Hogere rioolheffing overvalt voedingsbedrijven: “Plots tienduizenden euro’s extra op de factuur”

Eind vorig jaar verhoogde Vlaanderen de heffing voor rioollozers met 40,75 procent. Dit hoger tarief wordt vanaf volgend jaar afgerekend op de lozingen van dit jaar. De impact op de factuur verschilt sterk per bedrijf. “De bedragen lopen uiteen van 3.000 euro, tot 300.000 euro”, is te horen bij zowel de federatie van de voedingsindustrie (Fevia) en de Federatie van vleesverwerkers, eiwitten en bereide maaltijden (Fenavian/Brema).

Uit een bevraging bij de leden van Fenavian blijkt dat de gemiddelde meerkost zo’n 95.000 euro bedraagt. “In bepaalde gevallen loopt dat zelfs op tot enkele honderdduizenden euro’s, enkel en alleen voor de waterheffing op rioollozingen”, klinkt het. “Onze leden zijn vooral kmo’s, die al onder druk staan door hoge administratieve lasten. Deze plotse meerkost is voor hen niet gemakkelijk om op zo’n korte termijn op te vangen, zeker niet met de kleine marges waar ze op werken.”

Fevia wijst erop dat zelfs een meerkost van enkele duizenden euro voor kleinere bedrijven zwaar kan doorwegen. “Na de opeenvolgende crisissen is het voor veel ondernemingen al moeilijk genoeg om het hoofd boven water te houden”, klinkt het. De federatie merkt ook op dat de vermelde meerkost enkel slaat op de bovengemeentelijke saneringskosten. Als ook de gemeentelijke bijdrage verhoogt, kan de totale waterfactuur nog verder oplopen.

Met haast en uit het zicht

De voedingsverwerkers zijn ook niet te spreken over de manier waarop de heffing is verhoogd. “Ze werd plots zeer snel doorgevoerd via een amendement op het programmadecreet, zonder enig overleg met de sector”, aldus Fevia. Ook de adviesraden, die over zo’n beslissingen meestal geïnformeerd worden, werden niet geconsulteerd. “Zo is er op geen enkel moment nagegaan wat de impact op bedrijven zou zijn. We betreuren de volledige gang van zaken enorm”, aldus Fevia.

De maatregel heeft bovendien ook meteen gevolgen. Hoewel het gaat over heffingsjaar 2026, zullen de bedrijven de stijging nu al voelen. Op de waterfactuur van dit jaar zal zoals gewoonlijk een voorlopige aanrekening van de heffing van volgend jaar staan. “Geen enkel bedrijf heeft dit voorzien in haar budgettering”, aldus Fevia.

Rioollozers die dubbel moeten betalen

Bedrijven die hun afvalwater, mits voldoende zuivering, in oppervlaktewater kunnen lozen, zien een gebruikelijke indexering van 3,2 procent. Maar veel bedrijven hebben die keuze niet. Ook al willen ze investeren in zuivering om minder te moeten betalen volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’, dan nog zijn ze vaak verplicht via de riolering te lozen omdat ze niet in de buurt van een beek of kanaal liggen.

“Eén van onze leden loost zijn gezuiverd afvalwater in de riolering omdat er geen aansluitmogelijkheid is om rechtstreeks te lozen in oppervlaktewater”, aldus Fenavian/Brema.“Dat bedrijf zal nu een heffing van ongeveer 55.000 euro betalen, terwijl dat slechts 4.000 euro zou zijn bij lozing in oppervlaktewater. En zo hebben we nog wat voorbeelden. Leden worden via hun vergunning verplicht om een gescheiden lozing te voorzien tussen regenwater en rioolwater. Daarbij moet veel geïnvesteerd worden om afvalwater te zuiveren tot regenwaterkwaliteit. Maar in sommige gevallen voorziet de overheid zelf geen gescheiden afvoer, waardoor toch in de riolering geloodst moet worden. Zo moeten ze uiteindelijk dubbel betalen voor hun zuivering."

Volgens Fenavian/Brema is ook de snelheid van invoering problematisch: “Je kan niet zomaar van de ene dag op de andere afkoppelen van de riolering. Zelfs wanneer een beek maar enkele meter verder ligt, vraagt het aanleggen van een ondergrondse leiding een lang vergunningstraject. Enkel met een gefaseerde aanpak valt dit werkbaar te maken.”