Tiense Suiker laveert door energiecrisis en maakt vroegtijdig prijsafspraken
Door goede opbrengsten in Vlaanderen en mindere opbrengsten in andere landen, is er sprake van een onderaanbod op de suikermarkt en stijgende suikerprijzen. Tiense Suikerraffinaderij kan hierdoor een deel van haar kostenstijgingen doorrekenen. Ze kon daarnaast ook nog een deel van haar gasprijzen tegen een gunstiger tarief vastleggen. Door de goede suikermarkt is Tiense in staat haar Vlaamse bietenleveranciers prijsverhogingen in het vooruitzicht te stellen. De onderhandelingen lopen nog, maar directeur Jan Ingels heeft er alle hoop op dat de partijen binnenkort een akkoord bereiken en dat het Vlaamse bietenareaal misschien nog iets kan toenemen.
Kunt u wat over uzelf en uw bedrijf vertellen?
Jan Ingels: "Tiense Suiker bestaat sinds 1836 en is onderdeel van de Duitse group Südzucker. Sinds 2018 ben ik overkoepelend directeur van onze vier filialen in België en eentje in Nederland. Op donderdag start onze bietencampagne in de suikerfabrieken van Tienen, Longchamps en Wanze. Deze loopt tot januari volgend jaar. In totaal hopen we zo’n 500.000 à 600.000 ton suiker van lokale suikerbieten te produceren. Dit brengen we op de markt in de vorm van bijvoorbeeld kristalsuiker, parelsuiker en kandijsuiker."
Hoe schat u de bietenopbrengsten dit jaar in?
Jan Ingels: "Vorig jaar waren de opbrengsten lager door de vele neerslag. Dit jaar ziet het er veel beter uit. De uitzaai is goed verlopen en de bieten hebben zich goed door de droogte heen geslagen. Door hun wortelstelsel, met wortels tot 2 meter in de grond, kunnen zij goed uit de voeten in relatief droge omstandigheden. Wij denken daardoor boven het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar uit te komen, zowel op het gebied van opbrengst als suikergehalte. Wij verwachten een opbrengst van boven de 90 ton per hectare en een suikergehalte van 18 procent. Dat is 5 procent meer dan de voorbije jaren. Er leefde even de zorg dat de grond te droog zou zijn. Maar doordat het de afgelopen weken is gaan regenen, zijn ook de rooiomstandigheden verbeterd."
Voor de energiecrisis hadden we de coronacrisis. Heeft dit een impact gehad op uw bedrijf?
Jan Ingels: "Tijdens corona hebben we ons productieproces altijd kunnen continueren alhoewel we aanpassingen hebben moeten doen zoals de installatie van een tweede controletoren om zo te voorkomen dat mensen te dicht bij elkaar moesten werken. In het begin van de covid-pandemie was er sprake van hamstergedrag in de supermarkten waardoor wij ook plotseling meer moesten produceren. Met dank aan de flexibiliteit van onze medewerkers hebben wij ons goed door deze periode heen geslagen. Daarnaast hebben we vanuit onze bio-ethanol plant in Wanze alcoholgel kunnen aanleveren en dit gratis beschikbaar gesteld voor de hoogste noden."
Hoe spelen de stijgende kosten op uw bedrijf?
Jan Ingels: "Gestegen kosten doen zich in alle segmenten voor. Zowel de kosten voor energie, personeel, hulpgrondstoffen, verpakking en logistiek stijgt. Overall zijn de kosten met zo’n 10 procent gestegen, met uitschieters tot 20 procent."
Speelt energie een belangrijke rol in de kosten?
Jan Ingels: "Energie is één van de grootste kostenposten. Je moet een suikerfabriek zien als een groot kookproces. Op dit gebied hadden we echter het voordeel dat onze gasprijzen gecontracteerd zijn aan een gunstig tarief en nog vastliggen. Mochten we wel de gestegen marktprijzen kennen, dan zouden een probleem gehad hebben. Dat is voor de toekomst zeker een aandachtspunt: we zijn erg afhankelijk van energie en moeten leveringszekerheid inbouwen. Daarbij kunnen we het gebruik van groene energie vergroten."
