door jaren te gaan vergelijken, toch conclusies trekken over de voor- of achteruitgang van vele honderden insectensoorten. De kracht van de Insectenzomer is net dat we voor heel veel verschillende insectengroepen gegevens verzamelen: niet enkel de populaire zoals vlinders, maar ook groepen waar anders maar weinig naar gekeken wordt, van wapenvliegen tot stofluizen”, klinkt het bij Natuurpunt.
Top 10 geregistreerde soorten
1. Aziatisch lieveheersbeestje
2. Aardhommelgroep
3. Akkerhommel
4. Bruin zandoogje
5. Zevenstippelig lieveheersbeestje
6. Honingbij
7. Distelvlinder
8. Snorzweefvlieg
9. Fraaie schijnbok
10. Groot dikkopje
Exoot aan de top
Hoewel de campagne nog maar drie weken loopt, is er al een voorlopige top tien van meest geregistreerde soorten bekend. Met stip bovenaan staat het Aziatische lieveheersbeestje, een invasieve exoot. Het diertje is afkomstig uit Zuidoost-Azië en is ingevoerd in België in de jaren ’90 als biologische bestrijder van bladluizen in de glastuinbouw. Nadien heeft het zich hier gevestigd.
“Naast bladluizen doet het Aziatische lieveheersbeestje zich ook tegoed aan de larven van onze inheemse lieveheersbeestjes en larven van andere inheemse insecten. Daardoor vormt deze exoot een bedreiging voor de inheemse soorten lieveheersbeestjes. Hierdoor is het tweestippelig lieveheersbeestje in Vlaanderen enorm achteruitgegaan”, duidt Veraghtert.
Naast het Aziatische lieveheersbeestje worden ook veel hommels gespot in Vlaanderen. Gelijktijdig met de Insectenzomer ging ook het hommelweekend van start. “Vorig jaar was een heel slecht jaar voor hommels door het natte weer. Dit jaar lijkt het tij gekeerd en worden er erg veel waarnemingen gedaan”, klinkt het voorzichtig optimistisch bij Natuurpunt.
Ook van de snorzweefvlieg komen veel meldingen binnen. "Het is een soort die in Vlaanderen algemeen voorkomt. Vanuit landbouwoogpunt is de snorzweefvlieg een interessante soort omdat de larven zich voeden met bladluizen.”
Opmerkelijke soorten
Tijdens de Insectenzomer zijn ook enkele opmerkelijke en zeldzame insecten waargenomen. Zo werd de bidgaasvlieg, een vrij mysterieuze soort, gespot in Vlaanderen. In Gent blijkt een populatie van de bruine prachtuil zich te hebben gevestigd, met meerdere waarnemingen in Sint-Amandsberg en Wondelgem. Eén van de meest opvallende ontdekkingen is Karsholts kroeskopje, een piepkleine nachtvlinder van minder dan 5 millimeter. Deze soort werd voor het eerst in Vlaanderen gezien, in Meise. “Zulke waarnemingen tonen hoe waardevol citizen science is voor het in kaart brengen van de biodiversiteit”, aldus Natuurpunt.
Heel wat bekende Vlamingen zetten mee hun schouders onder de campagne. Anastasya Chernook, Jacotte Brokken, Dieter Coppens, Bart Cannaerts en Tom Van Dyck lieten zich voor de gelegenheid fotograferen door Lieve Blanckaert, bedekt met levende insecten. De campagne loopt nog tot 31 augustus. Meer info vind je terug op www.insectenzomer.be.
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Natuurpunt
