Septemberverklaring: landbouw niet in de speech van Jambon

Eerst en vooral kwam de minister-president terug op het debacle van maandag toen de Vlaamse regering er voor het eerst niet in slaagde om op de voorziene dag een afgeklopte begroting voor te stellen. “Voor u staat een nederige man, en tegelijkertijd ook een trotse man. Nederig omdat het proces dat we als regering hebben doorlopen, niet fraai was. Trots omdat we een ongelooflijk sterk pakket aan maatregelen beslist hebben ten voordele van onze gezinnen en van onze bedrijven”, zo sprak hij.

Steun voor bedrijven

Het gaat om een maatregelenpakket van vier miljard euro. Daar bovenop wordt nog één miljard euro aan leningen en waarborgen voorzien om de bedrijven te ondersteunen. “We willen de financieel gezonde en goed geleide bedrijven die als gevolg van de crisis dreigen onderuit te gaan, een billijke ondersteuning te bieden”, aldus Jambon. Er is een tweesporenaanpak voorzien voor deze bedrijven: in de eerste plaats wordt de toegenomen energiekost gecompenseerd en wordt de overbruggingslening uitgebreid. Daarnaast komt er een impulsprogramma om de energietransitie bij bedrijven te versnellen.

Volgens Vlaams minister van Economie, Werk en Landbouw Jo Brouns (cd&v) is er een gesloten enveloppe voorzien van 250 miljoen euro om de bedrijven gedurende twee kwartalen te ondersteunen. “De steun is doelgericht. Zo zal slechts een deel van de kostenstijging boven een verdubbeling ten opzichte van 2021 gecompenseerd worden. Bovendien zal ze enkel verstrekt worden aan ondernemingen die voor de crisis gezond waren en nu operationele verliezen lijden die voornamelijk aan de energieprijsstijgingen te wijten zijn”, aldus Brouns.

De bestaande overbruggingslening wordt bovendien uitgebreid en versterkt. Die lening is sinds februari 2022 bij VLAIO beschikbaar voor Vlaamse kmo’s die liquiditeitsnoden hebben naar aanleiding van zowel de covid- als de Oekraïnecrisis. Het gaat om zeer voordelige leningen, 1,5 procent intrest, die een looptijd hebben van maximaal 36 maanden. De eerste 12 maanden moeten er geen aflossingen gebeuren. “Het maximaal ontleenbare bedrag wordt op korte termijn opgetrokken naar 750.000 euro”, vertelt de minister die parallel aan die maatregel ook werkt aan een nieuwe, uitgebreidere variant van de overbruggingslening. Die zal voor alle ondernemingen beschikbaar zijn en moet toelaten om tot maximaal twee miljoen euro te ontlenen met een looptijd van zes jaar.

Die steun kan goed van pas komen voor heel wat bedrijven in de agrovoedingsketen. Vaak zijn dit zeer energie-intensieve bedrijven. VILT bracht al verschillende getuigenissen van bedrijfsleiders van kleine en grote voedingsbedrijven voor wie het alle hens aan dek is om deze energiecrisis te overleven. Ook glastuinbouwers en siertelers onder glas zien zwarte sneeuw door de sterk gestegen gasprijzen.

Zaterdagnamiddag werd in het Vlaams Parlement gedebatteerd over de Septemberverklaring. Daar kwam ook het verwijt dat minister-president Jambon niks gezegd heeft over een aantal netelige dossiers zoals het stikstofdossier en Ventilus. Wat het stikstofdossier betreft, zei Jambon dat de bezwaren die in het openbaar onderzoek zijn ingediend “op hun merites” zullen beoordeeld worden. “Daar waar nodig zullen we met de bezwaren rekening houden. Maar het is niet omdat je een bezwaar indient dat je ook gelijk hebt”, zo merkte de minister-president op.

Waterschaarste en droogte

Met opnieuw een bijzonder droge zomer achter de rug, wil de Vlaamse regering ook verder inzetten op de strijd tegen de droogte en waterschaarste. “Voor de Blue Deal wordt 50 miljoen euro voorzien. Vanaf volgend jaar wordt er structureel 20 miljoen euro bijkomend uitgetrokken, plus een extra van 150 miljoen gespreid over de komende twee jaar. Voor het Sigmaplan is er 60 miljoen euro voorzien”, klinkt het.