SALV: “Parkenbeleid tot nog toe gemiste kans”

In het regeerakkoord van de Vlaamse regering staat dat ze tijdens deze legislatuur “minstens een viertal Vlaamse parken” wil oprichten. In 2021 werd het startschot gegeven voor de zoektocht naar mogelijke gebieden waarbij geïnteresseerden hun kandidatuur konden indienen. Dat resulteerde in 23 ingediende dossiers, waarvan er 13 geselecteerd (6 nationale parken en 7 landschapsparken) werden voor de volgende ronde. De overblijvers hebben nog tot eind mei de tijd om hun plannen op te stellen.

Tijdens het hele traject kwam al uit verschillende hoeken de kritiek. Zo hekelde Boerenbond dat het parkenverhaal werd uitgerold zonder regelgevend kader. Ook SALV vindt dat de uitvoering van het parkenbeleid een gemiste kans is. “Dat komt grotendeels omdat duidelijke en vooraf vaststaande spelregels ontbreken. Een overkoepelend beleidskader ligt nog niet vast terwijl de uitrol van het parkenbeleid op het terrein wel al volop bezig is”, stelt Koen Carels van de adviesraad.

Kandidaat-Landschapsparken en kandidaat-Nationale Parken moeten tegen 31 mei hun plan van aanpak indienen. Dat bevat zowel een masterplan met visie voor de komende 24 jaar als een operationeel plan met concrete uitwerking voor de eerste zes jaar. “Het gebrek aan duidelijke regels zorgt voor grote rechtsonzekerheid op het terrein, niet in het minst bij land- en tuinbouwers”, gaat Carels verder. “Zij worden al geconfronteerd met zware uitdagingen die niet alleen een impact hebben op (toekomstige) bedrijfsoriëntatie en -organisatie maar ook op het welbevinden van bedrijfsleiders en hun gezinnen.” Daarom vraagt SALV om snel duidelijkheid te scheppen over de spelregels en land- en tuinbouwers rechtszekerheid, bestaanszekerheid en toekomstperspectief te bieden.

Nochtans ziet de adviesraad ook opportuniteiten voor de land- en tuinbouwsector in en nabij de Vlaamse parken. Zo kan de werking rond voedsellandschappen geïntegreerd worden, kan de sector opgenomen worden in een geïntegreerde gebiedsvisie, kunnen er linken gelegd worden met de verdere verduurzaming van de sector en het strategisch plan rond biolandbouw en kan de afzet van de korte keten gestimuleerd worden.

Integrale aanpak nodig

De zoektocht naar kansen voor de land- en tuinbouw in en nabij de parken kan volgens SALV niet vrijblijvend overgelaten worden aan de individuele werking van elk park afzonderlijk, maar moest eigenlijk al als (subsidie)voorwaarde binnen het algemene parkenbeleid worden verankerd. “Daarom zou ook de deadline voor het indienen van de masterplannen en operationele plannen verlengd moeten worden om tot gedragen visies en methodieken op het terrein te komen”, luidt het advies.

Tot slot geeft de raad nog enkele aanbevelingen over inspraakmogelijkheden, oppervlaktedoelstellingen en parkbevoegdheden. Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu (BBL) participeerden in het adviesproces en wensten enkele minderheidsstandpunten aan te geven.

Lees het integrale advies hier.

Eind 2022 adviseerde de SALV al over het parkendecreet, dat advies lees je via deze link.