Zorgen bij Deense boeren over methaanremmer Bovaer: Vlaanderen ziet geen gelijkaardige problemen
nieuwsDe voorbije weken is grote onrust ontstaan onder Deense melkveehouders over het gebruik van de methaanremmer Bovaer in het rantsoen. Het middel zou tot gezondheidsproblemen bij de dieren leiden, met zelfs dodelijke slachtoffers. In Vlaanderen, waar zo’n 200 melkveehouders het middel gebruiken, lijkt alles wel vlekkeloos te verlopen en kijkt men vreemd op van het nieuws uit Denemarken. “De beschreven symptomen lijken niet aan Bovaer toegeschreven te kunnen worden. Mogelijk zijn er andere oorzaken,” klinkt het bij ILVO.
“Dit moet stoppen, liever gisteren nog dan vandaag,” citeert het Nederlandse vakblad Melkvee een Nederlandse melkveehouder in Denemarken. De Nederlander, Huibert van Dorp, geeft zijn koeien sinds 1 oktober Bovaer, een additief dat de methaanuitstoot van de koeien remt. Sinds hij is gestart met het geven van het middel, ervaart de melkveehouder gezondheidsproblemen bij zijn dieren. Zo is de gemiddelde melkproductie met 1,5 tot 2 liter gedaald en heeft hij al twee koeien verloren.
De Nederlander is één van de vele boeren die de voorbije dagen meldingen deden van gezondheidsproblemen. “Zo’n 1.400 melkveehouders maken sinds 1 oktober gebruik van het middel en in de helft van de gevallen is er sprake van gezondheidsproblemen,” vertelt Kjartan Poulsen, voorzitter van de Deense zuivelproducentenvereniging en tevens voorzitter van de European Milk Board (EMB), een Europese belangenorganisatie voor melkveehouders.
Onrust bij Deense melkveehouders die Bovaer gebruiken
3 november 202580 dagen verplicht gebruik van Bovaer
Het gebruik van Bovaer is sinds dit jaar verplicht in de Deense melkveehouderij als middel om de CO₂-uitstoot in de sector te verminderen. “Boeren moeten het minimaal 80 dagen gebruiken dit jaar en velen hebben de opstart uitgesteld tot het najaar,” aldus Poulsen. Dit zou volgens hem kunnen verklaren waarom problemen met het middel juist nu aan het licht komen.
De producent DSM ontkent dat de problemen in Denemarken met het middel te maken hebben. Het wijst erop dat er in meerdere landen uitvoerig onderzoek is uitgevoerd naar Bovaer en dat het middel op basis van deze onderzoeken markttoegang heeft tot een hele reeks landen, waaronder ook België.
Andere problemen aan de bron?
Ook experts twijfelen aan het causale verband tussen de Deense gezondheidsproblemen bij runderen en Bovaer. Nico Peiren was als ILVO-onderzoeker betrokken bij een intensief onderzoek van 18 maanden waarbij op een commercieel bedrijf groepen koeien met Bovaer werden vergeleken met groepen koeien die geen Bovaer kregen. “Hierin en in eerdere experimenten zijn nooit problemen voorgekomen,” aldus de onderzoeker. Van op afstand is het voor hem moeilijk om een inschatting te maken. “Maar mogelijk liggen er andere factoren aan de oorzaak van de gezondheidsproblemen.”
Dat is ook de opvatting van de Nederlandse WUR-onderzoeker Jan Dijkstra, die in de Nederlandse vakpers spreekt van “bangmakerij”. “Wellicht kunnen de problemen samenvallen met het voeren van een nieuwe maiskuil. Die gaat vaak te vroeg open: de kuil is dan nog niet stabiel. Hierdoor kunnen ziektekiemen aanwezig zijn.”
Ook voerfouten zijn volgens Dijkstra niet uit te sluiten. “De dosering is 60 milligram per kilo droge stof. Dit wordt aan het krachtvoer toegevoegd. Waar gewerkt wordt, worden soms fouten gemaakt, ondanks dat er volop kwaliteitscontroles zijn om dit uit te sluiten.” Peiren heeft zijn twijfels bij deze analyse. “Het middel is wettelijk toegestaan en dus veilig bewezen tot 100 ppm. Zelfs bij een bijna dubbele dosering zouden er geen problemen mogen zijn.”
Deense dierenartsen denken dat de oorzaak vooral te maken heeft met een te snelle opstart van Bovaer. Het middel vermindert de methaanproductie in de pens door de microben die methaan vormen te beïnvloeden. Wanneer het middel echter te snel wordt ingevoerd, zou dit evenwicht in de pens verstoord kunnen raken.
Danone wil 30 procent minder methaanuitstoot tegen 2030
17 januari 2023200 Vlaamse melkveehouders gebruiken Bovaer
Ook in Vlaanderen wordt Bovaer toegepast. Alle expert die VILT contacteerde (DGZ, Boerenbond en Milcobel), hebben geen weet van problemen met het middel. Het aantal melkveehouders dat het middel toedient aan het rantsoen wordt op 200 geschat. Deze schattingen zijn gebaseerd op het aantal aanvragers van de ecoregeling “Voedermanagement bij rundvee”. Binnen deze ecoregeling gaat het gros van de subsidies naar Bovaer-gebruikers.
Bart Schildermans uit Pelt voegt de methaanremmer sinds ruim drie jaar toe aan zijn rantsoen. Behalve een GLB-subsidie ontvangt hij hiervoor ook een premie van zuivelverwerker Danone, aan wie hij de melk levert. “Sinds ik het additief toepas, heb ik nog nooit gezondheidsproblemen ervaren bij de koeien,” vertelt hij.
Ook hij stelt dat een mogelijke overdosis misschien de reden kan zijn. “Mineralen zoals koper, mangaan en selenium zijn in grote doses dodelijk voor het rundvee, maar lage doses zijn wel nodig. Datzelfde geldt voor Bovaer. Het is ook de reden dat melkveehouders in België de stof op zich niet in huis mogen hebben. Boeren krijgen het additief bijvoorbeeld via hun leverancier van mineralen, die het inmengt.”
Bron: Nieuwe Oogst / Eigen berichtgeving
