Meerjarenbegroting: EU-parlementsleden op de bres voor landbouwers en armere regio's

In het meerjarig financieel kader (MFK) worden de meeste inkomsten en uitgaven vastgelegd voor de volgende jaren. De Commissie presenteert volgende week een voorstel voor de periode vanaf 2028, het startschot voor lange en moeilijke onderhandelingen. Zo zijn niet alleen de uitdagingen veranderd, maar komt vanaf 2028 ook de terugbetaling van de leningen voor het coronaherstelfonds op kruissnelheid. Volgens de Commissie kan het kostenplaatje oplopen tot 25 tot 30 miljard euro per jaar, wat overeenkomt met bijna 20 procent van het huidige jaarbudget. Er moeten dan ook keuzes gemaakt worden: een gekortwiekte begroting, hogere nationale bijdragen of nieuwe Europese inkomsten.

Elke fractie heeft zijn stokpaardjes

Het Europees parlement keurde in mei al een rapport goed waarin het zijn prioriteiten uitlijnde voor de volgende begroting. Tijdens het debat woensdag kwamen die prioriteiten ook weer naar boven. Terwijl defensie, veiligheid en concurrentiekracht speerpunten moeten worden, "moeten ook de identiteit en de kracht van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en het cohesiebeleid behouden blijven", zei EVP-Europarlementslid Siegfried Muresan. Hij hamerde ook op het belang van een evenwicht tussen flexibiliteit om te kunnen reageren op crisissen en voorspelbaarheid voor burgers en investeerders.

Johan Van Overtveldt (N-VA/ECR) bepleitte structurele hervormingen om tot een krachtige kapitaalunie te komen en extra stimulansen te geven aan innovatie en ondernemerschap. "Zoals Mario Draghi toelichtte in zijn rapport, zijn gemeenschappelijke schulden niet de eerste prioriteit", zei hij ook. Defensie en migratie moeten voor hem centraal staan in het nieuwe MFK, wat "een grondige evaluatie vraagt van het volledige gamma aan bestaande programma's".

Mohammed Chahim (S&D) hekelde op zijn beurt de mogelijke afschaffing van het Europees sociaal fonds (ESF). "Als je dat afschaft, raak je Europa in zijn hart en blijft er alleen een Europa over zonder ziel." "We zullen geen MFK aanvaarden zonder duidelijk, onafhankelijk en sterk Europees sociaal fonds", zei zijn collega Carla Tavares.

De liberalen van Renew noemden het woensdag dan weer "ondenkbaar" dat het volgende MFK geen extra eigen middelen bevat. Cofractieleider van de groenen Terry Reintke riep op tot de oprichting van een huisvestingsfonds en voor de invoering van een taks op digitale diensten om extra inkomsten in het laatje te krijgen.

Eurocommissaris mikt op flexibel en eenvoudig

Eurocommissaris voor Begroting Piotr Serafin benadrukte woensdagochtend in het Parlement dat iedereen het erover eens is dat "de EU-begroting gemoderniseerd moet worden, in een snel veranderende wereld". Zonder details te geven over de plannen die de Commissie volgende week op de tafel legt, wees hij op het belang van een "flexibele en eenvoudige" meerjarenbegroting, en van extra inkomsten "die de nationale begrotingen niet overbelasten en geen grote financiële verplichtingen met zich meebrengen".