Lely staat aan de vooravond van uitrol gloednieuwe AER-innovatie in Vlaanderen
nieuwsAls alles volgens plan loopt, zullen de Vlaamse melkveehouders binnenkort een extra ammoniakemissiereducerende (AER) techniek op de AER-lijst zien verschijnen met een reductiepercentage van 77 procent. De zogenaamde ‘Sphere’ van de Nederlandse fabrikant Lely, die ook kunstmestvervangers produceert, kreeg reeds een positief advies van het Wetenschappelijk Comité Veeteelt (WeComV) en wacht nu nog de laatste stappen in de erkenningsprocedure af. "Veel Vlaamse landbouwers zijn geïnteresseerd, maar we merken wel dat het ongeduld bij hen toeneemt. Men hoopt op een snelle toelating, een hoop die wij delen", klinkt het bij Lely.
In Nederland staat de techniek van Lely al even op de overheidslijst van gevalideerde technieken die ammoniakemissies verminderen in koeienstallen. Daar kreeg de techniek een reductiepercentage van maar liefst 77 procent. Op vandaag legt deze techniek daarmee met voorsprong de grootse reductie vast van alle bestaande ammoniakemissiereducerende (AER) technieken. Al is het nog niet gezegd dat Vlaanderen dit reductiepercentage zal overnemen van Nederland.
De kans is echter niet onbestaande nu het Wetenschappelijk Comité (WeComV) geadviseerd heeft om de emissiefactor van de techniek vast te stellen op 3 kilogram ammoniak per dierplaats per jaar. Een emissiefactor die ook door de Nederlandse instanties vastgesteld werd. Een stal met een traditionele roostervloer heeft een emissiefactor van 13 kilogram ammoniak per dierplaats per jaar. Een emissiefactor van 3 kilogram zou een gemiddelde reductie van 77 procent betekenen. “We zijn vanzelfsprekend zeer verheugd met het positieve advies van WeComV, maar de eindbeslissing hierover ligt bij de minister van Omgeving”, duidt Lely.
De andere AER-technieken in de melkveehouderij halen een reductiepercentage tot 45 procent. Hoe komt het dat Lely dit kan opdrijven tot 77 procent? “Het is de combinatie van technieken die ervoor zorgt dat de Sphere een hogere reductie kan realiseren”, is te horen bij Lely. Zo zorgt een aanpassing aan de roostervloer voor een scheiding van mest en urine. De besmeurde roostervloer wordt daarnaast ook regelmatig schoongemaakt door een mestrobot. En mestgassen die alsnog onder en net boven de stalvloer ontstaan, worden door een soort van omgekeerde afzuigkap onder de roostervloer afgezogen.
Het extra vernuft van de Sphere zit hem in de volgende stappen: een filter zet vervolgens de ammoniak om naar een circulaire vloeibare kunstmestvervanger die in een silo op de boerderij opgeslagen kan worden. Omdat ook de mest en urine gescheiden worden, ontstaan uiteindelijk drie mineraalstromen die ingezet kunnen worden op het land: feces met organische stikstof en fosfaat in, urine die kalium bevat en minerale stikstof van kunstmestkwaliteit in het spuiwater van het filtersysteem.
Nieuw AER-decreet zwengelt polemiek aan
25 april 2024Tot nu erkent de EU nog geen kunstmeststof gemaakt van dierlijke mest, ook wel gekend onder de naam renure, waardoor landbouwers deze meststof nog niet kan gebruiken als alternatief voor kunstmest. De EU is wel aan het kijken om dit toe te laten onder voorwaarden. “Door een erkenning en toelating van renure zouden landbouwers hun kringlopen kunnen sluiten, waardoor er zowel een extra win voor de boer als het klimaat is”, reageert Lely. “Twee van de drie mineralenstromen van de Lely Sphere voldoen aan de wetenschappelijk vastgestelde criteria voor renure, de urine en de minerale stikstof van kunstmestkwaliteit.” Toch lijkt het er voorlopig op dat enkel de laatste eventueel goedgekeurd zou worden. “Tegen het wetenschappelijk advies in werd bij de laatste ontwerpregelgeving urine onder meer uitgesloten, ondanks het feit dat het aan de product- en kwaliteitscriteria van renure voldoet”, geeft Lely mee.
Het water- en elektriciteitsverbruik van de innovatie, zou ook een stuk lager liggen dan een conventionele luchtwasser zoals vaak gebruikt wordt in een varkens-of pluimveestal. “In vergelijking met andere conventionele systemen moeten wij niet de hele stal afzuigen. Het keldersysteem werkt hoofdzakelijk met onderdruk waardoor we minder stroom verbruiken. Water komt enkel bij het gebruik van de mestrobot te pas en is daardoor ook een pak minder dan een luchtwasser.”
Ongeduld groeit
De toekomst van de Lely Sphere ligt voorlopig nog in de handen van het Administratief Team (AT) en de minister van Omgeving. “Het contact met WeComV en het AT verloopt goed”, laat Lely weten. “Al merken we wel dat het ongeduld bij de Vlaamse melkveehouders toeneemt. Men hoopt op een snelle toelating, een hoop die wij delen.”
Het is pas wanneer een techniek op de AER-lijst terecht komt dat landbouwers het reductiepercentage kunnen laten gelden om te voldoen aan hun PAS-referentie 2030. Het is ook pas met de erkenning dat landbouwers beroep kunnen doen op de VLIF-steun van 80 procent om de AER-innovatie te implementeren op hun bedrijf.
Lely laat weten dat er al veel interesse is onder de Vlaamse melkveehouders, ook al moeten zij volgens het stikstofdecreet niet zoveel reduceren (5% voor een vergunning van bepaalde duur) zoals veel varkens- of pluimveehouders. “De Lely Sphere is ontwikkeld als circulair stalsysteem. Het verlagen van emissies is dus maar één van de redenen waarom het systeem meerwaarde heeft voor landbouwers”, aldus Lely. Over het precieze aantal landbouwers waar Lely al een voortraject mee opgestart heeft, doet het bedrijf liever geen uitspraken.
Beeld: koeweidehof
