Landbouworganisaties nemen dierenwelzijnsbeleid op de korrel

Sinds 1 oktober zijn er in slachthuizen bijkomende ingangscontroles op dierenwelzijn door dierenartsen die aangesteld zijn door Vlaams minister Ben Weyts. Dat heeft hij beslist nadat enkele wantoestanden in slachthuizen aan het licht kwamen. “Ik wil meer dierenleed voorkomen door controleurs in de slachthuizen te zetten die focussen op dierenwelzijn. Met 25 controleurs voor 70 slachthuizen zorgen we voor een van de meest sluitende controlesystemen in Europa”.  

Het Vlaamse controlesysteem komt bovenop de controle van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), die naast dierenwelzijn ook focust op voedselveiligheid van het vlees. De 25 nieuwe Vlaamse dierenartsen-controleurs zullen enkel en alleen toezien op dierenwelzijn.

Eenduidige interpretaties?

Boerenbond heeft op zich geen probleem met de controles maar vindt het wel noodzakelijk om die met een efficiënte inzet van middelen te doen. “Bovendien vrezen de vakgroepleden dat heel wat koeien zullen worden afgekeurd”, stelt Roel Vaes in Boer & Tuinder. “In de praktijk ontbreken eenduidige interpretaties en richtlijnen waaraan slachtdieren moeten voldoen. Hierdoor dreigt de sector geconfronteerd te worden met heel wat discussies en mogelijke sancties voor de veehouders. Daarnaast leidt dit ook tot nodeloze voedselverspilling.”

Volgens Boerenbond moet er dringend werk gemaakt worden van een duidelijk interpretatiekader en een alternatieve manier om gezonde dieren, die voldoen aan alle voorwaarden inzake voedselveiligheid maar een lichte kwetsuur hebben, aan te voeren naar het slachthuis.

Maar volgens Departement Omgeving, waar Dierenwelzijn onder valt, bestaat zo’n interpretatiekader al. “De DMO’s (Dierenartsen met Opdracht) hebben een opleiding gekregen, georganiseerd door de UGent, om te komen tot een eenduidige interpretatie van de richtlijnen. En er is een structureel overleg tussen de Vlaamse dienst Dierenwelzijn (Departement Omgeving) en landbouworganisaties waar dat soort punten wordt besproken”, vertelt woordvoerder Brigitte Borgmans.

“Ook voor de interpretatie van welke dieren wel of niet vervoerd mogen worden, bestaat al lang een kader”, benadrukt ze. “Daarnaast hebben we ook per diersoort (runderen, varkens en paarden) een brochure op onze website met foto’s ter verduidelijking.”

“Overleg moet anders”

ABS-voorzitter Hendrik Vandamme hekelt in het ledenmagazine Drietand de eenzijdige manier waarop de beslissingen tot stand komen. Hij doelt daarmee vooral op de opmaak van de Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn. Dit zou namelijk zonder overleg met de sector, de Raad voor Dierenwelzijn en de SALV gebeuren, maar des te meer met input van dierenrechtenorganisaties, zoals GAIA. 

“We vernamen uit betrouwbare bron dat er achter de schermen aan de Codex gewerkt wordt in nauw overleg met GAIA. Dat gebeurt op vandaag zonder enig overleg met actoren die dagdagelijks moeten omgaan met de regelgeving en er ook op afgerekend worden, zoals de landbouwsector, de transport- of slachthuissector”, aldus Vandamme.

De teksten die op tafel komen hebben volgens Vandamme een behoorlijke impact op de reguliere werking van een landbouwbedrijf of bij andere schakels in de dierlijke sector. “Opnieuw is dit een miskenning van ons als belanghebbende. Nochtans heeft de minister in zijn beleidsbrief zelf duidelijk aangegeven dat één en ander pas op de rails zal gezet worden na overleg met de betrokken actoren, een economische impactmeting en mits flankerende maatregelen en redelijke termijnen.”

Hij voegt er nog aan toe dat “overleg met de betrokken actoren” niet bestaat uit het slaafs aanvaarden van voorgekauwde teksten. “Dit kan en moet anders gebeuren en het kan veel dynamischer en vooral pro-actiever, georganiseerd worden met inbreng van pro’s en contra’s vanuit het veld, los van ideologische ingevingen.”

Het kabinet van Weyts countert deze kritiek en benadrukt dat “de minister altijd de weg van maximale dialoog en overleg bewandelt. Hij gaat altijd op zoek naar een zo breed mogelijk draagvlak voor beslissingen die meer dierenwelzijn realiseren”, vertelt woordvoerder Michaël Devoldere.

Devoldere verwijst ook naar het overleg over het Dierenwelzijnslabel, waarbij een brede waaier aan betrokken partijen gehoord werd. “We hebben Piet Vanthemsche een brede bevraging bij alle stakeholders laten doen. Maar belangrijker: er komt nog meer overleg. Concreet zal er in de eerstkomende weken een zogenaamd ‘ketenoverleg’ plaatsvinden, met onder andere vertegenwoordigers van de Boerenbond, ABS, Unizo, Comeos, Fevia, Bemefa, Febev, … Wij willen dit samen met de sector doen.”

Over wanneer het Dierenwelzijnslabel er exact zal komen, wil Devoldere zich niet uitspreken. “We gaan onszelf geen deadline opleggen, net omdat we eerst een zo ruim mogelijk draagvlak zouden willen.”