Welke problemen spelen er nog meer?
Jan Ingels: "Naast de gestegen kosten, zien we ook dat het managen van bepaalde projecten veel meer tijd en geld vraagt. Zo werken we bijvoorbeeld aan de bouw van een nieuwe extractietoren in Tienen. De toren zal bijna 6.000 ton minder CO2 uitstoten dan de huidige installatie en jaarlijks 150.000 kubieke meter water besparen. Het is een project van meer dan 25 miljoen euro. Wij hebben hierbij soms de indruk dat leveranciers en subcontractors problemen op het wereldtoneel aanvoeren als excuses voor vertragingen of prijsverhogingen. Zo kwamen eerst alle grondstoffen zogenaamd uit China en komen nu veel materialen uit Oekraïne. We zien hierdoor dat projecten vertraging oplopen en duurder uitvallen. Ook dat is een kostenelement dat we overigens niet kunnen doorrekenen. Het gaat immers om investeringen die zich in de toekomst over vele jaren moeten terugverdienen."
Kunt u de gestegen kosten doorrekenen?
Jan Ingels: "Voor een deel kunnen we de kosten doorrekenen. Door de mindere oogsten in omringende landen als Duitsland en Frankrijk is er minder aanbod. Daarnaast zijn er de voorbije jaren een aantal suikerfabrieken gesloten in Europa. Hierdoor hebben we momenteel te maken met een vraagmarkt in Europa: er is meer vraag dan aanbod waardoor we goed staan in de onderhandelingen."
Wat moet er volgens u gebeuren?
Jan Ingels: "Als we kijken naar de leverantiezekerheid van bijvoorbeeld gas en de verdere omschakeling naar duurzame energiebronnen, zou er vanuit de overheid betere randvoorwaarden gecreëerd mogen worden om dat mogelijk te maken. Denk aan subsidieregelingen voor zonne,- of windenergie of een vereenvoudiging van de vergunningsvoorwaarden."
En als het gaat om de leveringszekerheid van bieten. Onder boeren is graan aan een sterke opmars bezig. Is het nog interessant om bieten te telen?
Jan Ingels: "Wij hebben goede relaties met onze bietenleveranciers. Bieten zijn interessant om in een teeltrotatie mee te nemen omdat zij de kwaliteit van de grond verbeteren en zo ook zorgen voor een meeropbrengst voor andere teelten. Anderzijds laten we de boeren meeprofiteren van de goede suikermarkt op dit moment. Wij beseffen dat de marktsituatie sinds het loslaten van de quota niet altijd goed was. Nu het beter gaat, willen we onze planters daar ook van laten meeprofiteren."
Volgend jaar dus gewoon weer bieten in Vlaanderen?
Jan Ingels: "Wij zijn momenteel volop in onderhandelingen. Deze onderhandelingen verlopen goed en zoals het er nu uitziet bereiken we spoedig een akkoord waarin inderdaad een prijsverhoging voorzien is. Over de details kan ik geen verdere mededelingen doen, maar door zo vroeg tot een akkoord te komen willen we zekerheden inbouwen voor zowel ons als onze planters. Normaal lopen deze prijsonderhandelingen een half jaar later."
Hoe ziet u de toekomst in van bieten in Vlaanderen?
Jan Ingels: "De ideale bietenregio in Europa loopt in de vorm van een banaan van de UK naar Polen. België ziet hier midden in en kent zeer goede teeltomstandigheden. Bieten zijn een duurzame teelt die weinig water vraagt. Daarbij draagt ook de korte afstand tussen veld en fabriek bij tot de duurzaamheid van het eindproduct. De bieten komen van velden die zich op gemiddeld minder dan 50 km van de fabriek bevinden. Deze voetafdruk is veel beter dan die voetafdruk van bijvoorbeeld suikerriet dat hier met grote schepen naartoe moet komen. Daarom spreken wij ook liever van bietsuiker. Dat drukt de duurzaamheid beter uit."
Bron: Eigen berichtgeving
