nieuws

Hogere rioolheffing overvalt voedingsbedrijven: “Plots tienduizenden euro’s extra op de factuur”

nieuws

Voedingsbedrijven die afvalwater lozen in de riolering, mogen zich dit jaar verwachten aan een fors hogere waterfactuur. Een onverwachte stijging van de heffing voor rioollozers met 41 procent leidt tot heel wat verontwaardiging in de sector. “Die stijging is zonder enig overleg doorgevoerd”, klinkt het. “Voor sommige bedrijven loopt de meerkost op tot tienduizenden euro’s, een zware dobber om op korte termijn te verwerken met de huidige krappe marges.”

19 juni 2025 Jozefien Verstraete
rioolrioleringlozing-AquafinCopyright

Eind vorig jaar verhoogde Vlaanderen de heffing voor rioollozers met 40,75 procent. Dit hoger tarief wordt vanaf volgend jaar afgerekend op de lozingen van dit jaar. De impact op de factuur verschilt sterk per bedrijf. “De bedragen lopen uiteen van 3.000 euro, tot 300.000 euro”, is te horen bij zowel de federatie van de voedingsindustrie (Fevia) en de Federatie van vleesverwerkers, eiwitten en bereide maaltijden (Fenavian/Brema).

Uit een bevraging bij de leden van Fenavian blijkt dat de gemiddelde meerkost zo’n 95.000 euro bedraagt. “In bepaalde gevallen loopt dat zelfs op tot enkele honderdduizenden euro’s, enkel en alleen voor de waterheffing op rioollozingen”, klinkt het. “Onze leden zijn vooral kmo’s, die al onder druk staan door hoge administratieve lasten. Deze plotse meerkost is voor hen niet gemakkelijk om op zo’n korte termijn op te vangen, zeker niet met de kleine marges waar ze op werken.”

Fevia wijst erop dat zelfs een meerkost van enkele duizenden euro voor kleinere bedrijven zwaar kan doorwegen. “Na de opeenvolgende crisissen is het voor veel ondernemingen al moeilijk genoeg om het hoofd boven water te houden”, klinkt het. De federatie merkt ook op dat de vermelde meerkost enkel slaat op de bovengemeentelijke saneringskosten. Als ook de gemeentelijke bijdrage verhoogt, kan de totale waterfactuur nog verder oplopen.

Er is geen rekening gehouden met de impact op de bedrijven

Fevia

Met haast en uit het zicht

De voedingsverwerkers zijn ook niet te spreken over de manier waarop de heffing is verhoogd. “Ze werd plots zeer snel doorgevoerd via een amendement op het programmadecreet, zonder enig overleg met de sector”, aldus Fevia. Ook de adviesraden, die over zo’n beslissingen meestal geïnformeerd worden, werden niet geconsulteerd. “Zo is er op geen enkel moment nagegaan wat de impact op bedrijven zou zijn. We betreuren de volledige gang van zaken enorm”, aldus Fevia.

De maatregel heeft bovendien ook meteen gevolgen. Hoewel het gaat over heffingsjaar 2026, zullen de bedrijven de stijging nu al voelen. Op de waterfactuur van dit jaar zal zoals gewoonlijk een voorlopige aanrekening van de heffing van volgend jaar staan. “Geen enkel bedrijf heeft dit voorzien in haar budgettering”, aldus Fevia.

Bedrijven moeten dubbel betalen voor hun zuivering

Fenavian/Brema

Rioollozers die dubbel moeten betalen

Bedrijven die hun afvalwater, mits voldoende zuivering, in oppervlaktewater kunnen lozen, zien een gebruikelijke indexering van 3,2 procent. Maar veel bedrijven hebben die keuze niet. Ook al willen ze investeren in zuivering om minder te moeten betalen volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’, dan nog zijn ze vaak verplicht via de riolering te lozen omdat ze niet in de buurt van een beek of kanaal liggen.

