Twijfels over reductiepotentieel Lely Sphere: zet advies rem op erkenning?
nieuwsHet ammoniakemissiereducerende stalsysteem 'Sphere' van Lely doorloopt momenteel de erkenningsprocedure voor de Vlaamse AER-lijst. Hoewel het Wetenschappelijk Comité Veeteelt (WeComV) eerder een reductiepotentieel van 77 procent bevestigde, adviseert het Administratief Team (AT) om de innovatie niet met dit percentage te erkennen. AT uit bezorgdheid over de garantie van het reductiepotentieel in langdurige praktijksituaties en het hoge waterverbruik dat het systeem vergt.
Voor melkveehouders die hun PAS-referentie willen halen en stikstof moeten reduceren, biedt de Lely Sphere een innovatieve oplossing. Het systeem combineert een roostervloer, mestrobot en afzuigkap die onderdruk creëert om mestgassen af te zuigen. Deze gassen worden vervolgens omgezet in herbruikbare nutriënten voor de boerderij.
Melkveehouders verkennen PAS-maatregelen op techniekenbeurs
16 december 2024Met een reductiepotentieel van 77 procent wordt de Sphere in Nederland al beschouwd als de meest effectieve AER-techniek. Dit potentieel werd ook voor Vlaanderen bevestigd door het Wetenschappelijk Comité in een advies deze zomer. Daarbij benadrukken de experten dat langdurige monitoring nodig is om de reductie te borgen. Zo is het essentieel dat de afzuiging onder de gehele vloer gelijkmatig blijft functioneren.
Dit aandachtspunt is het Administratief Team (AT) niet ontgaan. Waar WeComV zich buigt over een wetenschappelijk erkenning, kijkt AT in de erkenningsprocedure naar de praktische vertaling ervan. Zo adviseert het onder meer hoe een systeem gehandhaafd moet worden en of het systeem al dan niet in verhouding is met andere maatschappelijke factoren zoals de water- of energiekost. Het advies van zowel AT als WeComV wordt voorgelegd aan minister Brouns, die uiteindelijk beslist of de techniek al dan niet op de Vlaamse AER-lijst komt.
Nieuw AER-decreet zwengelt polemiek aan
25 april 2024Aandacht voor effectiviteit op lange termijn
Binnen AT heerst er consensus dat het systeem kan werken, maar men vermoedt dat het correct functioneren ervan niet gegarandeerd is, met een negatief effect op de emissiereductie op lange termijn. Om die reden adviseert AT minister Brouns om de Lely Sphere niet op te nemen met de door WeComV voorgestelde emissiefactor. Daarnaast waarschuwt het advies ook voor een zeer hoog waterverbruik dat nodig zou zijn om het systeem te laten werken.
Vlaams parlementslid Andy Pieters (N-VA), tijdens de vorige legislatuur kabinetschef en woordvoerder van Zuhal Demir, ondersteunt het AT-advies en waarschuwt in een persbericht voor overhaaste beslissingen. “Het is niet eerlijk richting landbouwers om hen grote investeringen op te leggen als er twijfels zijn over de goede werking en het waterverbruik. Het lijkt zinvol om de emissiefactor en dus reductiepercentage van het systeem opnieuw onder de loep te nemen. Innovatie is cruciaal voor onze luchtkwaliteitsdoelen, maar we mogen ons niet blindstaren op technieken als hun goede werking door experten in vraag wordt gesteld.”
De woordvoerder van minister Brouns laat weten dat het advies van AT serieus wordt genomen. “We hebben aan WeComV gevraagd om oplossingen voor te stellen voor de bezorgdheden van het AT”, aldus Bram Bombeek. “Om te waarborgen dat de bewezen wetenschappelijke reductie effectief bereikt wordt, kunnen er bijvoorbeeld kritische controlepunten in de vergunning van een Lely Sphere opgenomen worden. Ook over de twijfels rond het waterverbruik hebben we om raad gevraagd aan het WeComV.” Het negatieve advies betekent volgens hem niet dat minister Brouns de innovatie meteen afwijst. “Absoluut niet, we denken steeds mee na en zoeken naar oplossingen”, aldus de woordvoerder.
De Nederlandse fabrikant Lely heeft alvast nog het volste vertrouwen dat de Lely Sphere op de AER-lijst kan worden opgenomen. “We zijn vanzelfsprekend bereid om mee te denken over de goede administratieve borging, zoals we dat ook in Nederland doen. Als daar behoefte aan is dan bespreken we dit met de daartoe aangewezen instanties. Het is in ieders belang dat de investering in verduurzaming daadwerkelijk resultaat oplevert”, aldus Lely.
