‘De doos van Pandora’ versterkt mentale zorg voor landbouwers

“De bedoeling is dat elke land- en tuinbouwer met zijn hulpvraag ergens terechtkan en op tijd de juiste zorg krijgt”, zegt Lut D’Hondt, ondervoorzitter van Boerenbond en zelf melkveehoudster. “We maken welzijnszorg op het platteland toegankelijker en effectiever zodat we landbouwers beter kunnen ondersteunen.”

Signalen sneller herkennen

Door onzekerheid, hoge werkdruk of familiale problemen kunnen mentale en fysieke klachten ontstaan bij landbouwers. Volgens hulporganisatie Boeren op een Kruispunt ligt het aantal hulpvragen bij boeren al enkele jaren op een hoog niveau. Het project richt zich op landbouwers, huisartsen en erfbetreders omdat deze drie groepen samen cruciaal zijn voor het vroegtijdig herkennen en aanpakken van mentale problemen.

Landbouwers willen ze zelf leren wanneer en waar ze hulp kunnen zoeken, huisartsen worden tools gegeven om signalen van stress en burn-out op te merken en erfbetreders, zoals dierenartsen en consulenten, worden geleerd hoe ze moeilijke gesprekken kunnen voeren en ondersteuning kunnen bieden. “Veel erfbetreders willen helpen, maar geven aan dat ze nood hebben aan extra ondersteuning om die rol goed te kunnen vervullen,” klinkt het bij Boerenbond. Door in te zetten op deze drie doelgroepen ontstaat een netwerk dat tijdige zorg toegankelijker maakt.

Opleiding en hulpmateriaal

‘De doos van Pandora’ start met een bevraging om te achterhalen wat deze drie groepen precies nodig hebben. Daarna wordt geschikt materiaal ontwikkeld dat kan helpen om hulp te vinden en gesprekken over mentale gezondheid aan te gaan. Ook wordt er ingezet op vorming voor landbouwers, huisartsen en erfbetreders. Het project mikt op het bereiken van 12.000 landbouwers, 5.000 huisartsen en 400 erfbetreders in Vlaanderen.

Minister Brouns: “Welzijn vanzelfsprekend maken”

Minister van Landbouw Jo Brouns benadrukt het belang van de mentale gezondheid van landbouwers. “Onze landbouwers verdienen alle respect, want ze zorgen dag in dag uit voor ons voedsel. Het is een mooie, maar veeleisende stiel die soms zwaar kan wegen. Met de steun voor Boeren op een Kruispunt en projecten zoals Zaadjes van Geluk zetten we al in op het versterken van de mentale veerkracht bij (jonge) landbouwers”, vertelt Brouns.

“Met ‘De doos van Pandora’ bouwen we daarop verder: we willen ervoor zorgen dat landbouwers die hulp nodig hebben, die ook tijdig en op de juiste manier kunnen krijgen. Zo maken we aandacht voor welzijn vanzelfsprekender in de land- en tuinbouwsector.” Het project loopt van 1 oktober 2025 tot 30 september 2027. Boerenbond werkt daarbij samen met Boeren op een Kruispunt, Domus Medica, verschillende huisartsenpraktijken en twee actieve landbouwers.

Vlaams parlement doet 13 aanbevelingen

Het mentale welzijn van landbouwers krijgt steeds meer aandacht, ook in het Vlaams parlement. Bijna alle parlementsleden keurden een resolutie goed die de regering oproept om het mentaal en sociaal welzijn van landbouwers structureel te volgen en te versterken. De resolutie bevat 13 aanbevelingen en benadrukt dat landbouwers niet alleen producenten zijn, maar ook een centrale rol spelen in het plattelandsleven en de voedselzekerheid. Met de plenaire goedkeuring gaan de aanbevelingen nu officieel naar de Vlaamse regering.

Ben je zelf op zoek naar een luisterend oor? Dan kan je terecht bij boerenopeenkruispunt.be.