Ondanks wispelturig weer toch recordomzet voor BelOrta in 2021
Met een productomzet van 497 miljoen euro behaalde veiling BelOrta haar hoogste omzet ooit, maar dat ging gepaard met alweer een onzeker jaar voor producenten, handel, toeleveranciers en consumenten. “Naast de coronapandemie hadden ook de extreem natte zomer, de grondstoffenschaarste en de hoge energiekosten hun impact op het verloop en het resultaat van afgelopen jaar”, zo laat de veiling weten bij de start van 2022.
Groenten op twee snelheden
Tomaten, één van de belangrijkste producten van BelOrta, lieten een daling in volume optekenen door het minder zonnige weer. “Maar toch kunnen we spreken van een eerder normale oogst na de topproducties van de afgelopen jaren door het uitzonderlijke zomerweer”, klinkt het. In combinatie met een kleiner areaal in Spanje en een koudegolf in Zuid-Europa zorgde dit voor betere tomatenprijzen. In het najaar vielen die terug door de stevige aanvoer uit zuiderse gebieden. Samen met de torenhoge brandstoffenprijzen zetten dit de najaars- en belichte teelt onder druk.
Telers van andere vruchtgroenten zoals courgette, paprika en aubergine werden in 2021 geconfronteerd eveneens met een moeilijke prijsvorming. Dat was vooral een gevolg van goedkopere concurrentie uit het zuiden en areaaluitbreidingen in Europe, zoals bijvoorbeeld in Polen.
Ook voor de vollegrondsgroenten was het een jaar in twee snelheden. Asperges kenden, onder meer dankzij een relatief beperkte oogst door het koude weer en een sterke vraag, goede prijzen tot april. Vanaf mei was er een hogere aanvoer en minder belangstelling, wat zich vertaalde in een stroevere afzet.
Voor prei was het een goed voorjaar met mooie prijzen als gevolg van een beperkte oogst, maar in het najaar was er een zwakke marktsituatie. Bloemkooltelers werden het hele jaar door geconfronteerd met een matige prijsvorming als gevolg van een normale vraag en een normaal aanbod. Wel konden heel wat telers hun oogstseizoen verlengen waardoor BelOrta meer lokaal geteelde winterbloemkool kon aanbieden.
2021 was voor de witlooftelers één van de betere jaren. Door een lagere productie van witloofwortels in 2020 daalde het aanbod van witloof het afgelopen jaar. Het jaar startte met een markt in evenwicht en correcte prijzen en het koude voorjaar leidde tot meer vraag en goede prijzen in de maanden april en mei. Een zachte septembermaand was dan weer nefast voor de vraag witloof, maar die markt leefde op in oktober en begin november met betere prijzen. December kende dan weer een internationaal grotere aanvoer. De combinatie met het zachte weer leidde tot een moeizamere markt.
“Grote verschuivingen in aangevoerde volumes waren er afgelopen jaar niet”, zegt Philippe Appeltans, algemeen directeur van BelOrta. “Op productniveau noteerden we een aanvoerstijging bij aubergines, komkommers, multicolorsla en tomatenspecialiteiten, terwijl we bij courgette en losse en trostomaten een daling zagen.”
Minder fruitproductie en -consumptie
De natste zomer sinds het begin van de metingen heeft de fruittelers duidelijk parten gespeeld. Niet alleen liep hun productie achteruit, er was ook minder consumptie van bijvoorbeeld aardbeien en bessen. Het voor- en het najaar verliepen wel volgens normale verwachtingen, maar dat kon de zwakke zomerperiode niet compenseren, is te horen bij BelOrta.
Het Belgisch kersenseizoen is afgelopen jaar letterlijk in het water gevallen: de oogstperiode van kersen viel pal in de periode van uitzonderlijk grote neerslaghoeveelheden, met een zeer beperkte oogst als gevolg. Bovendien zorgde vrieskou in het voorjaar voor schade op tal van percelen.
Voor pitfruit was er opnieuw sprake van een jaar met twee snelheden. Het lage aanbod appels bereikte redelijke prijzen in het voorjaar van 2021 terwijl de grote oogst in het najaar, gecombineerd met een hoge aanvoer uit Centraal- en Oost-Europa, zorgde voor een stroeve marktsituatie. Bij peren zagen we dan weer een omgekeerd verhaal, met een grote oogst en een moeizamere marktsituatie in het voorjaar en een kleinere Europese oogst met betere prijzen in het najaar.
Bio zet groei verder
Het biologisch areaal bij BelOrta nam in 2021 opnieuw verder toe en ook hier kregen de telers af te rekenen met de atypische weersomstandigheden. Een primeur van afgelopen jaar was het aanbod van biologische asperges. De drie belangrijkste bioproductgroepen voor de veiling zijn komkommers, witloof en trostomaten. In het fruitsegment gaat het om jonagold, conference en blauwe bessen.
Een andere nieuwigheid dit jaar was de lancering van het label EARTH voor producten in omschakeling. “Hiermee willen we zowel handel als consumenten meer en beter informeren en tegelijk betere marktkansen creëren voor onze telers in omschakeling. De opstart van het label kan op heel wat bijval rekenen, zowel nationaal als internationaal”, aldus BelOrta.
Ook op vlak van duurzaamheid zette de veiling verdere stappen. Er werd een intentieverklaring van ‘Too Good To Go’ ondertekend, als Waste Warrior Brand zette BelOrta zich nog nadrukkelijker in voor de strijd tegen voedselverspilling en de eerste volledig circulaire aardbeipunnet werd gelanceerd. Ook werd er omgeschakeld van de blauwe starre kisten naar groene klapkisten die de transportkilometers fors kunnen terugdringen.
Een nieuw jaar vol uitdagingen
Net als 2021 verwacht BelOrta dat ook in 2022 de uitdagingen en onzekerheden groot zullen blijven. “Stijgende logistieke, energie- en arbeidskosten, algemene inflatie, de volgende Brexitfase, lange levertermijnen en heel wat onzekerheid rond beschikbaarheid van grondstoffen leiden tot zorgen”, zegt Appeltans. “Daarenboven is er ook de markt die continu wijzigt met nieuwe retailmodellen en consumentenverwachtingen, waarbij snel schakelen de boodschap is.”
Om daar een antwoord op te bieden, investeert BelOrta verder in onderzoek naar diversificatie voor haar telers. “Veelbelovende nieuwe rassen en soorten bij groenten en fruit zullen geïntroduceerd worden en zullen het aanbod verrijken. Zo blikken we toch positief vooruit. Ook het komende jaar zullen de ongeveer 1.000 BelOrta-telers zich weer inzetten om elke dag voor de lekkerste, kwaliteitsvolle groenten en het sappigste fruit te zorgen”, besluit Appeltans.
Bron: Eigen berichtgeving
