Alarmbel voor Vlaamse wilde bijen: 1 op 3 soorten bedreigd volgens eerste Rode Lijst
nieuwsVlaanderen luidt de alarmbel voor wilde bijen. Uit de eerste Vlaamse Rode Lijst voor wilde bijen blijkt dat 101 van de 340 inheemse soorten bedreigd zijn. Nog zorgwekkender: 35 soorten zijn al volledig verdwenen. De lijst werd opgesteld door Natuurpunt Studie en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). Vlaams minister van Landbouw en Omgeving Jo Brouns (cd&v) noemt het rapport “een wake-upcall” en wil inzetten op gerichte herstelmaatregelen.
"Het gaat niet goed met de bijen", zegt Samuel De Rycke van Natuurpunt Studie. "Nochtans zijn wilde bijen cruciaal voor de bestuiving van planten. Het is de samenhang van al die verschillende soorten die zorgt voor een optimale bestuiving en voor de weerbaarheid van planten. Hoe minder soorten er zijn, hoe groter het risico dat de bestuiving niet meer goed verloopt en ook de voedselproductie in het gedrang komt."
De cijfers op een rij
Uit de verzamelde data, waarbij bijna 600.000 verspreidingsgegevens geanalyseerd werden, blijkt dat slechts 148 bijensoorten (44%) niet in gevaar zijn. De andere soorten zijn ofwel bijna in gevaar (40 soorten of 12%), ernstig bedreigd of kwetsbaar (101 soorten of 30%). Maar liefst 35 soorten (10%) zijn volledig verdwenen uit Vlaanderen, en voor 16 soorten (5%) is er onvoldoende informatie om hun situatie te bepalen.
Een opvallende trend is de achteruitgang van bijen in natuurlijke leefgebieden zoals heide, graslanden, bossen en de kust. Daartegenover staat de toename van enkele soorten die zich hebben aangepast aan stedelijke omgevingen. Ook de klimaatverandering laat zich voelen: soorten met een noordelijke verspreiding nemen af, terwijl zuidelijke soorten toenemen, al kunnen die zich niet allemaal succesvol vestigen in ons land. "We weten nu welke bijensoorten aan het verdwijnen zijn en kunnen zo specifieke leefgebieden herstellen en beheren met bijen in gedachten, om hopelijk het tij nog te keren", aldus De Rycke.
Actieplan voor wilde bestuivers
De Rode Lijst is een belangrijk onderdeel van het Vlaams Actieplan voor Wilde Bestuivers, met 37 maatregelen om bijensoorten beter te beschermen. “Deze lijst is geen eindpunt,” aldus minister Brouns bij de voorstelling in Dilsen-Stokkem. “Ze helpt ons om gericht herstelmaatregelen te nemen, samen met landbouwers en burgers.”
Hij roept op tot gerichte actie: “Zelf kan je bijvoorbeeld nog meer bloemen zetten in je tuin of minder maaien. Samen met de landbouwers zijn we ook aan de slag om nog bewuster om te springen met gewasbescherming. En ik geloof sterk in de beheerovereenkomsten tussen landbouwers en natuur, want bijen zijn ook voor landbouwgewassen van cruciaal belang.”
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
Beeld: Stefan Verheyen
