Drie op vier onontdekte plantensoorten reeds met uitsterven bedreigd
Drie op vier planten die nog niet ontdekt en beschreven zijn, zijn al op voorhand bedreigd. Dat blijkt uit een analyse van 200 wetenschappers uit 30 landen. Bij de reeds ontdekte bloemplanten is dat 45 procent. "Deze biodiversiteitscrisis moet dringend aangepakt worden, voor de eenvoudige reden dat alle leven op aarde afhankelijk is van deze biodiversiteit”, luidt het in het rapport van de wereldwijde natuuranalyse.
Hoeveel we ook denken te weten van onze planeet, nieuwe soorten worden nog steeds volop ontdekt. Naar schatting kent onze planeet 2,5 miljoen paddenstoelsoorten, waarvan we 90 procent nog niet hebben ontdekt en beschreven. Dat staat te lezen in het recent gepubliceerde rapport ‘Status 2023 van planten en paddenstoelen in de wereld’. Het rapport is gebaseerd op het onderzoek van wetenschappers over de hele wereld, waaronder ook wetenschappers van de Plantentuin Meise. "Het rapport geeft ons het beste overzicht van de planten- en paddenstoelenbiodiversiteit tot nu toe, maar het toont ook dat er veel gaten zijn in onze kennis", aldus de Belgische wetenschappers.
Zo is de plantkundige wereld nog volop in een ontdekkingsfase. Momenteel heeft de mens al 350.000 soorten planten ontdekt en beschreven, maar daar moeten er naar schatting nog minstens 100.000 aan toegevoegd worden. In 2020 beschreven wetenschappers nog 18.800 nieuwe planten en paddenstoelen. Uit het rapport blijkt nu dat deze ontdekkingen in een race tegen de klok aan het gebeuren zijn. Want 77 procent van die 100.000 onbeschreven plantensoorten is reeds op voorhand bedreigd.
"Het valt ergens te verwachten dat van soorten die nog niet gekend zijn, er een groot deel bedreigd is", duidt Steven Dessein van Plantentuin Meise. "Ze komen sowieso niet vaak voor en als ze voorkomen, is het vaak in een klein en afgebakend gebied. Maar het is wel alarmerend. Van alle plantensoorten die we nog willen leren kennen, dreigt het overgrote deel al te verdwijnen."
Bedreigd
Van de reeds gekende bloemplanten heeft 45 procent de status ‘bedreigd’. Tot enkele jaren geleden lag dat percentage nog op 30 procent. Vooral bij de orchideeënfamilie, de peperfamilie, de bromeliafamilie en de aronskelkfamilie is dit het geval. Dessein ziet twee oorzaken die het aantal bedreigde soorten doen toenemen: "Enerzijds is er wereldwijd een veranderend land- en bodemgebruik, onder meer door verstedelijking en door de landbouw. Anderzijds speelt de klimaatverandering een rol. Sommige planten kunnen niet overleven in het veranderende klimaat of zoeken meer en meer noordelijke oorden op, omdat de wereldwijde temperatuur toeneemt."
Het rapport waarschuwt dat we deze biodiversiteitscrisis dringend moeten aanpakken. “Voor de eenvoudige reden dat alle leven op aarde afhankelijk is van deze biodiversiteit”, luidt het. De tropische gebieden zijn het meest kwetsbaar voor verlies van biodiversiteit. "Daar is sowieso al een bijzonder hoge diversiteit, dus is er ook meer mogelijkheid om biodiversiteit kwijt te raken", vertelt Dessein. "De ontbossing in de tropen zorgt tegelijk voor een groot verlies."
"Het wordt een grote uitdaging om de trend te vertragen of het tij volledig te keren", zegt Dessein nog. "Het is belangrijk om proactief te denken. Zo proberen we nu samen met Natuurpunt zaden van planten in onze zadendatabank te verzamelen. Op deze manier kunnen we ze, als een soort uitsterft, opnieuw opkweken. Dat hebben we recent kunnen doen met de Ardense dravik."
Blinde vlek
De studie toont ook dat onze natuurlijke wereld nog vele blinde vlekken kent. In 32 landen op onze planeet is de kennis van planten en paddenstoelensoorten ondermaats. Wetenschappers hebben dus geen idee wat daar nog te ontdekken valt. 44 procent van deze blinde vlekken bevinden zich in tropisch Azië.
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