“Eén van onze leden loost zijn gezuiverd afvalwater in de riolering omdat er geen aansluitmogelijkheid is om rechtstreeks te lozen in oppervlaktewater”, aldus Fenavian/Brema.“Dat bedrijf zal nu een heffing van ongeveer 55.000 euro betalen, terwijl dat slechts 4.000 euro zou zijn bij lozing in oppervlaktewater. En zo hebben we nog wat voorbeelden. Leden worden via hun vergunning verplicht om een gescheiden lozing te voorzien tussen regenwater en rioolwater. Daarbij moet veel geïnvesteerd worden om afvalwater te zuiveren tot regenwaterkwaliteit. Maar in sommige gevallen voorziet de overheid zelf geen gescheiden afvoer, waardoor toch in de riolering geloodst moet worden. Zo moeten ze uiteindelijk dubbel betalen voor hun zuivering."

Volgens Fenavian/Brema is ook de snelheid van invoering problematisch: “Je kan niet zomaar van de ene dag op de andere afkoppelen van de riolering. Zelfs wanneer een beek maar enkele meter verder ligt, vraagt het aanleggen van een ondergrondse leiding een lang vergunningstraject. Enkel met een gefaseerde aanpak valt dit werkbaar te maken.”

Shift in financiering waterbeleid

Maar waar komt de plotse stijging van 40 procent vandaan? Het merendeel van de financiering van de publieke waterzuivering wordt gedragen door de gebruikers, zijnde bedrijven en gezinnen. De rest komt uit de algemene middelen van de Vlaamse overheid. In het regeerakkoord werd echter voorzien dat Vlaanderen de kosten meer bij de gebruikers wil leggen en minder bij de belastingbetaler, het gekende principe van “de vervuiler betaalt”. Daarom werd een verschuiving van de financiering doorgevoerd van 113 miljoen euro.

Tot voor kort werd minder dan 70 procent van de totale kost van de waterzuivering doorgerekend aan de gebruikers. Voor het resterend bedrag sprong de Vlaamse overheid bij. “Door het tarief te verhogen is dit gestegen naar 85 procent”, duidt Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v). “De Vlaamse regering koos er dus voor om nog steeds meer dan 10 procent van de noodzakelijke middelen voor waterzuivering uit de algemene middelen bij te dragen. In die zin worden nog steeds belangrijke inspanningen geleverd om deze verhoging, ook voor de bedrijven behapbaar te maken.”

Hij benadrukt ook dat het tarief voor iedereen in gelijke mate werd opgetrokken: “Ook gezinnen dragen bij en betalen zelfs het grootste aandeel van de totale waterfactuur.” Volgens de minister was uitstel geen optie omdat de verhoging al in het regeerakkoord werd vastgelegd.

Nog hervormingen op til

In de omgevingsbeleidsnota van Brouns staat dat heffingen voor afval- en grondwater zullen worden geoptimaliseerd in functie van het verbruik en het “de vervuiler betaalt”-principe. Voor het lozen van bedrijfsafvalwater komt er een aangepaste heffing. “Over andere hervormingen zijn er nog geen beslissingen genomen”, aldus Brouns. Wanneer die er komen, worden de sectoren tijdig uitgenodigd voor overleg, verzekert hij.

Fenavian/Brema pleit alvast voor een beperking van de heffingsstijging. "Onze leden voldoen reeds aan strenge waterzuiveringsnormen. Door deze stijging komt hun concurrentievermogen nog meer onder druk en worden hun innovatiemogelijkheden ingeperkt."

Voedingsketen: prijzen stabiliseren, marges krabbelen recht
Uitgelicht
Na jaren van turbulentie lijken de prijzen voor voedingsproducten in 2024 tot rust te komen. Tegelijkertijd verbeteren de marges in de landbouw en voedingsindustrie, al blijve...
22 mei 2025 Lees meer

Beeld: Aquafin

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek