Ondanks verdeeldheid bij cd&v is parkendecreet op weg naar goedkeuring
Het ontwerpdecreet over de Vlaamse parken en een reeks aanvullende amendementen van de meerderheid zijn dinsdag in de Commissie Leefmilieu goedgekeurd. Opvallend was de tegenstem van cd&v-parlementslid en lid van de meerderheid Tinne Rombouts. Zij gelooft niet dat de rechtszekerheid van ondernemingen en landbouwbedrijven in de omgeving van de parken gevrijwaard zal blijven. Over het geheel van het decreet wordt woensdag na de plenaire zitting nog gestemd.
Er werd met spanning uitgekeken naar de behandeling van het ontwerpdecreet over de Vlaamse parken in de Commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement. Al wekenlang gaan de debatten over de erkenning van nationale parken en landschapsparken crescendo. Vooral lokale besturen toonden zich steeds kritischer over het gebrek aan duidelijkheid over de impact van de erkenning als park. Zo haakte de Kalmthoutse Heide recent af als kandidaat-nationaal park en het Pajottenland zal geen dossier indienen voor een erkenning als landschapspark. Ook de kandidatuur van Bosland (nationaal park) hangt nog steeds aan een zijden draadje.
Kritiek op gevolgde traject
In het regeerakkoord staat ingeschreven dat de Vlaamse regering mikt op de erkenning van drie landschapsparken en drie nationale parken. De wijze waarop het erkenningstraject werd aangepakt door Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) kreeg veel kritiek tijdens de Commissie Leefmilieu. Zonder wettelijk kader werd een oproep gelanceerd naar kandidaat-parken. Die konden een dossier indienen dat werd voorgelegd aan een jury. Op basis daarvan werd 13 kandidaten weerhouden die een masterplan en operationele plannen moeten indienen tegen 31 mei.
Nu die deadline er is, is het wettelijk kader nog steeds niet finaal afgeklopt. Ook de meerderheid was bijzonder kritisch over het gevolgde traject. “De omgekeerde weg is afgelegd”, aldus Open Vld-parlementslid Steven Coenegrachts. “Dat heeft voor veel wrevel op het terrein gezorgd.” Ook Tinne Rombouts (cd&v) was niet mals. “Door het gelopen traject zijn op verschillende plaatsen barsten in de samenwerking en wonden in de vertrouwensrelaties ontstaan, daar waar anders al jaren een positieve en intensieve samenwerking was.”
Tijdens een hoorzitting een paar weken geleden in de Commissie Leefmilieu was al gebleken dat er uit verschillende hoeken diverse bezwaren waren bij het ontwerpdecreet voor de Vlaamse parken. Zowel de landbouworganisaties als Voka zagen vele knelpunten en ook vanuit juridische hoek werden diverse problemen aangekaart. “Die hoorzitting heeft ons duidelijk gemaakt dat er nog heel wat openingen in de tekst zaten die geen garantie boden dat de masterplannen niet inbreken op de vergunningsverlening. Daarom hebben we een reeks amendementen opgesteld waarmee we die poorten willen sluiten”, sprak Coenegrachts namens de meerderheid.
In totaal lichtte Wilfried Vandaele (N-VA) 17 amendementen toe. Vele van juridisch-technische aard, maar een aantal toch ook wel impactvol. Zo moeten bestemmingswijzigingen van bijvoorbeeld landbouwgrond naar natuurgrond uitgesloten worden. Het al vaak aangehaalde artikel 8 dat stelt dat de erkenning als park geen juridische gevolgen mag hebben voor de vergunningsverlening in het park, wordt uitgebreid en stelt ook dat er geen gevolgen mogen zijn in de omgeving. Daarnaast wordt ook de sanctionering die is voorzien, voorzichtiger geformuleerd en gaat het over evaluaties die wel kunnen leiden tot het verlies van erkenning of van subsidies.
Tegenstem van Rombouts
Die aanpassingen konden cd&v-parlementslid Rombouts niet overtuigen. Hoewel ze deel uitmaakt van de meerderheid stemde ze tegen, en dat in tegenstelling tot haar collega Stijn De Roo (cd&v). “Ik wil mijn taak als Vlaams volksvertegenwoordiger serieus doen. Voor mij is het belangrijk dat ik iedereen recht in de ogen kan kijken en dat ik nog in de spiegel kan kijken”, stelde ze. “De aanpassingen die er aan de ontwerptekst zijn gebeurd, zijn voor mij onvoldoende om het platteland een toekomst te verzekeren waar iedereen die er leeft, werkt en woont, respecteert.”
