Milieuorganisaties vechten emissiearme technieken aan bij Grondwettelijk Hof
nieuwsDryade, Bond Beter Leefmilieu en Natuurpunt stappen naar het Grondwettelijk Hof om het decreet over ammoniakemissiereducerende technieken (AER-technieken) te vernietigen. “Emissiearme stallen en luchtwassers doen niet wat ze beloven”, luidt het argument. “Het is daarom nadelig voor zowel de natuur en de landbouwer.” De mogelijke gevolgen van een vernietiging voor reeds verleende vergunningen op basis van een erkende AER-techniek, zullen afhangen van de uitspraak van het Hof.
Om aan de reductieverplichtingen te voldoen van het stikstofdecreet kunnen landbouwers hun veestapel verkleinen en/of ammoniakemissiereducerende technieken toepassen op hun bedrijf. Deze technieken werden vorig jaar samen met hun reductiepercentage vastgelegd in het AER-decreet. Dryade, Bond Beter Leefmilieu trekken nu samen naar het Grondwettelijk Hof om dit decreet te vernietigen.
Volgens hen zal het stikstofprobleem niet opgelost worden met de technologie waarop het AER-decreet steunt. “Tal van studies tonen aan dat emissiearme stallen en luchtwassers de op papier beloofde emissiereducties niet halen”, luidt het. “Bijgevolg zal Vlaanderen nog jaren te veel stikstof slikken. Dit schaadt onze natuur en onze gezondheid.” Dryade stapte, samen met BBL en Greenpeace België, eerder al naar het Grondwettelijk Hof om het stikstofdecreet aan te vechten.
Nieuw AER-decreet zwengelt polemiek aan
25 april 2024“De oplossing voor het stikstofprobleem ligt bij een kleinere veestapel die in balans is met zijn omgeving door een meer agro-ecologische bedrijfsvoering”, stelt Ineke Maes, landbouwexpert bij BBL. “We vragen de Vlaamse regering deze maatregelen voorrang te geven op luchtwassers en staltechnieken.”
Volgens Natuurpunt zijn landbouwers “evenmin gebaat met dergelijke dure schijnoplossingen”. “Landbouwers hebben nood aan een structurele aanpak bij de bron. Pas wanneer de stikstofuitstoot effectief daalt, kan de toestand van onze natuur verbeteren, met rechtszekerheid voor de landbouwer als gevolg”, aldus Stijn Leestmans, landbouwbeleidsadviseur bij Natuurpunt.
Twee derde van de bedrijven faalt bij controle luchtwassers
23 december 2024Garantie reductiepercentage
Vorige maand laaiden de gemoederen over de effectiviteit van AER-technieken opnieuw op toen bleek dat slechts een derde van de luchtwassers aan alle regels voldeed. Dit kon vastgesteld worden tijdens risicogebaseerde controles van het departement Omgeving. De tekortkomingen varieerden van administratieve gebreken, zoals het niet consequent wekelijks invullen van een logboek, tot ernstige fouten zoals het uitschakelen van de luchtwasser.
Eerder benadrukte het Wetenschappelijke Comité Veeteelt (WeComV) dat een goede opvolging van het blijvend technisch functioneren van emissiearme stalsystemen onder langdurige praktijkomstandigheden aanbevolen blijft. Dit zou bijdragen tot de borging van de emissiereductie. WeComV onderzoekt en beoordeelt nieuwe emissiereductietechnieken die opgenomen willen worden in het AER-decreet. Ook het Administratief Team, dat in de erkenningsprocedure kijkt naar naar de maatschappelijke praktische vertaling ervan, liet in een advies van een nieuw AER-systeem optekenen dat langdurige monitoring nodig is om het reductiepotentieel te garanderen.
Reductie verankerd in AER-decreet
Op basis van adviezen van WeComV en AT beslist de minister van Omgeving of een techniek al dan niet op de AER-lijst terechtkomt. Eens de techniek op de AER-lijst staat, wordt het bijhorend reductiepercentage verankerd in het AER-decreet. Dit wil zeggen dat reductiepercentages later niet meer bijgesteld kunnen worden in vergunningen die op basis van die techniek afgeleverd werden. Als een landbouwer bijvoorbeeld een vergunning krijgt omdat hij een techniek toepast met een erkende reductie van 70 procent, kan zijn vergunning niet meer herroepen worden als later blijkt dat er slechts een reductie gegarandeerd kan worden van bijvoorbeeld 50 procent. Wel kan de landbouwer verplicht worden om technische aanpassingen aan de techniek door te voeren, maar de individuele vergunning blijft hierbij altijd gevrijwaard. Nieuwe vergunningsaanvragen zouden in dat geval wel rekening moeten houden met het bijgestelde reductiepercentage.
Gevolgen eventuele vernietiging
Als het AER-decreet vernietigd zou worden, zullen landbouwers bijgevolg hun AER-maatregelen niet meer in rekening kunnen brengen bij nieuwe (her)vergunningen. Wat de gevolgen zullen zijn voor de reeds afgeleverde vergunningen waarin een AER-techniek uit het decreet werd opgenomen, zal afhangen van de uitspraak van het Grondwettelijk Hof. Een vernietiging door het Grondwettelijk Hof heeft namelijk in principe terugwerkende kracht, wat inhoudt dat het decreet geacht wordt nooit te hebben bestaan. Dit kan ertoe leiden dat verleende vergunningen als onwettig worden verklaard.
Het Hof kan echter ook besluiten om 'de rechtsgevolgen van het vernietigde decreet te handhaven' voor handelingen die in het verleden op basis van dat decreet zijn verricht. In dat geval blijven de reeds verleende vergunningen geldig, terwijl toekomstige vergunningen niet meer op basis van het vernietigde decreet kunnen worden toegekend.
