1 op 5 Europese vogels met uitsterven bedreigd

De Rode Lijst beoordeelt het regionale risico op uitsterven van 544 vogelsoorten in meer dan 50 landen en gebieden in Europa. 'Europa' wordt daarbij wel ruimer opgevat dan de EU, ook landen als Oekraïne, Turkije en het Europees deel van Rusland tellen mee. Voor elke vogelsoort wordt het risico op uitsterven geëvalueerd op basis van de trend van de afgelopen jaren. De gegevens zijn verzameld door duizenden deskundigen en vrijwilligers uit heel Europa.

Bij de bedreigde vogels staan onder meer soorten die slechts een beperkt verspreidingsgebied hebben en alleen daardoor al extra kwetsbaar zijn. Voorbeelden zijn de Corsicaanse boomklever en de Spaanse keizerarend. Zorgwekkend is de achteruitgang van soorten die in een groot deel van Europa voorkomen, bijvoorbeeld de roek. In Vlaanderen zijn de aantallen van de roek met zowat 25 procent afgenomen sinds het begin van de eeuw.

Daarnaast staan ook de watersnip en de tureluur op de Rode Lijst. De kievit stond op de vorige lijst al in de categorie 'kwetsbaar' en laat een status quo optekenen. Zeevogels zijn een sterk bedreigde groep, evenals een aantal eenden.

Er worden verschillende redenen aangehaald van de achteruitgang van de vogelpopulaties. Grootschalige veranderingen in landgebruik, intensieve landbouwpraktijken, overexploitatie van mariene hulpbronnen, vervuiling van binnenwateren, niet-duurzame en algemeen toegepaste bosbouwpraktijken en ontwikkeling van de infrastructuur (zoals energie-infrastructuur) worden naar voor geschoven door BirdLife International.

Lichtpuntjes zijn de vooruitgang van de rode wouw, die ook af en toe in Vlaanderen tot broeden komt. Daarnaast verloren onder meer de zilvermeeuw, ijsvogel en blauwe kiekendief hun rodelijststatus. “Dit toont aan dat een gerichte aanpak van het herstel van soorten kan werken. Ook goed opgezette landbouwmilieuregelingen kunnen bedreigde soorten opnieuw vooruit helpen”, klinkt het.

Het is de vierde keer dat BirdLife International de lijst uitbrengt. De vorige edities dateren van 1994, 2004 en 2015. De lancering gebeurt niet toevallig in de week dat de VN-top voor biodiversiteit plaatsvindt, waar een nieuw plan besproken wordt om de wereldwijde biodiversiteitscrisis aan te pakken.