Vragen over rol van omgevingsinspectie na afvalschandaal in de Kempen
nieuwsDe afvalzwendel uit de Kempen was al enkele jaren bekend bij de omgevingsinspectie. Haar vaststellingen waren uiteindelijk de basis waarop het parket van start is gegaan. Dat liet minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v) in de commissie Leefmilieu weten. Vlaams parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) plaatst daarbij vraagtekens bij de werking van de milieuhandhaving. Volgens haar toont de zaak aan dat de handhaving en wetgeving faalt.
In een onderzoek naar een georganiseerde afvalzwendel, viel de federale politie eind oktober binnen op meerdere locaties in het grensgebied van België en Nederland. Er zou meer dan 3.000 ton vervuild industrieel zout als meststof verkocht zijn, waarna het op akkers is beland. “Een dergelijke grootschalige afvalzwendel opzetten en in de grond steken, doe je niet op één dag. Dat dit nu pas aan het licht komt, toont dat niet aan dat de milieuwetgeving en vooral de milieuhandhaving faalt”, vraagt Schauvliege zich af. “Wat moet gebeuren om dit te voorkomen?”
Ze verwijst naar aanbevelingen die Audit Vlaanderen drie jaar geleden deed over de rol van de Omgevingshandhaving in het PFAS-schandaal. Ze hekelt dat minister Brouns geen antwoord kan verschaffen op haar vraag of deze aanbevelingen ook effectief opgevolgd werden. Daarnaast vraagt ze zich af of er wel voldoende milieu-inspecteurs op het terrein actief zijn. Er zouden bij de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) zeven voltijdsequivalenten als toezichthouder actief zijn, bij het Departement Omgeving 85.
De rol van de omgevingsinspectie
Minister Brouns stelt in de Commissie Leefmilieu dat er voldoende handhavers aanwezig zijn op het terrein en benadrukt dat omgevingsinspecteurs een toezichtersrol hebben. Hij preciseert dat opsporingsonderzoek niet tot de opdracht van de omgevingsinspectie behoort. “Dat is de taak van het parket, zij voeren de strijd tegen georganiseerde criminaliteit. De omgevingsinspectie tracht in eerste instantie om schendingen van de milieuregelgeving ongedaan te maken door raadgevingen, aanmaningen en bestuurlijke maatregelen op te leggen”, verduidelijkt hij. “Naargelang de aard van de vaststellingen wordt er uiteraard nauwgezet samengewerkt met andere bevoegde instanties. Dat lijkt me ook de correcte taakverdeling en aanpak.”
Wat heeft de omgevingsinspectie gedaan in de Kempen?
De afvalzwendel zou al lange tijd bekend geweest zijn bij de omgevingsinspectie waarbij tal van vaststellingen gebeurd zijn bij de betrokken personen. “Er zijn in het totaal 13 pv’s overgemaakt aan het parket. Het is op basis van de vaststellingen van de omgevingsinspectie dat het parket is kunnen overgaan tot een gerechtelijk onderzoek”, verduidelijkt Brouns.
De zaak bewijst niet het falen, maar net het succes van de milieuhandhaving
Naast het opmaken van de pv’s werden er ook aanmaningen gegeven en bestuurlijke maatregelen opgelegd. “Het zal evenwel niet verbazen dat die slechts beperkt opgevolgd werden door deze criminelen. Dat werd ook door de omgevingsinspectie gemeld aan het parket en dat heeft hun dossier nog verder verzwaard”, aldus Brouns. Hij vindt dat de zaak niet het falen, maar net het succes van de milieuhandhaving bewijst. “De omgevingsinspecteurs hebben een cruciale bijdrage aan het parket geleverd.”
Omgevingshandhavingsrapport afwachten
Dat de omgevingsinspecteurs correct gehandeld hebben, laat Schauvliege liever in het midden. “Ik hoop dat dit zo is en vertrouw erop dat ze hun best doen, maar ik doe er geen uitspraak over”, klinkt het. “Ik hoop dat we binnenkort het Omgevingshandhavingsrapport ter bespreking krijgen en dat we het kunnen nagaan bij de administratie zelf. Handhaving is het sluitstuk van vergunningen en milieuwetgeving, er moet daarom ernstig op worden ingezet. Ik spoor de minister aan om na te gaan of de inspecteurs talrijk en voldoende gewapend zijn om die handhaving goed uit te voeren."
Schauvliege krijgt ook steun van parlementslid Sanne Van Looy (N-VA) “Het is een heel terechte bezorgdheid. Georganiseerde milieucriminaliteit lijkt geen marginaal fenomeen meer te zijn. Het kan niet dat georganiseerde misdaad sneller de gaten vindt dan dat wij ze kunnen dichten.” Ze roept de minister op om zowel de transparantie als de coördinatie tussen de bevoegde instanties te blijven versterken en in te bedden in het milieuhandhavingsbeleid.
