LDA: “Wij willen dat boeren een beter bestaan hebben”

De tweede zuivelcoöperatie van België, Laiteries des Ardennes (LDA), is bezig met een brede vernieuwings- en moderniseringsslag. De mozzarellafabriek in Baudour moet volgens plan in november in productie gaan en de hoofdvestiging in Recogne wordt ook volop vernieuwd. Er wordt een nieuwe boterlijn gebouwd, voor de productie van boter speciaal voor bakkerijproducten, met name croissants. Ook wordt een nieuwe droogtoren voor melkpoeder gebouwd. Het gaat om een nieuwe, grotere toren met een capaciteit van ongeveer 450 miljoen kilo. Deze vervangt een oude en kleinere droogtoren. Daardoor blijft het aantal droogtorens per saldo gelijk om 4 stuks, maar gaat de capaciteit wel omhoog en kunnen meer speciaalpoeders worden geproduceerd, vertelt directeur Louis Ska.

Het is een ambitieus programma, waar u aan werkt. Legt dit geen groot beslag op de middelen van de coöperatie? En slaagt LDA er straks nog in om de enorm platte organisatie – waar ze vanouds om bekend staat – in stand te houden?

“Met een businessmodel gebaseerd op mageremelkpoeder en boter is het gemakkelijker om slank te zijn dan met kaas of met melkvetproducten met meer toegevoegde waarde. We hebben stevig geïnvesteerd. Dat betekent dat de overhead per 100 liter beperkt blijft, het verwerkte volume toeneemt en de toegevoegde waarde stijgt. Tegelijkertijd zorgen we ook dat we ons vermogen op peil houden. Vorig jaar hebben we 7,5 miljoen euro toegevoegd aan het vermogen van LDA en 10 miljoen euro aan het vermogen van Solarec. Dat heeft extra soliditeit gegeven. LDA is onze coöperatie, Solarec is de fabriek in Recogne waarvan LDA 86 procent van de aandelen in bezit. De overige 14 procent is in handen van 4 anderen: het Duitse Hochwald, Luxlait en de Franse coöperaties Avesnois-Lait en Laitnaa. De jaaromzet van LDA beloopt zo’n 560 miljoen euro. Tot zover over de financiële positie.”

“Voor wat betreft onze organisatie blijven we slank in termen van aantal werknemers per hoeveelheid toegevoegde waarde. Vooral dankzij onze mozzarellafabriek in Baudour, maar ook dankzij de boterfabriek in Libramont/Recogne. We blijven inzetten op een zo slank mogelijke onderneming met heel weinig overhead. Momenteel hebben we 440 werknemers.”

Komt de mozzarellafabriek wel op het goede moment? Er is de laatste jaren veel bijgebouwd.

“Het laatste klopt. Er kan daardoor enige druk op de markt ontstaan in de komende jaren, maar de groeivoorspelling voor de mozzarellamarkt staat nog steeds op 4 tot 5 procent per jaar. Dat is ongeveer 150.000 ton per jaar. Die groeit zet wel door, vooral in Azië. En niet alleen in China, maar ook in Japan, Korea en andere landen in Zuidoost-Azië. Ondertussen wacht nu iedereen in de zuivel weer even met investeren. Met de markt zal het dus wel weer goed komen, verwacht ik. Voor ons was bovendien een overweging om in mozzarella te investeren, omdat we daardoor iets minder last hoopten te krijgen van de prijsfluctuaties, waar je met poeder en boter alleen veel meer van voelt. We wilden ons verbreden. Qua productie richten we ons op mozzarella, in 2,5 kilo blokken, voor het B2B-segment, dus voor voedingsbedrijven die de kaas gebruiken voor verdere bewerking tot consumentenproducten.”

De nieuwe mozzarellafabriek staat vrij ver af van de hoofdvestiging in Recogne, ruim 160 kilometer verder naar het westen.

“We hebben in 2017 gekozen voor nieuwbouw in Baudour, in de buurt van Bergen, om dichter bij een deel van onze melkaanvoer te zitten en daarmee dus ook transportkosten te besparen.”

LDA wil zich ondertussen ook versterken op de terreinen waar ze al actief is.

“Ja, met zowel een nieuwe productielijn voor boter als met extra productie van melkpoeder. De nieuwe boterlijn gaat zowel plakken boter maken (‘sheets’ van 2 kilo ‘textured butter’) als blokken van 15 kilo). De nieuwe poedertoren kan meerdere extra kwaliteiten melkpoeder maken.”

Verwerken jullie alleen gangbare melk of ook biologische melk?

“Naast de gewone melk hebben we zo’n 25 miljoen kilo biologische melk, vooral vanuit Wallonië. We verwerken die melk in UHT-producten, boter en ook poeders, maar dan niet voor de bulkmarkt. Deze stroom is echt bedoeld voor afzet in het hogere segment.”

De totale verwerkingscapaciteit van de onderneming groeit. Hoeveel melk verwerkt u momenteel?

“Vorig jaar verwerkte LDA ongeveer een miljard kilo melk. Met de nieuwe mozzarellafabriek krijgen we er ongeveer 300 miljoen kilo aan verwerkingscapaciteit bij. Solarec verwerkte in 2020 ruim 1,3 miljard kilo melk. Hoeveel melk we precies verwerken, ligt echter ook aan de vraag waarvoor we onze capaciteit inzetten. Ons doel is allereerst om die melk te verwerken die onze eigen leden aanleveren. Die moeten we optimaal tot waarde brengen. De laatste jaren groeide de melkproductie in België gemiddeld met 4 procent per jaar. Dit jaar zal die groei wellicht iets lager uitpakken. De eerste tekenen wijzen op een groei van ongeveer 3 procent. Voor ons zal dat misschien zo’n 30 miljoen kilo extra zijn.”

LDA heeft in de voorbije jaren nogal wat leden aangenomen in Vlaanderen. Boeren concludeerden dat uw coöperatie naar hun mening een betere melkprijs uitbetaalde dan marktleider Milcobel. Er was zelfs een wachtlijst om lid te mogen worden van LDA. Gaat u door met het aannemen van nieuwe leden?

“We nemen af en toe nog nieuwe leden aan. Wat die melkprijs betreft zijn wij blij dat wij goed gewaardeerd worden. Goed vergelijken van melkprijzen is echter één van de moeilijkste zaken die er zijn. Er spelen zo veel factoren mee. Ik wil me dan ook niet te veel bezig houden met de vraag wie de hoogste melkprijs betaalt. Het belangrijkste is dat we aan onze missie voldoen: we werken elke dag hard om het bestaan van onze boeren te verbeteren en onze beste producten aan de wereld aan te bieden.”

Op de Belgische zuivelmarkt heeft zich een nieuwe speler aangediend: Royal A-ware. Ziet u dat bedrijf als een bedreiging voor LDA?

“Nee. Het is goed dat A-ware naar België komt en extra toegevoegde waarde brengt voor de boeren. We hebben dezelfde missie: dat melkveehouders een beter bestaan hebben. Vorig jaar kregen sommige boeren in Vlaanderen een melkprijs van soms maar 27,00 euro per 100 liter. Dat is geen prijs om het als melkveehouder mee vol te houden.”

Milcobel lijkt niet blij te zijn met de komst van A-ware.

“Ik kan en wil niet praten voor hen. Ik kijk naar onze eigen positie en onze boeren.”