Rombouts somt verschillende redenen op waarom ze tegenstemt. “De spelregels zijn niet alleen tijdens het traject veranderd, maar ze kunnen ook nog na de goedkeuring van het decreet worden gewijzigd. Bovendien kunnen eigenaars en belangenverenigingen vrij eenvoudig worden uitgesloten van de tafel waar het gesprek wordt gevoerd. Het is zelfs mogelijk dat gemeenten niet meer aan het stuur zitten voor het beleid op hun grondgebied. Vandaag is het zo dat partner X kan een plan kan schrijven dat partner Y moet gaan uitvoeren zonder dat partner Y zijn bezorgdheden heeft kunnen uiten en toch de effecten zal moeten dragen.”
Indirect verwees Rombouts ook naar wat er gebeurt rond Nationaal Park Taxandria. “Vandaag zie ik dat één gemeente samen met één administratie, het Agentschap Natuur en Bos, en één gesubsidieerde organisatie, zijnde Natuurpunt, een plan kan uittekenen voor een gebied dat veel ruimer gaat dan die gemeente. Zij kunnen dat plan indienen en Vlaanderen kan dat plan goedkeuren, zonder dat alle partners die betekenisvol zijn, mee aan tafel kunnen zitten. Dat maakt mij heel bezorgd.” Volgens haar zijn gemeenten bevoegd voor hun grondgebied, maar lijkt dat principe niet te worden gerespecteerd.
De communicatie van minister Demir dat het decreet geen juridische implicaties zal hebben op het terrein, klopt volgens haar niet als het decreet volledig inhoudelijk wordt bekeken. “Nationale parken moeten bestaan uit 10.000 hectare. Driekwart van die oppervlakte moet na 20 jaar onder gebiedstype 4 liggen. Gebiedstype 4 betekent dat het natuurreservaten zijn. Wie de natuurwetgeving kent, weet dat dit extra afstandsregels en een extra afwegingskader via het natuurdecreet impliceert”, benadrukte Rombouts. “En we weten allemaal dat in de plannen die vandaag op tafel liggen, er voor geen enkel nationaal park al 75 procent onder gebiedstype 4 ligt. Laat ons dan eerlijk zijn en duidelijk stellen dat er voor ondernemers in de omgeving wel degelijk impact is op het vergunningenbeleid.”
Groen en Vooruit onthouden zich
Vanuit de oppositie kwam er ook veel kritiek, maar niet zozeer op de inhoud van het decreet. Wel op de aanpak en de boodschap die Rombouts bracht. “Ik ben redelijk gechoqueerd over de begrafenisstemming waarmee de meerderheid hier een decreet komt toelichten”, reageerde Mieke Schauvliege van Groen. De partij onthield zich bij de stemming. “De tekst gaat voor ons niet ver genoeg. Het mag meer zijn dan een groene strik rond al bestaande gebieden", zei ze. Groen diende ook nog een reeks amendementen in, maar die werden weggestemd.
Steun voor Groen was er wel van Vooruit. “We hadden gehoopt dat het iets meer zou worden dan een reeks borden langs de snelweg", zei Bruno Tobback. "Als instrument is dit decreet niet veel meer dan een lege doos, waarrond de leden van de meerderheid nu een gigantische symbolenstrijd aan het voeren zijn. Als er al iets van die parken zal komen, is de mogelijke positieve sfeer nu met jaren achteruit geschoven.” Ook Vooruit onthield zich bij de stemming over het decreet en de amendementen van de meerderheid.
Net als Tinne Rombouts stemde ook Vlaams Belang tegen. “Wie kan tegen natuur zijn”, vroeg Leo Pieters zich af. “Wij zijn daar ook niet tegen, maar dan moet het wel van onderuit komen. Dan groeit de samenwerking van nature. Hoe het hier is aangepakt, is veel te kunstmatig.” Volgens hem is het decreet er “voor de eer en glorie van de minister”. Pieters hekelde ook de lichtvaardige manier waarop deze regering nieuwe decreten uitvaardigt. “Wij zullen dan ook tegen stemmen”, besloot hij.
Definitieve stemming in plenaire zitting
Tijdens de stemming in de Commissie werd vervolgens het decreet en de amendementen van de meerderheid aangenomen, de amendementen van de Groen-fractie vonden geen meerderheid. Omdat Vlaams Belang een tweede lezing vroeg, zal er pas woensdag in de plenaire zitting van het Vlaams parlement over het decreet als geheel worden gestemd. "Ik vermoed dat er tegen dan geen aanpassingen meer zullen gebeuren, dus in dat geval zal ik ook woensdag tegen stemmen", aldus Rombouts.
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Boerenlandschap Pajottenland
