SALV pleit voor een actiever en breder socio-economisch beleid rond landbouw
De Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) roept de overheden (Vlaams, federaal, Europees) op om een actiever en breder socio-economisch beleid uit te werken voor landbouwers. SALV beoogt een betere positie van de landbouwers in de keten en wil ook een beter inkomen waarborgen door eerlijke prijsvorming en echte prijzen.
Eerlijke prijsvorming
De Voedselstrategie van de Vlaamse regering heeft 11 voedseldeals opgesteld voor een coherent voedselbeleid. Eén deal daarvan is: ‘Samen werken aan eerlijke prijsvorming en echte prijzen’ in de landbouwsector. Het aantal landbouwers blijft dalen en ook het landbouwinkomen blijft gemiddeld laag om hen op een correcte wijze te vergoeden voor zowel producten als diensten.
De inkomensvoorziening van de land- en tuinbouwer wordt ook in sterke mate bepaald door een combinatie van een aantal factoren: de vraag naar en het aanbod van bepaalde land- en tuinbouwproducten, de maatschappelijke verwachtingen waaraan het productieproces van die producten moet voldoen, de positie van de land- en tuinbouwer en zwakkere marktdeelnemers in de agrovoedingsketen, de onvoorspelbaarheid van natuurlijke factoren en de beleidskaders die rond elk van deze aspecten worden gevormd.
SALV spoort de beleidsmakers aan hun aandacht voor een actiever en breder socio-economisch beleid rond landbouw te vernieuwen. De adviesraad stelt daarom 11 kernadviezen op waarmee de eerste stappen moeten gezet worden richting een concrete uitwerking van de strategische doelstellingen voor een actiever en breed socio-economisch beleid voor de landbouwsector.
11 Kernaanbevelingen:
Verbeter de wettelijke basis voor eerlijke handelspraktijken en evenwicht in de voedselketen. Breid deze basis uit en zorg voor effectieve handhaving.
Ontwikkel een permanent en actueel instrument om de prijstransmissie en verdeling van marges adequaat te kunnen opvolgen.
Maak gebruik van de mogelijkheden die het Europese mededingingskader biedt om landbouwinkomens en duurzame voedselproductie te ondersteunen.
Creëer een gelijk speelveld binnen het internationale agrohandelsverkeer via een handelsbeleid 'nieuwe stijl'.
Erken de specifieke kenmerken van landbouw binnen een sterk verstedelijkte omgeving en waak over een billijke toekenning van staatssteun.
Neem het (gebrek aan) eerlijke prijzen in rekening bij de inschatting van echte prijzen.
Hanteer een correcte vergoeding voor duurzaamheidsinspanningen als criterium bij de spelregels voor duurzaamheidslabels.
Consumentenkeuzes weten de verdere verduurzaming van de landbouw maximaal te ondersteunen.
Zorg ervoor dat publieke aanbestedingen een eerlijke vergoeding waarborgen en dat ze lokale duurzame voedselproductie stimuleren.
Bevorder het marktpotentieel van de korte keten en ontwikkel een samenhangend beleid voor de korte keten en nieuwe verdienmodellen/nieuwe ketens.
Creëer een stimulerend beleidskader met verbeterde of nieuwe instrumenten voor een eerlijke en structurele vergoeding voor maatschappelijke diensten.
Beleidsinstrumenten die in het verleden het landbouwinkomen beschermden, zijn volgens SALV de voorbije decennia afgebouwd ten voordele van een meer geliberaliseerd productiemodel. Een toekomstige federale wet ter bescherming van landbouwprijzen (zoals het federale regeerakkoord vermeldt) moet een stevig fundament vormen voor eerlijke en evenwichtige prijsvorming en een gelijk speelveld waarborgen in het internationale agrohandelsverkeer.
Verduurzaming van de sector
SALV onderstreept in zijn recente Visienota dat de huidige socio-economische problemen de duurzame toekomst van de sector belemmeren. Het adviesorgaan wil daarom nieuwe en verbeterde correctie- en interventie-instrumenten. Het doel is om aantrekkelijke verdienmodellen te verzekeren voor land- en tuinbouwers vanuit een kader voor eerlijke en rechtvaardige marktrelaties binnen een gecontroleerde mondiale marktcontext.
Door dit beleid actiever te maken, samen met een inclusief innovatiebeleid zal de sector beter het hoofd kunnen bieden tegen uitdagingen inzake milieu- en klimaatbeleid. Vanuit dat kader streeft SALV ook naar een ommekeer in de crisis op vlak welbevinden in de landbouw. De adviesraad wil dat de 11 aanbevelingen geïntegreerd worden in de toekomstige Europese kaderwet rond duurzame voedselsystemen. België zal in 2024 de Raad van de Europese Unie voorzitten. Dat is volgens de organisatie de uitgelezen kans om dit topic op de politieke beleidsagenda te zetten.
